Θύελλα στον δρόμο για τις Πρέσπες - Φουντώνει η αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης

Πολιτική

Λίγο πριν την υπογραφή της συμφωνίας στις Πρέσπες, στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό φουντώνει η αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης με τη Ν.Δ. να καταθέτει και πρόταση μομφής. Το πολιτικό θερμόμετρο με άλλα λόγια αναμένεται να ανέβει περαιτέρω.

Το ραντεβού στις Πρέσπες μέχρι χθες το απόγευμα (που έκλεινε το φύλλο του «Π») λίγες ώρες πριν τη συνέντευξη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην ΕΡΤ, ήταν σε εκκρεμότητα.

Η κυρίαρχη εντύπωση πάντως ήταν ότι η κυβέρνηση, ακόμη και με πρόταση μομφής από την αξιωματική αντιπολίτευση ενδεχομένως προλαβαίνει τους χρόνους για Κυριακή. Το ερώτημα είναι βέβαια ποιες οι δυνατότητες και της άλλης πλευράς δεδομένου του διαγγελματικού «όχι» του προέδρου Ιβανόφ στη συμφωνία την οποία χαρακτήρισε «ταπεινωτική».

Ο πρωθυπουργός στο διάγγελμα το βράδυ της Τρίτης, κατά το οποίο παρουσίασε τα βασικά σημεία της συμφωνίας, μίλησε για διπλωματική νίκη και ιστορική ευκαιρία. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε κάνοντας λόγο για «κακή συμφωνία» και θέτοντας θέμα πολιτικής νομιμοποίησης, αφενός λόγω Καμμένου, ενώ όσον αφορά το περιεχόμενο της συμφωνίας έκανε λόγο για μη αποδεκτή εθνική υποχώρηση σε περίπτωση αποδοχής «μακεδονικής γλώσσας» και «μακεδονικής εθνότητας».

Η κυβέρνηση ποντάρει στο διεθνές κλίμα καθώς στο εξωτερικό η συμφωνία χαιρετίστηκε και αντιμετωπίστηκε ως διπλωματική επιτυχία.

Πάντως στο εσωτερικό των δύο συμβαλλόμενων μερών, το κλίμα είναι μάλλον ταραγμένο και διχαστικό στο πολιτικό και το κοινωνικό επίπεδο.

Στην Αθήνα το κλίμα στη γείτονα αξιοποιείται από το Μαξίμου προκειμένου να καταδειχθεί ότι η συμφωνία είναι καλή για τα ελληνικά συμφέροντα. Την ίδια ώρα όμως στην κυβέρνηση αισθάνονται την ανάγκη να διευκρινίζουν – με το βλέμμα στο αριστερό - προοδευτικό κοινό – ότι η συμφωνία δεν θίγει την αξιοπρέπεια των πολιτών της, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών.

Επιπλέον, η ελληνική κυβέρνηση αναδεικνύει τη σημασία της επίλυσης ενός ζητήματος 70 χρόνων και υποστηρίζει πως η συμφωνία αυτή βάζει τέλος στον αλυτρωτισμό των γειτόνων και την οικειοποίηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, παρέχει δε στη χώρα μας τις σχετικές ασφαλιστικές δικλίδες. Για τα δύσκολα σημεία της αναγνώρισης «μακεδονικής γλώσσας» και «μακεδονικής εθνότητας» – που κατά την κριτική που δέχεται η συμφωνία συντηρούν και δεν απαλείφουν τον αλυτρωτισμό – από την κυβέρνηση απαντούν ότι μια τέτοια συμφωνία δε θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς κάποιους συμβιβασμούς.

Αντιπαράθεση για τα «νομικά»

Διαφωνία μεταξύ κυβέρνησης και των πολιτικών και νομικών επικριτών της συμφωνίας προκύπτει και για το θέμα του πόσο κατοχυρωμένο είναι το erga omnes, δηλαδή η ισχύς της νέας ονομασίας τόσο στο εξωτερικό, στις διεθνείς/ διμερείς σχέσεις όσο και στο εσωτερικό της γείτονος. Στην άποψη ότι η υπογραφή και μόνο της συμφωνίας από την κυβέρνηση παράγει έννομα αποτελέσματα τα οποία δεν μπορούν να ανατραπούν ή ανατρέπονται δύσκολα αν δεν ολοκληρωθεί η συμφωνία, κι εν προκειμένω δεν υλοποιηθεί η συνταγματική αναθεώρηση για την αλλαγή του ονόματος και την απάλειψη των αλυτρωτικών αναφορών, απάντησε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, ο οποίος έχει και νομική ιδιότητα. Όπως είπε μιλώντας στην ΕΡΤ, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο «μια συμφωνία προβλέπει η ίδια τα βήματα για τη θέση της σε ισχύ. Και μόνο αν δεν τα προβλέπει, τότε ισχύουν οι γενικές αρχές του Δημόσιου Διεθνές Δικαίου». Επιπλέον «η συγκεκριμένη συμφωνία, για να παράξει τις έννομες συνέπειές της, θα πρέπει να κυρωθεί και από τα δύο μέρη για να μπορέσει να τεθεί σε ισχύ». Και συνέχισε επισημαίνοντας πως «η νομική δέσμευση που απορρέει από την υπογραφή της σύμβασης αυτής είναι να συμπεριφέρονται και οι δύο πλευρές καλή τη πίστει, μέχρι τη θέση της σε ισχύ, όπου τότε και μόνον τότε η συνθήκη αυτή αρχίζει να παράγει τις έννομες συνέπειές της και να είναι πλήρως και ολοκληρωτικά δεσμευτική».

Πρόταση μομφής και εσωτερική κόντρα

Τα επόμενα εικοσιτετράωρα λοιπόν θα δοθεί μια μάχη για τις πολιτικές εντυπώσεις στο εσωτερικό. Ειδικότερα, το προσεχές τριήμερο και όπως διαφαίνεται αφότου ολοκληρωθεί και η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου με τα προαπαιτούμενα, η Ν.Δ. θα καταθέσει την πρόταση μομφής όπως έχει από χθες προαναγγείλει, ενώ την Παρασκευή το πρωί στις 10 π.μ. ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς στην Ολομέλεια της Βουλής με τη διαδικασία του άρθρου 142Α του Κανονισμού της Βουλής.

Η αξιωματική αντιπολίτευση με τη συζήτηση επί της πρότασης μομφής ουσιαστικά επιδιώκει να καταγραφεί η κάθετη διαφωνία της με τη συμφωνία, καθώς και η απουσία ευρύτερης συναίνεσης, καταρχάς σε επίπεδο κυβερνητικών εταίρων, εφόσον ο Καμμένος δεν στηρίζει και το υπενθύμισε ανήμερα της συμφωνίας – λόγος για τον οποίο, όπως προείπαμε, εγείρει θέμα πολιτικής νομιμοποίησης – αλλά και στην πλευρά της αντιπολίτευσης το γενικό κλίμα είναι απέναντι, με το Κίνημα Αλλαγής να διχάζεται. Κατά συνέπεια, στόχος της Ν.Δ., πέραν όλων των άλλων, είναι να καταδείξει ότι ο πρωθυπουργός και ο ΥΠΕΞ θα υπογράφουν τη συμφωνία αν όχι σε απόλυτη πολιτική απομόνωση, τουλάχιστον χωρίς ευρεία πολιτική συναίνεση και, πάντως, τη χρεώνονται εξ ολοκλήρου.

Η κυβέρνηση, εφόσον πρόκειται για πρόταση μομφής και όχι κύρωσης της συμφωνίας, προφανώς δεν ανησυχεί για τα «κουκιά» και την κυβερνητική συνοχή, δεδομένου ότι ο κυβερνητικός εταίρος και υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος, παρά τη διαφωνία του στο σκοπιανό, στηρίζει την κυβέρνηση με το επανειλημμένως διατυπωμένο επιχείρημα ότι η κυβερνητική συνεργασία βασίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες που δεν περιλαμβάνουν τα εθνικά, στα οποία υπάρχει καταγεγραμμένη και εξ αρχής γνωστή διαφωνία.

Από εκεί και πέρα η κυβέρνηση ακονίζει τα δικά της όπλα εν όψει της παραπάνω διαδικασίας:

Αφενός δημιουργεί κλίμα προεξοφλώντας μια ακόμη πολιτική και επικοινωνιακή ήττα του Κυριάκου Μητσοτάκη – εξ ου και η διάθεση που εκπέμπεται από το κυβερνητικό στρατόπεδο ότι η πρόταση μομφής είναι καλοδεχούμενη – καλώς να έρθει.

Αφετέρου θα αντιτείνει, επικαλούμενη κατά καιρούς δηλώσεις των κορυφαίων στελεχών της, ότι η Ν.Δ. αλλάζει τις θέσεις της σαν τα πουκάμισα μόνο και μόνο για μικροπολιτικές σκοπιμότητες και από αντιπολιτευτικό μένος, καθώς και ότι ο πρόεδρος της Ν.Δ. σύρεται πίσω από τη γραμμή των ακροδεξιών του κόμματός του, δηλαδή του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά – με τον οποίο το Μαξίμου άνοιξε κόντρα χθες για την επίθεσή του προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο – και του αντιπροέδρου της Ν.Δ. Άδωνι Γεωργιάδη.

Πίεση στο ΚΙΝΑΛ

Στο επίπεδο των συσχετισμών, η κυβέρνηση αναμένεται να πιέσει τον πιο «αδύναμο κρίκο» που είναι το Κίνημα Αλλαγής, καθώς οι μικροί εταίροι (Ποτάμι, ΔΗΜΑΡ, Παπανδρέου, Καμίνης) στο εσωτερικό του ουσιαστικά τάσσονται υπέρ της συμφωνίας, παρ’ όλο που δεν διατύπωσαν επισήμως θέση κερδίζοντας χρόνο με το επιχείρημα ότι δεν έχουν μελετήσει το ολοκληρωμένο κείμενο της συμφωνίας (το οποίο πάντως η κυβέρνηση φρόντισε χθες να δοθεί στα κόμματα).

Ενδεικτική η αναφορά χθες του κυβερνητικού εκπροσώπου Δημήτρη Τζανακόπουλου ο οποίος εξέφρασε την πεποίθηση ότι το Κίνημα Αλλαγής «αφού μελετήσει και τις λεπτομέρειες της συμφωνίας, θα κατανοήσει ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη λύση στη διένεξη αυτή» και «ίσως με ελάχιστες εξαιρέσεις, θα υποστηρίξει αυτή τη συμφωνία στη Βουλή».

Ο ίδιος πάντως «άπλωσε δίχτυα» και στους φιλελεύθερους της Ν.Δ.: «πιστεύω» είπε «ότι οι πραγματικά φιλελεύθεροι από τη μεριά της Ν.Δ. (…) θα ήθελαν να υποστηρίξουν τη συμφωνία αυτή».

Και Καμμένος στην «πρέσα»

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα Καμμένου, η κυβέρνηση το προσπερνά ουσιαστικά ως «χιλιοαπαντημένο», δηλαδή δεν τίθεται θέμα δεδηλωμένης εφόσον ο κυβερνητικός εταίρος εξακολουθεί να στηρίζει την κυβέρνηση.

Στην πραγματικότητα, εκ του χρονοδιαγράμματος της συμφωνίας που προβλέπει ότι η κύρωση από την ελληνική Βουλή είναι το τελευταίο βήμα ολοκλήρωσής της και ο χρόνος γι’ αυτό το βήμα προσδιορίζεται το νωρίτερο προς το τέλος του χρόνου (ο υπουργός Άμυνας είπε ότι ίσως χρειαστεί πάνω από χρόνο), θεωρείται πως εκ των πραγμάτων οι δύο εταίροι κερδίζουν αρκετό πολιτικό χρόνο και όταν έρθει η ώρα της ψήφισης θα πλησιάζουν ούτως ή άλλως οι εκλογές.

Το Μαξίμου μάλιστα θεωρεί ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή πολλά θα έχουν αλλάξει ως προς τους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς, εφόσον προχωρούν τα βήματα υλοποίησης κανονικά και χωρίς ανατροπές και θα υποχωρεί η όποια καχυποψία. Από την άλλη, ο Πάνος Καμμένος και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες θεωρούν ότι μέχρι τότε μπορούν να συνεχίζουν στο κυβερνητικό σχήμα, με την επίκληση του επιχειρήματος ότι στηρίζουν την ευρύτερη προσπάθεια της κυβέρνησης για την έξοδο από τα μνημόνια και τη σταθεροποίηση της οικονομίας.

Πάντως, στο εσωτερικό των Ανεξαρτήτων Ελλήνων ήδη άρχισαν οι διαφοροποιήσεις: μια μέρα αφότου ο Πάνος Καμμένος έθεσε θέμα κομματικής πειθαρχίας (διαγραφή) για όποιον δεν ψηφίσει τη συμφωνία όταν αυτή έρθει στη Βουλή, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος των ΑΝΕΛΛ Θανάσης Παπαχριστόπουλος τάχθηκε υπέρ της συμφωνίας και επαίνεσε τον πρωθυπουργό, λέγοντας πως πρόκειται για «ιστορική στιγμή» και η συμφωνία αυτή θα καταγραφεί θετικά για τον Αλέξη Τσίπρα.

Το πρόβλημα που προκύπτει για τον κυβερνητικό εταίρο είναι ότι η αντιφατική εικόνα του να διαφωνεί με τη συμφωνία στο Σκοπιανό και να εξακολουθεί να στηρίζει την κυβέρνηση και να συμμετέχει σε αυτή δεν είναι πειστικό στο ακροατήριό του. Κατά συνέπεια, αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο κατακρήμνισης στις δημοσκοπήσεις, που θα ενισχύσει τις κεντρόφυγες τάσεις στο κόμμα κυρίως προς τον ΣΥΡΙΖΑ.

Την αντίφαση αυτή όμως αναδεικνύουν ορισμένοι και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, εκείνοι που ζητούν να λήξει η κυβερνητική συνεργασία με την έξοδο από το μνημόνιο. Χθες ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης επί της ουσίας κάλεσε σε παραίτηση τον Πάνο Καμμένο λέγοντας: «Όταν σε ένα κορυφαίο ζήτημα ένας κορυφαίος υπουργός διαφωνεί, δεν μπορεί να παραμένει στην κυβέρνηση».

Ανεξαρτήτως της στόχευσης αυτής της δήλωσης – είναι δεδομένο ότι δεν θα εισακουστεί ούτε θα προξενήσει ιδιαίτερα προβλήματα – δεν παύει να αναδεικνύει το πολιτικό πρόβλημα που υπάρχει στην κυβέρνηση από τη στάση Καμμένου.

ΠρέσπεςΚυβέρνησηΝΔπρόταση μομφήςΚαμμένοςΚΙΝΑΛHas video: Exclude from popular: 0