Πόσο Τσάμπερλεν είναι η Ευρώπη;

Η Ευρώπη, βαριά τραυματισμένη από δυο συνεχόμενους παγκόσμιους πολέμους, τους οποίους η ίδια δημιούργησε αλλά δεν ξεπέρασε μόνη της, καθώς η αμερικανική εμπλοκή υπήρξε καθοριστική, άλλαξε στα μεταπολεμικά χρόνια ριζικά φιλοσοφία σχετικά με τις ενδοευρωπαϊκές συγκρούσεις.

Οι ευρωπαϊκοί λαοί έμοιαζαν και ήταν ιστορικά βεβαρημένοι από τους συνεχείς πολέμους. Η βία τούς δημιουργούσε πλέον σύνδρομα πανικού, τους ξυπνούσε εφιαλτικές μνήμες που ήθελαν να ξεπεράσουν. Αντί των ανθρωποκτόνων καταστροφικών συγκρούσεων, έδωσαν τόπο στην ελπίδα επενδύοντας στην ευημερία, στην οικονομική

ανάπτυξη, στις επιδοτήσεις, στην προοπτική ένταξης των τυχερών στην ΕΕ, σε αυτά που ενώνουν και δεν χωρίζουν τους λαούς. Έτσι, έβαλαν μπροστά τον πιο φιλόδοξο ευρωπαϊκό στόχο: μια ενοποιημένη Ευρώπη της ειρήνης, της ευημερίας, της αλληλεγγύης. Και εδώ η αμερικανική εμπλοκή υπήρξε καθοριστική. Όπως όλοι ξέρουμε, οι ΗΠΑ συνέβαλαν τα μέγιστα στην μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Ευρώπης και στην ουσία κάλυπταν στρατιωτικά το ευρωπαϊκό όραμα της ειρήνης.

Αμερικανοί και Ευρωπαίοι μοιράστηκαν τις ίδιες αξίες της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων, της ελευθερίας, της ισονομίας, του κράτους δικαίου, της αλληλεγγύης, βγάζοντας, ωστόσο, διαφορετικά συμπεράσματα: η Αμερική έδωσε προτεραιότητα στην στρατιωτική ισχύ ενώ η Ευρώπη στην κοινωνική ευημερία. Η διαφορά τους αυτή φάνηκε από τις εξελίξεις που ακολούθησαν τόσο στην Γιουγκοσλαβία (έναν εμφύλιο που δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει η Ευρώπη και ανέλαβαν οι ΗΠΑ να βγάλουν τα κάστανα απ’ τη φωτιά…), όσο κι από την σημερινή πραγματικότητα στον πόλεμο της Ουκρανίας. Καλό είναι να εξάγει κανείς τα συμπεράσματά του από το πώς αντέδρασαν Ρωσία και Τουρκία στην απόφαση της Αμερικής να αποσυρθεί από την Ευρώπη, την Μέση Ανατολή, την Νοτιοανατολική Μεσόγειο και να στρέψει στρατηγικά το ενδιαφέρον της στην άλλη πλευρά του πλανήτη. Τόσο ο Πούτιν όσο και ο Ερντογάν ξέθαψαν τους αυτοκρατορικούς χάρτες των χωρών τους και βάλθηκαν να πλιατσικολογούν δοκιμάζοντας τις αντοχές των Ευρωπαίων Τσάμπερλεν!

Είναι εμφανές ότι οι ΗΠΑ έβγαλαν διαφορετικά συμπεράσματα από την εμπλοκή τους στους δυο παγκόσμιους πολέμους από αυτά της Ευρώπης. Η Αμερική υιοθέτησε με δυο λόγια την στάση Τσόρτσιλ και η Ευρώπη εκείνην του Τσάμπερλεν που ανέμιζε θριαμβευτικά και αστόχαστα πριν τον πόλεμο την συμφωνία του Μονάχου που πέτυχε με τον Χίτλερ. Σήμερα, μετά από εβδομήντα χρόνια ευρωπαϊκής ειρήνης που συνοδεύτηκε με ευημερία, στην Ευρώπη γίνεται όλο και πιο φανερή η αδυναμία της να αντιμετωπίσει τους νέους επιδόξους Χίτλερ και αυτό δεν είναι το χειρότερο. Συνεχίζει να διαβάζει λάθος την ιστορία και την συγκυρία – όπως ο Τσάμπερλεν. Αντίθετα, οι Αμερικανοί δείχνουν την εμφανή τους προτίμηση στον τρόπο του Τσόρτσιλ.

Με δυο λόγια, η Ευρώπη έστρεψε ξανά το βλέμμα της στην Αμερική για να βγάλει τα κάστανα από την φωτιά στην Ουκρανία ενώ η ίδια διαπραγματεύεται μέσω του Μακρόν, του Ντράγκι και του Σουλτς με την διπλωματική συνδρομή του Κίσινγκερ (που έγινε αιφνιδίως συμπαθής και αξιόπιστος!) με τον αιμοσταγή δικτάτορα. Φαίνεται ότι τα χρόνια ειρήνης που μεσολάβησαν, δεν ήταν αρκετά για τους Ευρωπαίους ώστε να διαβάσουν σωστά το μάθημα που τους δίδαξε η Ιστορία στο πετσί τους και αρνούνται να κατανοήσουν την πραγματικότητα. Έτσι, η Γερμανία, μια χώρα τρεις φορές και βαλε πιο ισχυρή οικονομικά από την Ρωσία, όχι μόνο αστόχαστα και ανεπίγνωστα εμπιστεύεται την ενεργειακή της πολιτική σε ένα ανυπόληπτο Ρώσο τυχοδιώκτη (ενέργεια την οποία προσπάθησαν επανειλημμένως να αποτρέψουν οι Αμερικανοί…), αλλά και υπολείπεται δραματικά σε εξοπλισμούς, με αποτέλεσμα να επαφίεται απόλυτα στους Αμερικανούς να κάνουν την βρομοδουλικά για την οποία είναι -για άλλη μια φορά…- η ίδια δραματικά υπεύθυνη απέναντι στην Ιστορία. Στην Γερμανία πρέπει να καταλάβουν ότι τα ενοχικά σύνδρομα δεν λύνουν το πρόβλημά τους. Ας τελειώσουν με την ψυχανάλυση κι ας αρχίσουν επιτέλους να μην σκέφτονται πλέον …γερμανικά.

Το αποτέλεσμα είναι ότι ένας Ρώσος μαφιόζος απειλεί με χρήση πυρηνικών και η Ευρώπη … διαπραγματεύεται. Στην Ελλάδα, μάλιστα, κάνουν και διαδηλώσεις εναντίον των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ, ενώ ένα μεγάλο μέρος της σοφής κοινής γνώμης δείχνει κατανόηση στον εγκληματία…    

Διαβάστε επίσης:

Η Βιωσιμότητα της Κοινωνίας

«Αυτοφωράκιας» των ΗΠΑ η Ελλάδα

«Ένα μεγάλο φωτεινό καλοκαίρι…»