Όταν οι Ανατολικογερμανοί πουλούσαν αντιφρονούντες με το κεφάλι!

Το Βερολίνο ήταν η γερμανική πόλη η οποία, μετά την παράδοση της Γερμανίας, έζησε μια από τις πιο ιδιότυπες συνθήκες κατοχής. Αρχικά, χωρίστηκε σε τρεις τομείς και κατόπιν σε τέσσερις, όπως όριζε η συμφωνία που είχε επικυρωθεί στη σύνοδο της Γιάλτας.

Εν τάχει, θυμίζουμε ότι στην αρχή βρέθηκε στο σύνολό της υπό την κατοχή του Κόκκινου Στρατού, ο οποίος με τη σειρά του έπρεπε να μοιράσει την πόλη σε τέσσερις θύλακες, τον σοβιετικό, τον αμερικανικό, τον βρετανικό και τον γαλλικό.

Οι Σοβιετικοί (που δεν υπήρξε υπονόμευση και δολιότητα που να μην χρησιμοποιήσουν…) παραχώρησαν στους συμμάχους

τις δυτικές συνοικίες της πόλης, οι οποίες βρέθηκαν εντελώς αποκομμένες, δηλαδή περικυκλωμένες από τις σοβιετικές κτήσεις. Υποτίμησαν, ωστόσο, το γεγονός ότι έτσι έστησαν ένα «γαλατικό χωριό – τομέα» στη μέση των περίκλειστων κοινωνιών – στρατοπέδων που δημιούργησαν, το οποίο θα φάνταζε σαν ο επί γης παράδεισος. Έτσι, κατέστησαν το δυτικό τμήμα της πόλης σύμβολο του ελεύθερου κόσμου!

Όπως όλοι γνωρίζουν, η ανάπτυξη που γνώρισε ο δυτικός τομέας υπήρξε αλματώδης και η διαφορά του επιπέδου ζωής τεράστια. Η συντριπτική, υπέρ της Δύσης, σύγκριση οδήγησε τους κατακτητές Σοβιετικούς να υψώσουν το 1961 ένα τείχος που χώριζε την πόλη στα δύο.

Όσοι υπήρξαν τυχεροί και βρέθηκαν στον δυτικό τομέα έμελλε να κατακτήσουν ένα από τα πλέον αξιοζήλευτα επίπεδα ζωής. Όσοι έμειναν από την άλλη μεριά του τείχους αναγκάστηκαν να περιοριστούν σε μια φυλακή, καλλιεργώντας ένα άκρως επικίνδυνο όνειρο: το πώς θα διαφύγουν στο δυτικό Βερολίνο…

Το δράμα αυτό αποτυπώθηκε πολλαπλώς στην ιστορία, στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο, και ενέπνευσε τον αγώνα της δημοκρατίας ενάντια στον ολοκληρωτισμό. Μια σειρά από ανθρώπινες τραγωδίες ήρθαν στο φως, κυρίως μετά την πτώση του «τείχους της ντροπής». Ωστόσο, έμειναν ακόμα πολλές ιστορίες ντροπής στο σκοτάδι, όπως αυτή που περιγράφεται στο εξαιρετικό βιβλίο του Victor Sebestyen «Η πτώση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας», που κυκλοφόρησε το 2011 από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Είναι πλέον παγκοίνως γνωστό ότι οι ανατολικές χώρες διψούσαν κυριολεκτικά για δυτικά νομίσματα, σκληρό συνάλλαγμα αλλά και για δυτικά προϊόντα. Ωστόσο, αυτό που δεν είναι ιδιαιτέρως γνωστό ήταν ότι η Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία «ανακάλυψε» έναν τρόπο προσπόρισης δυτικογερμανικών μάρκων πουλώντας αντιφρονούντες με το κεφάλι στη Δυτική Γερμανία! Τι ακριβώς συνέβαινε;

Αξιωματούχοι του καθεστώτος σκέφτηκαν ότι η… πώληση αντιφρονούντων θα μπορούσε να φέρει εύκολο, σιωπηρό και καθόλου ευκαταφρόνητο συνάλλαγμα στη Λαοκρατική Δημοκρατία. Προφανώς δεν είχαν να αντιμετωπίσουν θεσμικά προβλήματα… Η συναλλαγή άρχισε με τη ρέγουλα, δηλαδή με μετρημένες κάθε φορά ανταλλαγές. Ξεκίνησαν με διάσημους «ταραχοποιούς», από τους οποίους οι Ανατολικοί δεν θα είχαν κανένα όφελος αν τους κρατούσαν.

Αντίθετα, απάλλασσαν το καθεστώς από το να τους συντηρεί βγάζοντας μάλιστα κι ένα διόλου ευκαταφρόνητο κέρδος. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η τακτική συστηματοποιήθηκε μέσα από μια καλοστημένη υποδομή. Λίγες μέρες πριν από την κάθε συναλλαγή, οι υπό πώληση κρατούμενοι – εχθροί του λαού μεταφέρονταν σε μιαν ειδική μυστική φυλακή στην πόλη με το συμβολικό όνομα «Καρλ Μαρξ», σήμερα «Τσέμνιτς», που ήταν κάτω από τη διεύθυνση της υπηρεσίας Stasi.

Γι’ αυτήν την επιχείρηση είχε κατασκευαστεί στη Δυτική Γερμανία μια σειρά ειδικών λεωφορείων, τα οποία είχαν ως αποστολή να μεταφέρουν μυστικά το πολύτιμο φορτίο. Μάλιστα, διέθεταν περιστρεφόμενες πινακίδες με ανατολικογερμανικούς αριθμούς όταν κινούνταν στους δρόμους του Ανατολικού Βερολίνου και δυτικές όταν έμπαιναν στο Δυτικό. Οι αποστολές αυτές είχαν οργανωθεί με άκρα μυστικότητα.

Δυο φορές την εβδομάδα, τα λεωφορεία αυτά παραλάμβαναν μια ομάδα από περίπου δέκα αντιφρονούντες νωρίς το πρωί και δίχως τον κίνδυνο κανενός ελέγχου έφταναν σε ένα συνοριακό φυλάκιο στην Ιένα, όπου οι συνοριοφύλακες, εντελώς ενάντια σε κάθε τακτική του ανατολικογερμανικού κράτους, άφηναν το όχημα να περάσει τα σύνορα δίχως καν να ελέγξουν τα χαρτιά του. Συνήθως, γύρω στο μεσημέρι, το λεωφορείο με το πολύτιμο φορτίο κινείτο πλέον στους δρόμους της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας με κατεύθυνση το Ανόβερο…

Με την πάροδο κάποιων ετών υπολογίστηκε ότι «πωλήθηκαν» με αυτόν τον τρόπο περί τους 34.000 αντιφρονούντες από την Ανατολική Γερμανία στη Δυτική! Υπολογίζεται, δε, ότι τη δεκαετία του 1960 «έπιανε» 40.000 μάρκα το κεφάλι για να φτάσει η τιμή στη δεκαετία του 1980, σύμφωνα με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, στα 100.000 μάρκα!

Η Ανατολική Γερμανία δεν κέρδιζε τίποτα από το να τους κρατά και να επιβαρύνεται με τη συντήρησή τους στη φυλακή και θεώρησε την πώλησή τους στους καπιταλιστές τής απέναντι όχθης ως μια επικερδή ιδέα, που θα απέφερε και ένα αξιοσέβαστο εισόδημα. Αυτά που κέρδιζε από τις βίζες που εξέδιδε από όσους έκαναν νομότυπα αιτήσεις να πάνε να εργαστούν στους συγγενείς τους στο Δυτικό Βερολίνο ήταν πολύ λίγα.

Έτσι, οι Ανατολικοί, που φλέγονταν για δυτικό συνάλλαγμα, ενεργοποίησαν τις αστυνομικές αρχές με την εντολή να συλλαμβάνουν με οργανωμένες πλαστές κατηγορίες ανθρώπους που τους χαρακτήριζαν πολιτικούς κρατούμενους και εχθρούς του σοσιαλισμού και έπειτα τους πωλούσαν στους συγγενείς τους, που μπορούσαν να καταβάλλουν το ποσό, βγάζοντας έτσι καλά λεφτά.

Στο βιβλίο του «Η πτώση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας» ο Victor Sebestyen γράφει: «Ο Έγκον Μπαρ, ο αρμόδιος που χειριζόταν την ευαίσθητη αυτή συναλλαγή από τη μεριά της Δυτικής Γερμανίας, είπε πως γι’ αυτόν ήταν ξεκάθαρο ότι “αποτελούσε μέρος του γενικού προϋπολογισμού της ΓΛΔ”. Συνήθως οι πληρωμές γίνονταν με μετρητά, σε σκληρό νόμισμα, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις οι Ανατολικοί δέχονταν ανταλλασσόμενα αγαθά.

Μια χρονιά, ως μέρος της συμφωνίας, εστάλησαν στην ΓΛΔ καραβιές μπανάνες, ένα είδος πολυτελείας εκείνον τον καιρό στην Ανατολική Γερμανία, πολύ δύσκολο να αποκτηθεί στα μαγαζιά του Βερολίνου, της Λειψίας ή της Δρέσδης. Σύμφωνα με έναν από τους πιο εξέχοντες Ανατολικογερμανούς οικονομολόγους, αυτή η “εμπορική επιχείρηση” απέφερε σε αυτό το υπερχρεωμένο έθνος ένα συνολικό καθαρό κέρδος 8 δισεκατομμυρίων γερμανικών μάρκων. Ήταν το ποσό δίχως το οποίο η χώρα δεν θα μπορούσε να επιβιώσει».

Διαβάστε επίσης

Το ΚΚΕ καταψηφίζει την Ελληνοαμερικανική Συμφωνία για τις βάσεις – Τη χαρακτηρίζει «κατάπτυστη» κι «επικίνδυνη»

Η ακρίβεια «ροκανίζει» τα μέτρα ανακούφισης

Γενικό προσκλητήριο Τσίπρα για τις εκλογές της Κυριακής