Ο πληθωρισμός επιστρέφει δριμύτερος στην Ελλάδα ενώ η Ευρωζώνη παίρνει ανάσα – Στο προσκήνιο ξανά τα τρόφιμα

Σαφές μήνυμα ότι η ακρίβεια όχι μόνο δεν υποχώρησε, αλλά επιστρέφει δυναμικά στην ελληνική οικονομία, στέλνουν τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat για τον εναρμονισμένο πληθωρισμό του Μαΐου. Συγκεκριμένα, ο ετήσιος δείκτης τιμών καταναλωτή εκτινάχθηκε στο 3,3% από 2,6% τον Απρίλιο, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη άνοδο από τις αρχές του 2024 και αναδεικνύοντας την Ελλάδα ως μία από τις πέντε χώρες της Ευρωζώνης με τον υψηλότερο πληθωρισμό.

Την ίδια στιγμή, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ακολούθησε αντίθετη πορεία, υποχωρώντας στο 1,9% από 2,2%, σε μία ένδειξη αποκλιμάκωσης που όμως δεν αγγίζει τη χώρα μας. Η απόκλιση αυτή δεν είναι συγκυριακή, αλλά συστημική, ενισχύοντας την αίσθηση ότι η ελληνική οικονομία παραμένει πιο ευάλωτη σε πληθωριστικά σοκ, ιδίως στους κρίσιμους τομείς της κατανάλωσης.

Η Ελλάδα καταγράφει την πέμπτη υψηλότερη τιμή πληθωρισμού ανάμεσα στα κράτη-μέλη με διαθέσιμα στοιχεία, πίσω μόνο από Εσθονία (4,6%), Κροατία (4,3%), Σλοβακία (4,3%) και Λετονία (3,7%). Αν και η κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει θετικό κλίμα, τα επιμέρους στοιχεία δείχνουν πως η πίεση στο καλάθι του νοικοκυριού παραμένει έντονη – και σε κρίσιμους δείκτες επιδεινώνεται.

Ακρίβεια σε βασικές ανάγκες – Στο 5,1% η αύξηση τιμών στις υπηρεσίες

Τον μεγαλύτερο «λογαριασμό» πληρώνουν οι καταναλωτές στις υπηρεσίες, με αύξηση 5,1% σε ετήσια βάση – από τις υψηλότερες στην Ευρώπη και κατά πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, που διαμορφώθηκε στο 3,2%. Οι υπηρεσίες, που περιλαμβάνουν μεταφορές, τουρισμό, εστίαση και καθημερινές υπηρεσίες, καταναλώνουν πλέον μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος, σε μία περίοδο που ο μισθός δεν ακολουθεί την ίδια δυναμική.

Επιπλέον, τα τρόφιμα, ο καπνός και τα αλκοολούχα ποτά εμφάνισαν ετήσια αύξηση τιμών κατά 2,8%, από 1,7% τον Απρίλιο, σηματοδοτώντας μία επικίνδυνη τάση επανεμφάνισης πληθωριστικών πιέσεων στον πιο ευαίσθητο κοινωνικά τομέα. Ενδεικτικό είναι ότι πολλές από τις τιμές που είχαν σταθεροποιηθεί ή αποκλιμακωθεί τους προηγούμενους μήνες επιστρέφουν ανοδικά, αναβιώνοντας φαινόμενα που η κοινωνία νόμιζε πως είχε αφήσει πίσω της.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα τρόφιμα – το γάλα, το ψωμί και τα αυγά – ξαναμπαίνουν στο προσκήνιο, με καταναλωτές να αναφέρουν εκ νέου σημαντικές αυξήσεις στις τιμές βασικών ειδών διατροφής και την ψαλίδα ανάμεσα σε εισόδημα και κατανάλωση να ανοίγει ξανά.

Ο δομικός πληθωρισμός ξεφεύγει – Σταθερά πάνω από το ευρωπαϊκό όριο ασφαλείας

Ακόμη πιο ανησυχητικός είναι ο λεγόμενος δομικός πληθωρισμός, δηλαδή ο πληθωρισμός που εξαιρεί τα τρόφιμα και την ενέργεια και αντικατοπτρίζει τη γενικευμένη τάση αυξήσεων. Στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 4%, από 3,8% τον Απρίλιο, έναντι μόλις 2,3% στην Ευρωζώνη. Πρόκειται για διαφορά 1,7 ποσοστιαίων μονάδων, που υποδηλώνει ότι η αύξηση των τιμών στη χώρα μας δεν είναι παροδική αλλά διαρθρωτική.

Παρά τη μικρή μείωση στην ενέργεια κατά 1,5%, η επίπτωση είναι περιορισμένη, καθώς οι περισσότερες αυξήσεις εστιάζονται πλέον σε κλάδους με πιο μόνιμο χαρακτήρα αυξήσεων, όπως οι υπηρεσίες και τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, τα οποία αυξήθηκαν κατά 1,4% (έναντι 0,6% στην Ευρωζώνη).

Αντίθετη πορεία από τις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης

Η εικόνα γίνεται ακόμα πιο δυσμενής αν αναλογιστεί κανείς την πορεία των βασικών οικονομιών της Ευρωζώνης, όπου η συγκράτηση του πληθωρισμού είναι πλέον εμφανής:

Στη Γερμανία ο πληθωρισμός μειώθηκε στο 2,1% (από 2,2%)Στη Γαλλία υποχώρησε θεαματικά στο 0,6%Στην Ιταλία κυμάνθηκε στο 1,9%Στην Ισπανία επίσης στο 1,9%, από 2,2%

Σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική εξαίρεση δεν είναι θετική, αλλά ενδεικτική διαρθρωτικής αδυναμίας να αντιμετωπιστούν οι πληθωριστικές πιέσεις, με πιο στοχευμένα μέτρα ή αποτελεσματικότερους ελέγχους στην αγορά.

Τα τελευταία στοιχεία καθιστούν σαφές πως η ακρίβεια επιστρέφει και δείχνει ξανά τα δόντια της, παρά τις διακηρύξεις περί σταθεροποίησης. Η αναζωπύρωση των τιμών σε τρόφιμα και υπηρεσίες, σε συνδυασμό με την ανθεκτικότητα του δομικού πληθωρισμού, δημιουργούν συνθήκες επικίνδυνης κόπωσης των νοικοκυριών, ειδικά για τα ευάλωτα στρώματα.

Σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη που φαίνεται να απορροφά σταδιακά το σοκ, η Ελλάδα παραμένει εκτεθειμένη, και χωρίς άμεσα διορθωτικά μέτρα, το φαινόμενο μπορεί να ενταθεί τους επόμενους μήνες.

Διαβάστε επίσης:

ΑΑΔΕ: Μειώνεται η παρακράτηση στην ενημερότητα μεταβίβασης ακινήτου για χρέη σε αναστολή

Stegasi.gov: Τι είναι η νέα πλατφόρμα που βγήκε στον αέρα – Πώς μπορεί να ενταχθεί κάποιος σε αυτήν

Κυριάκος Πιερρακάκης στο Sciences Po: «Η Ελλάδα θα συνεχίσει τις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις με ταχύτητα»