Ο Μπλίνκεν στην Ελλάδα

Το σημαντικό ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ στην περιοχή μας επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση τριών πολύ μεγάλων προκλήσεων και προφανώς απαιτείται προσεκτικός συντονισμός όλων των συντελεστών για επιτυχία των ευρωατλαντικών στρατηγικών.

Στόχος των συντονισμένων ενεργειών του κ. Μπλίνκεν, η κατάπαυση των εχθροπραξιών στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, και η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, που εκκινεί από την Υεμένη απειλώντας άμεσα την ελευθερία της ναυσιπλοΐας, την ασφάλεια των εμπορικών συναλλαγών, τη διατροφική

αλυσίδα, τη σταθερότητα στην περιοχή ΜΕΝΑ και την Αφρική.

Τη μεγάλη συζήτηση, που εξελίσσεται με την Ελλάδα παρούσα, θα ήταν άδικο να την περιορίσουμε στα ελληνοτουρκικά θέματα.

Σε έξι χώρες

Η περασμένη εβδομάδα ήταν πυκνή σε δηλώσεις και γεγονότα. Όμως σημαντικότατη θέση διατηρεί στα διεθνή δρώμενα ο γύρος πρωτευουσών που πραγματοποιεί ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Μπλίνκεν. Επισκέπτεται χώρες στην περιοχή, Τουρκία, Ελλάδα, Ιορδανία, ΗΑΕ, Κατάρ, Ισραήλ, Σαουδική Αραβία, για να ξεκαθαρίσει ότι οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για:

τη σταθερότητα,τον τερματισμό των συγκρούσεων,τη δημιουργία δύο κρατών για τη λύση του Παλαιστινιακούκαι την ενεργειακή προοπτική της Ανατολικής Μεσογείου.

Με επίκεντρο την ασφάλεια της περιοχής επισημαίνεται στον κ. Νετανιάχου, ακόμη πριν από την άφιξη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ στο Ισραήλ, ότι όσα ακούγονται από ακραία στελέχη της ισραηλινής κυβέρνησης για βίαιη μετακίνηση των Παλαιστινίων έξω από τη Γάζα δεν βρίσκουν σύμφωνη καμία πλευρά στον κόσμο.

Όμως η ανακωχή και η εφαρμογή των όρων ασφαλείας Παλαιστινίων και Ισραηλινών μπορεί να επιτευχθεί με τη συνεργασία όλων, με αυξημένο ρόλο των Αράβων, τόσο στα ανθρωπιστικά θέματα όσο και στην οικονομική ενίσχυση, ιδιαίτερα διά του Κατάρ και της Αιγύπτου, σε μία προσπάθεια στην οποία η Τουρκία θα μπορούσε να παραμείνει παρούσα, όπως συμβαίνει με την Ελλάδα και την Κύπρο.

Στην Άγκυρα υπογραμμίζεται ότι μόνο συστράτευση στην πραγματοποίηση της ευρωατλαντικής πολιτικής μπορεί να επιτρέψει βελτίωση των όρων συζήτησης Ουάσιγκτον – Αγκύρας. Οι τουρκικές αντιρρήσεις, που εμποδίζουν την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, δεν έχουν καμία αποδοχή από τη συμμαχία, αλλά και από άλλα φιλικά κράτη ή τη δημοκρατική Ευρώπη. Κάθε σπασμωδική κίνηση της Άγκυρας, που διευκολύνει τη Ρωσία και το Ιράν, όχι μόνο δεν περνά απαρατήρητη, αλλά τραυματίζει βαθύτατα τις σχέσεις με την Ουάσιγκτον.

Τα εξοπλιστικά

Τα F-16, αναβάθμιση και αγορά αεροσκαφών, αντιμετωπίζονται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ ως σημαντικό θέμα, που αφορά και στην αμυντική αρτιότητα της Ατλαντικής Συμμαχίας. Όμως η θετική ανάγνωση της αμερικανικής κυβέρνησης στο αίτημα της Τουρκίας γκριζάρει από τις τουρκικές προσβολές προς τις ΗΠΑ και τις καθυστερήσεις στην πλήρη ενσωμάτωση της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Η τουρκική στάση εμποδίζει καθοριστικά την ολοκλήρωση του ΝΑΤΟϊκού αμυντικού γεωστρατηγικού προγραμματισμού.

Βεβαίως κατά τη συζήτηση στην Άγκυρα από τον κ. Μπλίνκεν αναγνωρίζεται η σημασία της εξελισσόμενης επικοινωνίας Μητσοτάκη – Ερντογάν και της Διακήρυξης των Αθηνών. Μεταξύ άλλων επισημαίνεται προς τους κ. Ερντογάν και Φιντάν ότι ο ρόλος της Ελλάδας στην περιοχή έχει αναβαθμισθεί χάριν των ΝΑΤΟϊκών απαιτήσεων, δεν στρέφεται κατά της Τουρκίας, η οποία (σημ. συντάκτη) επαναλαμβάνοντας την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών θίγει την ενότητα του ευρύτερου ΝΑΤΟϊκού αμυντικού χώρου.

Οι σύγχρονες ανάγκες του ΝΑΤΟ επιβάλλουν να συμπεριλαμβάνονται στα σχέδια της συμμαχίας τα νησιά του Αιγαίου και η θάλασσα που ενώνει χώρες του ΝΑΤΟ διευρύνοντας τη ναυτική επιρροή μέχρι τη Μέση Ανατολή, προς όφελος των αμυντικών αναγκών της συμμαχίας.

Από τη συζήτηση, όπως διευθύνεται από τις ΗΠΑ, αναδεικνύεται το άσκοπο της διατήρησης του casus belli επειδή το Δίκαιο της Θάλασσας αφορά στην εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων, στην αλιεία, στην αρχαιολογία και βεβαίως στην ελευθερία της ναυτιλίας. Τα θέματα αμύνης της συμμαχίας και γεωστρατηγικού προγραμματισμού ρυθμίζονται στο ΝΑΤΟ με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και την ευρωπαϊκή πραγματικότητα μεγάλου αριθμού των μελών του.

Αμερικανοτουρκικές τριβές

Στην Άγκυρα, με προτεραιότητα τον πόλεμο στην Ουκρανία και την Παλαιστίνη, συζητούνται και όλες οι παράμετροι που συνεχίζουν να επιβαρύνουν τη σχέση με την Ουάσιγκτον, όπως το αντιαεροπορικό σύστημα S-400, τα ρωσικά πυρηνικά εργοστάσια στην Τουρκία, η διαχείριση των υδάτων που εκκινούν από την Τουρκία, αρδεύοντας κυρίως Συρία και Ιράκ, αλλά και τα θέματα των Κούρδων – συμμάχων των ΗΠΑ.

Προφανώς η τουρκική πλευρά παραθέτει επιχειρήματα που εξηγούν τη συμπεριφορά της. Η επιχειρηματολογία της Άγκυρας συγκρατείται με προσοχή από τον συνομιλητή, ο οποίος αναγκάζεται πολύ συχνά να επισκέπτεται την περιοχή και να ασκεί άμεση διπλωματία στο πεδίο, επειδή απόψεις και τοποθετήσεις, όπως οι τουρκικές, δεν διευκολύνουν τον γεωστρατηγικό προγραμματισμό του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη, στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή και στην περιοχή ΜΕΝΑ.

Η Αθήνα συμπεριλαμβάνεται πλέον κατά προτεραιότητα στο πρόγραμμα της ενεργού διπλωματίας του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ. Πέραν της ικανοποίησης που εκφράζεται για τη συνεπή πολιτική που ακολουθεί η ελληνική κυβέρνηση, υπό την καθοδήγηση του πρωθυπουργού, και την ελληνοτουρκική επικοινωνία, οι ΗΠΑ εκτιμούν επίσης πολύ θετικά την άμεση σύνταξη της ελληνικής κυβέρνησης στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της τρομοκρατίας των Χούτι, που ασκείται σε βάρος της ελεύθερης ναυσιπλοΐας.

Η μάχη κατά των Χούτι

Η Ελλάδα ως η ισχυρότερη δύναμη στην ποντοπόρο ναυτιλία δεν μπορεί να απουσιάζει από την καταπολέμηση της πειρατείας, έστω και αν η παρουσία με μία φρεγάτα αποτελεί συμβολική, αποφασιστική όμως εκδήλωση ταύτισης με τη συνολική προσπάθεια για ασφαλή και απρόσκοπτη ναυσιπλοΐα.

Στις συνομιλίες των κ. Μητσοτάκη και Μπλίνκεν επισημάνθηκε προς την ελληνική πλευρά ότι η αναβάθμιση των αεροσκαφών που διαθέτει η Τουρκία, αλλά και όσων F-16 θέλει να παραγγείλει η Άγκυρα, εντάσσεται στις αμυντικές ανάγκες του ΝΑΤΟ και δεν μπορεί να θεωρείται ως απειλή κατά της Ελλάδας.

Το θέμα δεν συνδέεται με το πρόγραμμα των F-35, το οποίο έχει δρομολογηθεί για την Ελλάδα, αλλά η οριστικοποίησή του απαιτεί χρόνο, που δεν μπορεί να θεωρείται αρνητικό στοιχείο για την εξέλιξη της πρότασης. Η Ελλάδα αποτελεί αξιόπιστο γεωστρατηγικό εταίρο των ΗΠΑ, άρτια εξοπλισμένο σύμμαχο με δημοκρατική συνέπεια, οικονομική και πολιτική σταθερότητα.

Το ενδιαφέρον της Ελλάδας για πολύ αναπτυγμένα οπλικά συστήματα τύπου F-35 επιβεβαιώνει τη σημασία που δίνει η Αθήνα στη συμμαχική αποτελεσματικότητα, προσβλέποντας ταυτοχρόνως και στις νέες τεχνολογίες που αποκτούν οι αγοραστές οπλικών συστημάτων πέμπτης γενιάς.

Στη διευρυμένη συζήτηση που αφορά στη διεθνή ειρήνη και στις ισορροπίες μεταξύ των κρατών συμπεριλαμβάνονται οι τριμερείς και οι ευρύτερες συνεργασίες που εξελίσσονται όχι μόνο ως αμυντικές, αλλά και ενεργειακές συγκλίσεις χωρίς αποκλεισμούς.

Η Αθήνα σταθερά προβάλλει την επιτυχή εξέλιξη των πολιτικών που αναπτύσσονται προς όφελος της ευρύτερης γειτονιάς, αλλά και της ευρωατλαντικής συμμαχίας. Η ανάδειξη των λιμένων της Βόρειας Ελλάδας και ειδικότερα η σπουδαιότητα της Αλεξανδρούπολης σε συνδυασμό με όλες τις στρατιωτικές αναπτύξεις από τον Βόλο μέχρι τον Έβρο εκτιμάται ιδιαιτέρως στην περίοδο του ουκρανικού πολέμου, απαιτείται όμως να συντονίζονται, ώστε ο συνολικός χώρος της Βόρειας Ελλάδας, από την Ήπειρο μέχρι τον Έβρο να διασυνδεθεί με την Ε.Ε., την ευρύτερη Ευρώπη μέχρι και πέρα από την Ουκρανία, ώστε η μεταφορά αγαθών, εμπορευμάτων, επισιτιστικής/ανθρωπιστικής βοήθειας και μηχανολογικού εξοπλισμού από τον Βορρά προς τον Νότο, σιδηροδρομικώς και οδικώς, να εξυπηρετείται και από λιμένες στα Βαλκάνια (Ρουμανία, Βουλγαρία, Ελλάδα) για να μην εξαρτάται αποκλειστικώς από θαλάσσιες μεταφορές διά των Στενών.

Στη διαδρομή προς τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ ίσως οι συνθήκες να ωριμάσουν ταχύτερα και να ενταχθεί σύντομα η Σουηδία στη συμμαχία για να προχωρήσει το πρόγραμμα αναβάθμισης και αγορών F-16 από την Τουρκία, χωρίς η Ελλάδα να νιώθει απειλούμενη, ώστε ανεμπόδιστα η Άγκυρα να επανέλθει και στην ενταξιακή διαδικασία στην Ε.Ε.

Μελλοντική ουσιαστική συνεργασία Ελλάδας και Τουρκίας, πιθανόν να διευκολύνει τις ΗΠΑ να εξετάσουν την πιθανότητα ανάπτυξης προγραμμάτων συντήρησης και συμπαραγωγής τεμαχίων/ανταλλακτικών για τα F-16 για κάλυψη αναγκών των δύο ΝΑΤΟϊκών συμμάχων, αλλά και των χωρών της ευρύτερης περιοχής, ενδυναμώνοντας συνεργασίες μεταξύ χωρών της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.

Κάθε πρόγραμμα συνεργιών και συνεκμεταλλεύσεων παραμερίζει ακόμη και τις ακρότερες των διαφωνιών, όπως διαπιστώνεται από την εμπειρία που αποκτά ιστορικά η διεθνής κοινότητα, παρακολουθώντας επίσης και τη σύγχρονη συνεκμετάλλευση του μεγαλύτερου πεδίου φυσικού αερίου στον Κόλπο, που αξιοποιούν από κοινού Κατάρ και Ιράν, παρά τη θρησκευτική τους διαφορετικότητα.

Διαβάστε επίσης:

HRW: Τρομακτική χρονιά για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2023 – «Έγκλημα πολέμου» η μαζική σφαγή αμάχων στη Γάζα

Η Αθήνα είναι η χειρότερη πόλη στην Ευρώπη για τους ψηφιακούς νομάδες (photos)

Οι άγνωστοι Χούθι και ο πρόεδρος Μπάιντεν που έκανε το όνειρό τους πραγματικότητα (photos/video)