Μικρή οικονομική ανάσα σε ενοικιαστές και ιδιοκτήτες, με πολύπλοκους κανόνες και χαμηλές προσδοκίες

Νέο πακέτο μέτρων για ενοικιαστές και ιδιοκτήτες κατοικιών φέρνει το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, επιχειρώντας να δώσει οικονομική ανάσα σε όσους πλήττονται από το διαρκώς αυξανόμενο κόστος στέγασης.

Στο επίκεντρο του σχεδίου βρίσκεται η επιστροφή ενός μηνιαίου ενοικίου το χρόνο για χιλιάδες νοικοκυριά με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Το ποσό φτάνει έως 900 ευρώ για ζευγάρι με δύο παιδιά και έως 800 ευρώ για φοιτητική στέγη. Παράλληλα, διατηρείται μέχρι και το 2026 η φορολογική έκπτωση για ανακαινίσεις κατοικιών, φτάνοντας συνολικά τις 16.000 ευρώ, υπό αυστηρούς όμως όρους και προϋποθέσεις.

Η οικονομική ενίσχυση στους ενοικιαστές θα χορηγείται αυτόματα κάθε Νοέμβριο, αρχής γενομένης από το 2025, με βάση τις φορολογικές δηλώσεις του προηγούμενου έτους. Δεν θα απαιτείται αίτηση, ούτε προβλέπεται η δυνατότητα διόρθωσης ή ένστασης εκ των υστέρων. Το ποσό της επιδότησης καθορίζεται από την ΑΑΔΕ με βάση τις δηλωμένες μισθώσεις και τα εισοδηματικά δεδομένα. Προϋπόθεση είναι να έχει υποβληθεί σωστά και εμπρόθεσμα η δήλωση μίσθωσης έως τις 15 Ιουλίου κάθε χρονιάς. Για την πρώτη εφαρμογή του μέτρου, που αφορά τα ενοίκια του 2024, δίνεται περιθώριο υποβολής μέχρι το καλοκαίρι του 2025.

Η ενίσχυση θα ανέρχεται έως τα 800 ευρώ για την κύρια κατοικία, με προσαύξηση 50 ευρώ για κάθε παιδί. Για τη φοιτητική κατοικία, το ποσό φτάνει έως και τα 800 ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται τα σχετικά εισοδηματικά κριτήρια. Η στήριξη αφορά νοικοκυριά με συνολικό εισόδημα έως 28.000 ευρώ (συν προσαύξηση για τέκνα), ενώ η ακίνητη περιουσία τους δεν πρέπει να ξεπερνά τις 120.000 ευρώ για τον άγαμο, αυξανόμενη αναλόγως για τα μέλη της οικογένειας.

Σε δεύτερο σκέλος, το νομοσχέδιο παρατείνει την ισχύ του φορολογικού μπόνους για επισκευές και ανακαινίσεις έως το τέλος του 2026. Η έκπτωση φόρου φτάνει τα 3.200 ευρώ το χρόνο για πέντε χρόνια, συνολικά έως 16.000 ευρώ. Ωστόσο, η διαδικασία παραμένει σύνθετη: απαιτούνται ηλεκτρονικές πληρωμές, τιμολόγια με πλήρη στοιχεία και αποδείξεις για όλες τις εργασίες και υλικά. Οι δαπάνες για υλικά μάλιστα αναγνωρίζονται μόνο έως το ένα τρίτο του συνολικού κόστους.

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι εργασίες δεν πρέπει να έχουν ήδη υπαχθεί σε άλλα προγράμματα όπως το «Εξοικονομώ» ή το «Ανακαινίζω». Η έκπτωση δεν ισχύει για όσους δηλώνουν τις εργασίες ως επαγγελματική δαπάνη, ενώ αν το ακίνητο είναι σε συνιδιοκτησία ή αφορά κοινόχρηστους χώρους, η φοροελάφρυνση υπολογίζεται αναλογικά με βάση το ποσοστό ιδιοκτησίας.

Παρά τις θετικές προβλέψεις, το νομοσχέδιο συνοδεύεται από ερωτήματα. Οι ενισχύσεις, αν και ευπρόσδεκτες, καλύπτουν μόνο ένα μικρό μέρος του ετήσιου κόστους στέγασης, ειδικά σε μεγάλες πόλεις όπου τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Επιπλέον, οι αυστηρές προϋποθέσεις και η έλλειψη ευελιξίας στις δηλώσεις και τα διοικητικά λάθη ενδέχεται να αφήσουν εκτός πολλούς πραγματικά δικαιούχους. Όσο για το μπόνους ανακαίνισης, η πολυπλοκότητα της διαδικασίας και η ανάγκη για άμεση ρευστότητα από πλευράς πολιτών περιορίζουν τις δυνατότητες αξιοποίησής του, ειδικά από τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.

Σε κάθε περίπτωση, το νέο πακέτο έρχεται να απαντήσει –έστω μερικώς– σε μια από τις πιο πιεστικές κοινωνικές ανάγκες της εποχής: τη στέγαση. Το αν θα καταφέρει να ανακουφίσει ουσιαστικά όσους το έχουν ανάγκη ή αν θα μείνει στα χαρτιά, θα κριθεί στην πράξη.

Διαβάστε επίσης:

Νίκος Παπαθανάσης: Στο ΕΣΠΑ η κατασκευή δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων στην Βόρεια Αττική

ΑΑΔΕ: Νέο σύστημα εισροών-εκροών στα πρατήρια καυσίμων από 12/6 – Ενισχύεται η μάχη κατά του λαθρεμπορίου

ΙΟΒΕ: Τα μισά ελληνικά νοικοκυριά προβλέπουν χειροτέρευση της οικονομικής τους κατάστασης και μειώνουν τις αγορές