Μια κόντρα… που αποκαλύπτει

ΠΟΛΙΤΙΚΗΈντυπη Έκδοση

Η σύγκρουση με τους δανειστές είχε ξεκινήσει να προαναγγέλλεται δει­λά από την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ η προα­ναγγελία αυτή έγινε επί­σημη το βράδυ του Σαβ­βάτου στην ψήφιση του προϋπολογισμού, όταν ο πρωθυπουργός κλεί­νοντας την ομιλία του δήλωνε ότι «αν χρεια­στεί, θα ξανασυγκρουστούμε».

Μια μέρα μετά ήρθε το δημοσίευμα της «Die Welt», το οποίο πα­ρουσίαζε εσωτερικό έγγραφο της γερμανικής πρεσβείας στην Αθήνα που παρομοίαζε την κυ­βέρνηση με «ακυβέρνητο καράβι», δίνοντας λαβή στο Μαξίμου

να ανε­βάσει τους τόνους απέναντι στους «ακραίους κύκλους» του Βερολίνου, πίσω από τους οποίους έδειχνε τον Σόιμπλε.

Δυο μέρες μετά, η κόντρα με Βερο­λίνο συνεχίστηκε και προσωποποιήθηκε, καθώς ο «πολύς» Σόιμπλε επανέ­καμψε: στο περιθώριο του Ecofin την Τρίτη αντέδρασε στην αναφορά του Τσίπρα στο ΔΝΤ στο πλαίσιο της συ­νέντευξης στην ΕΡΤ, διαμηνύοντας ότι το ελληνικό πρόγραμμα «πάει πακέτο» με το ΔΝΤ, όπως προβλέπεται για τα προγράμματα δημοσιονομικής προ­σαρμογής στις χώρες της ευρωζώνης.

Μάλιστα χρησιμοποίησε μια πα­ροιμία που χρησιμοποιείται και στα ελληνικά: «Πολλές φορές πάει η στά­μνα στην πηγή, μία φορά θα σπάσει», η οποία ερμηνεύτηκε ως απειλή για Grexit, το οποίο άλλωστε στο Μαξί­μου θεωρούν ότι παραμένει ενεργό σενάριο στην ατζέντα του Γερμανού ΥΠΟΙΚ.

Εκνευρισμός

Η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλ­γα Γεροβασίλη απάντησε σε σκληρή και ειρωνική γλώσσα («ευτυχώς που ο κ. Σόιμπλε πασχίζει για να κρατήσει τη στάμνα γερή») για να αναδιπλωθεί την επομένη λέγοντας ότι το να λέγε­ται πως η κυβέρνηση βρίσκεται «σε τροχιά σύγκρουσης» με το Βερολίνο ή τον Σόιμπλε δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Επίσης συνεργάτες του πρωθυπουργού διευκρινίζουν ότι «δεν θέλουμε σύγκρουση» και μιλούν για εκνευρισμό του Γερμανού ΥΠΟΙΚ τον οποίο αποδίδουν στα εσωτερι­κά προβλήματα της χώρας του λόγω προσφυγικού.

Το ερώτημα είναι λοιπόν αν η κό­ντρα αυτή όπως ξετυλίχτηκε τις τε­ λευταίες μέρες έχει στη βάση της κά­ποιο ουσιαστικό επίδικο ή αποτελεί μέρος του επικοινωνιακού σχεδιασμού του Μαξίμου, το οποίο επιδιώ­κει να συσπειρώσει το εσωτερικό του μπροστά στις δύο επόμενες κρίσιμες ψηφοφορίες, αυτή του δεύτερου πα­κέτου προαπαιτούμενων, έως τις 18 Δεκεμβρίου, κι εκείνη που έπεται για το ασφαλιστικό, η οποία τοποθετείται περί τα μέσα Ιανουαρίου.

Σημειώνεται ότι το ΔΝΤ, στο οποίο αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός καλώντας το να αποσαφηνίσει αν θα πα­ραμείνει ή θα φύγει από το ελληνικό πρόγραμμα, ενώ το κατηγόρησε για παράλογες απαιτήσεις, δεν αντέδρα­σε καθόλου.

Η αναφορά αυτή έχει ουσιαστικά τη ρίζα της στη διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό, όπου η πλευρά του ΔΝΤ φέρεται να επιμένει στις σκλη­ρές θέσεις ζητώντας μείωση κύριων συντάξεων προκειμένου να καλυφθεί ο στόχος της μείωσης δαπανών για το συνταξιοδοτικό κατά 1,8 δισ. ή 1% του ΑΕΠ. Γενικότερα το ΔΝΤ συσχετί­ζει τη βιωσιμότητα του χρέους με τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού, επομένως σε μεγάλο βαθμό θα εξετάσει το ζήτημα της παραμονής του τον ερ­χόμενο Μάρτιο που λήγει το προηγού­μενο πρόγραμμα, σε συνάρτηση και με την αποτίμηση που θα κάνει στην μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού.

Η «σκληρή»

Ωστόσο το δίλημμα «μένει ή φεύ­γει» το ΔΝΤ απ' το πρόγραμμα θα λυ­θεί μετά την ψήφιση του ασφαλιστι­κού, δηλαδή έπεται. Επομένως, το αν αργότερα αποχωρήσει δεν επηρεάζει θετικά τη διαπραγμάτευση που τρέχει αυτή τη στιγμή.

Προς το παρόν, όπως διευκρινίστη­κε και από την κυβέρνηση, το ΔΝΤ με­τέχει στο πρόγραμμα ως τεχνικός σύμ­βουλος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η παρουσία του είναι «συμβολική» και ότι δεν έχει βαρύνοντα ρόλο στη δια­πραγμάτευση. Η ενεργός συμμετοχή του προβλέπεται από το μνημόνιο, στο κουαρτέτο εκπροσωπείται κανονικά από τη «σκληρή» Ντέλια Βελκουλέσκου, ενώ όσο έχει λαμβάνειν σε δό­σεις το επόμενο διάστημα (οι οφειλές προς το ΔΝΤ υπερβαίνουν τη λήξη του δεύτερου προγράμματος) δεν αναμέ­νεται να χαλαρώσει τις απαιτήσεις του.

Η κυβέρνηση θέτει θέμα ΔΝΤ στον βαθμό που αυτό προβάλλει σκληρές νεοφιλελεύθερες θέσεις στο ασφαλι­στικό και τα εργασιακά (θυμόμαστε στην προηγούμενη φάση της επτάμηνης διαπραγμάτευσης το θέμα των ομαδικών απολύσεων) διαμορφώνο­ντας ένα σκληρό πλαίσιο πάνω στο οποίο υπερθεματίζει ο Σόιμπλε. Ο τε­λευταίος όπως και ομόλογοί του στις σκανδιναβικές κυρίως χώρες θέτουν ως προϋπόθεση τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, καθώς η πα­ρουσία του διασφαλίζει τα προσχή­ματα για τη χορήγηση χρηματοδο­τικής «βοήθειας» στην Ελλάδα που συναντά αντιδράσεις στο εσωτερι­κό των χωρών τους.

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός αυτό που φαίνεται να επιδιώκει στην ουσία είναι να αναδείξει τη διαφωνία για το ασφαλιστικό και να διαμορφώσει κλί­μα σύγκρουσης, διεκδικώντας την υπαναχώρηση των δανειστών από τις ακραίες θέσεις για τη μείωση συ­ντάξεων που συνεπάγονται ευρείες κοινωνικές αντιδράσεις και πολιτικό πρόβλημα για την κυβέρνηση.

Μπορεί στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ να έθεσε θέμα ως προς τη συμμε­τοχή του ΔΝΤ, καλώντας το να αποσα­φηνίσει τη στάση του (εφόσον και το ίδιο την αφήνει ανοιχτή), επί της ουσί­ας όμως το κάλεσε, εφόσον μείνει, να λειάνει τις θέσεις του και να συμβι­βαστεί σε μια μέση οδό με τους εταί­ρους στον βαθμό που αυτοί ως επί το πλείστον διαφωνούν ως προς τη σκλη­ρή δημοσιονομική προσαρμογή.

Υπενθυμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της σκληρής διαπραγμάτευσης το πε­ρασμένο καλοκαίρι η εικόνα που εί­χε διαμορφωθεί ήταν ότι το μεν ΔΝΤ προωθούσε τη θέση περί «κουρέμα­τος» του χρέους σε συνδυασμό όμως με αυστηρούς όρους δημοσιονομι­κής προσαρμογής, ενώ οι Ευρωπαίοι εμφανίζονταν να προκρίνουν μια χα­λάρωση στα δημοσιονομικά υπό τον όρο ότι το «κούρεμα» του χρέους μέ­νει εκτός ατζέντας. Σήμερα πάντως οι διαφορές αυτές φαίνεται να έχουν μειωθεί καθώς, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ζήτημα του χρέους, έχει βρεθεί κοινός τόπος στη θέση περί ελάφρυνσης του χρέους Πιο συγκεκριμένα ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε: «Έρχονται οι εκπρό­σωποι του Ταμείου στην Ελλάδα και απαιτούν μεταρρυθμίσεις εξαιρετι­κά σκληρές, γνωρίζοντας ότι δεν τις αντέχει όχι το πολιτικό σύστημα, αλλά η κοινωνία. Και πηγαίνουν στους εταί­ρους και απαιτούν λύσεις και προτά­σεις για τη βιωσιμότητα του χρέους που γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να γί­νουν αποδεκτές από τους εταίρους».

Αυτή, συνέχισε, δεν μπορεί να χα­ρακτηριστεί «εποικοδομητική» στά­ση καθώς «όταν δύο μέλη συμβαλ­λόμενα βρίσκονται σε μια διαδικασία διαπραγμάτευσης, τότε θα πρέπει να αναζητήσουν ένα συμβιβασμό, όχι πηγαίνοντας ο καθένας στην ακραία εκδοχή. Ο συμβιβασμός πρέπει να βρεθεί στη μέση του δρόμου».

ΔΝΤΑλέξης ΤσίπραςECOFINΚυβέρνησηΒερολίνοIssue: 1894Issue date: 10-15-2015Has video: