Η βαριά σκιά του Καραμανλή

ΠΟΛΙΤΙΚΗΈντυπη Έκδοση

Όταν οι υποψήφιοι αρχηγοί της Ν.Δ. αποφάσιζαν να βάλουν στο παιχνίδι τη στάση ενός εκάστου εξ αυτών έναντι του Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησής του, ώστε να «πλακωθούν» μεταξύ τους για την προεδρία του κόμματός τους, η τακτική τους έμοιαζε φυσιολογική: πάντα ένας εξωτερικός εχθρός «δυναμώνει» αυτόν που τον επικαλείται.

Από το σημείο αυτό, όμως, έως το να εμφανίζουν – και επί της ουσίας να καθιστούν – οι... «υποψήφιοι μελλοντικοί πρωθυπουργοί» τον Τσίπρα «ρυθμιστή» της εκλογής τους η απόσταση είναι τεράστια. Το να συμπαθείς ή να μην συμπαθείς τον Λάκη Λαζόπουλο είναι επίσης φυσιολογικό. Άλλωστε ο εν λόγω καλλιτέχνης έχει φίλους και αντιπάλους εξ ίσου φανατικούς, αφού έχει επιλέξει εδώ και πολλά χρόνια να είναι έντονα παρεμβατικός. Από το σημείο αυτό, όμως, μέχρι να αποδίδεις σε έναν καλλιτέχνη ρόλο «ρυθμιστικό» στη διαδικασία εκλογής προέδρου της Ν.Δ. η απόσταση είναι χαώδης. Και τα δύο αυτά συμπτώματα αποκαλύπτουν ότι η Ν.Δ. έχει σπάσει κάθε «ρεκόρ» ετεροκαθορισμού. Ανίκανη η ίδια να δημιουργήσει δική της ιδεολογική και πολιτική ατζέντα, χωρίς ρόλο ενόσω η συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝ.ΕΛΛ. εφαρμόζει μνημόνιο και μάλιστα πληρέστερα από αυτό της Ν.Δ., χωρίς ελκυστικότητα στην Ευρώπη, στην προσπάθειά της να χτίσει ταυτότητα σύρεται συνεχώς στην αναζήτηση πραγματικών και φανταστικών εχθρών. Αντιθέτως, το τρίτο κεντρικό πρόσωπο στην «επικαιρότητα» της Ν.Δ., αυτό που με το προσωπικό του ειδικό βάρος έχει γίνει η πέτρα του ενδοκομματικού «σκανδάλου», δικαιολογεί απολύτως τον θόρυβο που γίνεται γι’ αυτό. Ο λόγος για τον πρώην πρόεδρο του κόμματος και πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή και τον καυγά που συνοδεύει τόσο τη στήριξή του στον Ευάγγελο Μεϊμαράκη όσο και τη μη εχθρική – έως καλή – σχέση του με τον Αλέξη Τσίπρα. Το βαρόμετροΟ ρόλος του Καραμανλή είναι αρκετά κρίσιμος ώστε να αποτελεί βαρόμετρο σε πολλά επίπεδα για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και η σκιά του να βαραίνει περισσότερο από αυτήν κάθε άλλου στη διαδικασία εκλογής προέδρου: ◆ Είναι ο φυσικός ηγέτης αυτού που στη Ν.Δ. αποκαλείται καραμανλισμός, όσο και αν, στις περίπλοκες συνθήκες που επικρατούν στο κόμμα, δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι η κυρίαρχη αυτή τάση είναι σε θέση να το βγάλει στο ξέφωτο.◆ Είναι ο εκφραστής της «παραδοσιακής» ιδεολογικής και πολιτικής ταυτότητας της Ν.Δ.◆ Είναι αυτός που κυρίως έχει οπτική χώρας, δηλαδή ευρύτερη του στενού κομματικού χώρου. Ως εκ τούτου επιλέγει τη διακριτική και επιλεκτική στήριξη της κυβέρνησης στα μείζονα, όπως τον περασμένο Ιούλιο, και του Μεϊμαράκη, ο οποίος εμπράκτως την «εφάρμοσε» στη Βουλή.◆ Είναι, κατά τα φαινόμενα, αυτός που επιλέγει τη σχετικά ομαλή μετάβαση σε μια «νέα Ν.Δ.», χωρίς μεγάλες αναταράξεις και χωρίς ηχηρές ρήξεις με τον κορμό των στελεχών της Ν.Δ. Υπ’ αυτήν την έννοια η επιλογή Μεϊμαράκη σηματοδοτεί στην πραγματικότητα μια ακόμη μεταβατική ηγεσία, η οποία θα δώσει τον χρόνο που απαιτείται ώστε το κόμμα να επανατοποθετηθεί πολιτικά, να δομήσει ένα πολιτικό σχέδιο για τη μεταμνημονιακή εποχή – αν υποθέσουμε ότι αυτή θα υπάρξει – και να καταστεί πάλι ικανό να κυβερνήσει, αφού όμως εν τω μεταξύ ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας θα έχουν σηκώσει όλο το βάρος της υλοποίησης ενός μνημονίου που ποτέ δεν εφαρμόστηκε στο «σκληρό» μέρος του. Κυρίως όμως ο Καραμανλής απεύχεται το ενδεχόμενο να πέσει η χώρα «στα βράχια», διότι σε αυτή την περίπτωση το ναυάγιο θα συμπαρασύρει και το ταλαιπωρημένο σκαρί της Ν.Δ., το οποίο μόνο αξιόπλοο δεν θα μπορούσε κάποιος σήμερα να χαρακτηρίσει. Κόντρες και διλήμματαΌμως στη Ν.Δ. δεν βλέπουν όλοι τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο. ◆ Από μια σκοπιά υπάρχει το αίτημα «δικαίωσης» της κυβέρνησης Σαμαρά και των πεπραγμένων της, όπως εκφράζεται από τον ίδιο τον τέως πρωθυπουργό και τα συνδεδεμένα με τον ίδιο στελέχη. ◆ Από μια άλλη επικρατεί μια σχετική βιασύνη για πτώση του ΣΥΡΙΖΑ και επανάκαμψη της Ν.Δ. σε κυβερνητικό ρόλο. ◆ Από μια τρίτη εκφράζεται η ανάγκη για περιθωριοποίηση του παλαιού στελεχικού δυναμικού και ανάδειξη νέας ηγεσίας και ηγετικής ομάδας, απαλλαγμένων από την τοξικότητα των ευθυνών για την κρίση, που θα επουλώσουν σύντομα τις πληγές τις οποίες άνοιξε η διακυβέρνηση Σαμαρά στη σχέση του κόμματος με τη λαϊκή του βάση. Από αυτή την εξίσωση δεν πρέπει να παραλείψουμε τις προσωπικές στρατηγικές, οι οποίες είναι πολύ περισσότερες από τις απόψεις και τάσεις όπως τις έχουμε καταγράψει. Όπως, επιπλέον, δεν πρέπει να ξεγράψουμε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθούν οι εσωκομματικές εκλογές για το χτίσιμο πολιτικού προφίλ κάποιων, οι οποίοι θα το αξιοποιήσουν τελικά εκτός Ν.Δ. αποχωρώντας, αν η νέα ηγεσία αποτελέσει γι’ αυτούς στενό κοστούμι. Αν σε αυτό το δύσκολο παζλ προσθέσουμε και τις ψηφίδες των συμμαχιών που θα πρέπει να διαμορφωθούν σε ενδεχόμενο δεύτερου γύρου, τότε κάθε πρόβλεψη για το αποτέλεσμα της εκλογής θα πρέπει να θεωρείται πρόωρη. Μπορούμε όμως να δούμε τώρα τι θα κριθεί βραχυπρόθεσμα σε αυτή τη διαδικασία εκλογής: ◆ Η διατήρηση, η μετάλλαξη ή η εγκατάλειψη της καραμανλικής ταυτότητας της Ν.Δ.◆ Η στροφή προς ένα νέο πολιτικό και ιδεολογικό υπόδειγμα «σαρκοζικού» τύπου.◆ Η απαγκίστρωση από τον «ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό» και η μετάβαση στον νεοφιλελευθερισμό.◆ Η διατήρηση της ενότητας ή η διάσπαση, η οποία θα μπορούσε να επιφέρει τον διαχωρισμό της σημερινής παράταξης σε ένα νέο κόμμα με σαρκοζικά ή λεπενικά χαρακτηριστικά και έναν κεντροδεξιό φορέα. Άλλωστε οι... «ύποπτοι» για πρόκληση διάσπασης είναι πολλοί, ανάλογα με το πρόσωπο και την ιδεολογική ταυτότητα του νέου προέδρου. Λίγη υπομονή και πολλά θα ξεκαθαρίσουν – είτε αυτή την Κυριακή είτε στις 10 Ιανουαρίου.ΚαραμανλήςΝΔκόντρεςεκλογέςIssue: 1895Issue date: 17-12-2015Has video: