Οι ΗΠΑ κάνουν πίσω στη διαμεσολάβηση και η Ρωσία ανησυχεί για στροφή προς την Ουκρανία, μετά τη συμφωνία για τα ορυκτά

Στη Μόσχα αυξάνεται η ανησυχία ότι η Ρωσία θα μπορούσε να χάσει τον προνομιακό χαρακτήρα που είχε στις συνομιλίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία, τώρα που το Κίεβο υπέγραψε επιτέλους μια συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης που δίνει στην Ουάσινγκτον πρόσβαση σε μελλοντικές συμφωνίες για τα ορυκτά της, σύμφωνα με την Washington Post, ενώ νωρίτερα όπως έγινε γνωστό, οι ΗΠΑ

δεν θα πετάνε πλέον σε όλο τον κόσμο για συναντήσεις. Ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται επίσης να ενέκρινε τον πρώτο γύρο αποστολής όπλων στο Κίεβο από τη μέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του.

Ρώσοι αξιωματούχοι εξέφρασαν περιφρόνηση για τη συμφωνία αυτή την εβδομάδα, με έναν γερουσιαστή, τον Αλεξέι Πούσκοφ, να λέει ότι αντιπροσωπεύει «ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς την αποικιοκρατία της Ουκρανίας». Ο αναπληρωτής επικεφαλής της επιτροπής διεθνών υποθέσεων του κοινοβουλίου, Αλεξέι Τσέπα, συμφώνησε, λέγοντας ότι η συμφωνία αύξησε περαιτέρω την εξάρτηση της Ουκρανίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Η συμφωνία ουσιαστικά έχει μετατρέψει την Ουκρανία σε μια αποικία ορυκτών», δήλωσε σε Ρώσους δημοσιογράφους.

Αλλά στο παρασκήνιο, αυξάνεται η νευρικότητα μεταξύ ορισμένων μελών της ρωσικής ελίτ ότι η συμφωνία θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει μια νέα ευθυγράμμιση μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας, η οποία θα μπορούσε να κλείσει ένα παράθυρο ευκαιρίας για τη Ρωσία να εξασφαλίσει μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία με ευνοϊκούς όρους.

Η κυβέρνηση Τραμπ έφερε μια δραματική ανατροπή στην προσέγγιση των ΗΠΑ στη σύγκρουση, με προσωπικές τηλεφωνικές κλήσεις μεταξύ του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου ομολόγου του Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς και πολυάριθμες δηλώσεις του απεσταλμένου των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ που έκλιναν περισσότερο προς τη ρωσική άποψη για τη σύγκρουση. Ο Τραμπ είχε επίσης ασκήσει κριτική στη γενναιόδωρη στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία.

Οποιαδήποτε ανατροπή αυτών των θερμότερων δεσμών μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας θα μπορούσε να ρίξει ένα σύννεφο πάνω από τους εορτασμούς του Πούτιν στις 9 Μαΐου για την 80ή επέτειο της νίκης επί της ναζιστικής Γερμανίας και να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία να συμφωνήσει σε μια πιο ουσιαστική εκεχειρία, δήλωσαν Ρώσος αξιωματούχος και αναλυτές.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ ​​Μπέσεντ χαιρέτισε την Πέμπτη τη συμφωνία για τα ορυκτά, καθώς δείχνει στη «ρωσική ηγεσία ότι δεν υπάρχει καμία σχέση μεταξύ του ουκρανικού λαού και του αμερικανικού λαού, μεταξύ των στόχων μας». Θα επέτρεπε στον Τραμπ να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία σε μια ισχυρότερη βάση, είπε.

Η συμφωνία «επιδεινώνει την κατάσταση για τη Ρωσία», δήλωσε ο Σεργκέι Μάρκοφ, πολιτικός αναλυτής με διασυνδέσεις με το Κρεμλίνο. «Ένας βασικός λόγος για τις εντάσεις μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι έχει εξαλειφθεί».

Παρόλο που η συμφωνία που υπογράφηκε την Τετάρτη σκιαγραφεί τη μελλοντική συνεργασία με αόριστους όρους και δεν παρέχει συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας, τουλάχιστον συμβολικά «αποδεικνύεται ότι οι ΗΠΑ αναλαμβάνουν ένα συγκεκριμένο καθήκον για την υπεράσπιση της Ουκρανίας, καθώς γίνονται ιδιοκτήτες της», δήλωσε ο Μάρκοφ.

Η συμφωνία ιδρύει το Ταμείο Επενδύσεων Ανασυγκρότησης Ηνωμένων Πολιτειών-Ουκρανίας, το οποίο θα είναι ο θεματοφύλακας τυχόν μελλοντικών εσόδων από τη συμφωνία για τα ορυκτά και ορίζει ότι οποιαδήποτε μελλοντική στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία θα θεωρείται επίσης επένδυση των ΗΠΑ στο ταμείο. Η Ρωσία προσπαθούσε να εξασφαλίσει τον τερματισμό οποιωνδήποτε περαιτέρω προμηθειών όπλων των ΗΠΑ προς την Ουκρανία ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε μακροπρόθεσμη κατάπαυση του πυρός, και τώρα αυτή η προοπτική φαίνεται να έχει αμβλυνθεί.

Η Ρωσία φαινόταν να έχει το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις για την τύχη της Ουκρανίας, ειδικά μετά από μια έντονη διαμάχη μεταξύ του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Τραμπ τον Μάρτιο στο Οβάλ Γραφείο που οδήγησε στη μη υπογραφή της συμφωνίας για τα ορυκτά και στη συνέχεια στην επαναδιαπραγμάτευση.

Η Μόσχα και το Κίεβο έχουν προσπαθήσει να παρουσιάσουν η μία την άλλη ως υπεύθυνες για την έλλειψη προόδου στις συνομιλίες για μια ειρήνη, την οποία ο Τραμπ αρχικά είχε δηλώσει ότι θα μπορούσε να εξασφαλίσει εντός 24 ωρών από την ανάληψη των καθηκόντων του ως πρόεδρος. Αλλά μετά τις αρχικές συγκρούσεις του με τον Ζελένσκι – συμπεριλαμβανομένης της κατηγορίας του ότι προκάλεσε την εισβολή της Ρωσίας – η οργή του Τραμπ επικεντρώνεται ολοένα και περισσότερο στην καθυστέρηση των διαπραγματεύσεων από τη Ρωσία και στην προφανή απόρριψη μιας 30ήμερης εκεχειρίας που πρότειναν οι ΗΠΑ, την οποία το Κίεβο είχε αμέσως υποστηρίξει.

Μετά από μια σύντομη συνάντηση με τον Ζελένσκι στο περιθώριο της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ επιτέθηκε στον Πούτιν για τις πρόσφατες θανατηφόρες πυραυλικές επιθέσεις σε περιοχές αμάχων, απειλώντας με περαιτέρω κυρώσεις και είπε ότι αναρωτιέται αν ο Ρώσος ηγέτης «απλώς παίζει». Ο Λευκός Οίκος φάνηκε επίσης να απορρίπτει την πρόταση του Πούτιν αυτή την εβδομάδα για τριήμερη εκεχειρία κατά τη διάρκεια των εορτασμών της Ημέρας της Νίκης στις 9 Μαΐου.

Ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ από τη Νότια Καρολίνα προειδοποίησε επίσης αυτή την εβδομάδα ότι έχει την υποστήριξη της Γερουσίας για ένα νομοσχέδιο που προτείνει συντριπτικές νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Το νομοσχέδιο επιδιώκει να επιβάλει δασμούς 500% στις εισαγωγές από χώρες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο, φυσικό αέριο ή ουράνιο, εάν η Ρωσία δεν συμμετάσχει σε σοβαρές διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου.

Ένας Ρώσος αξιωματούχος δήλωσε ότι η πίεση στον Πούτιν αυξάνεται τώρα για να φανεί τουλάχιστον ότι κάνει περαιτέρω παραχωρήσεις. «Καταλαβαίνει ότι πρέπει να είναι πιο συνεργάσιμος», είπε, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει ευαίσθητα θέματα. «Διαφορετικά, το νομοσχέδιο που κατέθεσε ο Γκράχαμ θα ήταν ένα σοβαρό πλήγμα, επειδή η κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού αυξάνεται».

Οι οικονομικές ανησυχίες βρίσκονται στο επίκεντρο μιας βαθύτερης ρήξης στη ρωσική ελίτ σχετικά με τις τακτικές στις διαπραγματεύσεις, στις οποίες η πιο ήπια πλευρά πιέζει το Κρεμλίνο να αποδεχτεί μια πιθανή συμφωνία με τις ΗΠΑ, στην οποία η σύγκρουση θα παγώσει στην τρέχουσα πρώτη γραμμή σε αντάλλαγμα για μερική άρση των κυρώσεων και αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου στην Κριμαία από τις ΗΠΑ, ενώ οι γεράκια πιέζουν τη Ρωσία να συνεχίσει τον πόλεμό της.

Ο Ρώσος αξιωματούχος δήλωσε ότι οι οικονομικοί παράγοντες παίζουν αυξανόμενο ρόλο, καθώς «είναι αδύνατο να οικοδομηθεί η οικονομία πλήρως με βάση ένα μοντέλο κινητοποίησης». Οι κυρώσεις και η έξαρση των δαπανών της Ρωσίας κατά τη διάρκεια του πολέμου έχουν οδηγήσει σε αυξανόμενο πληθωρισμό – επίσημα σχεδόν 10% – ενώ οι αυξήσεις στις τιμές καταναλωτή είναι σχεδόν διπλάσιες.

Οι προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας για την καταπολέμηση του πληθωρισμού με τα εξαιρετικά υψηλά επιτόκια του 21% δεν έχουν καταφέρει να περιορίσουν τις αυξήσεις των τιμών και αντίθετα έχουν οδηγήσει σε αυξανόμενες στάσεις πληρωμών στη ρωσική οικονομία και σε ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα. Αυτή την εβδομάδα, η μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας, η Sberbank, ανέφερε ότι το επίπεδο των προβληματικών δανείων είχε αυξηθεί απότομα το πρώτο τρίμηνο του 2025, με τα ληξιπρόθεσμα καταναλωτικά δάνεια να αντιστοιχούν στο 16,1% αυτού του χαρτοφυλακίου.

«Όλες οι τράπεζες δεν βρίσκονται στην καλύτερη δυνατή κατάσταση», δήλωσε ο αξιωματούχος. «Αν μιλάμε για το επίπεδο του χρέους του πληθυσμού, αν μιλάμε για τον πληθωρισμό και αν μιλάμε για την πτώση του βιοτικού επιπέδου, όλα αυτά συμβαίνουν».

Η συζήτηση στην κυβέρνηση, είπε ο αξιωματούχος, είναι μεταξύ εκείνων που βλέπουν την επιδείνωση της οικονομίας ως λόγο για τη δημιουργία καλύτερων δεσμών με τις ΗΠΑ και εκείνων που πιστεύουν ότι η Ρωσία θα πρέπει να καταλάβει περισσότερα ουκρανικά εδάφη, ενώ έχει το στρατιωτικό πλεονέκτημα και η Ευρώπη αγωνίζεται να αντικαταστήσει μια απρόθυμη Αμερική.

Ο Μάρκοφ είπε ότι οι πιθανές στενότερες σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας από τη συμφωνία για τα ορυκτά σήμαιναν ότι η Ρωσία ήταν πιο πιθανό να συνεχίσει να αγωνίζεται για να διασφαλίσει ότι θα πετύχει την καλύτερη δυνατή συμφωνία.

«Εάν η Ρωσία έχει στρατιωτικές επιτυχίες την άνοιξη, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, τότε η θέση της Δύσης θα γίνει πιο συμβιβαστική και η πιθανότητα μιας ειρηνευτικής συμφωνίας θα αυξηθεί», είπε. Η Ρωσία δεν θα μπορούσε να δεχτεί καμία εκεχειρία που θα άνοιγε τον δρόμο για την Ουκρανία να επανεξοπλιστεί και να ξεκινήσει μια περαιτέρω κινητοποίηση.

Ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς φάνηκε να δημιουργεί ένα άνοιγμα για τη Ρωσία ώστε να παρατείνει περαιτέρω τις ειρηνευτικές συνομιλίες και να συνεχίσει τη στρατιωτική της εκστρατεία, όταν δήλωσε στο Fox News την Πέμπτη ότι «υπάρχει ένα πολύ μεγάλο χάσμα μεταξύ αυτού που θέλουν οι Ρώσοι και αυτού που θέλουν οι Ουκρανοί» και πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ θα «εργαστούν πολύ σκληρά» για άλλες 100 ημέρες «για να προσπαθήσουν να φέρουν αυτούς τους τύπους μαζί».

Τα σχόλια του Βανς φάνηκαν να έρχονται σε αντίθεση με μια σκληρή γραμμή που ακολούθησαν άλλα μέλη της κυβέρνησης Τραμπ, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος προειδοποίησε για άλλη μια φορά ότι θα πρέπει να υπάρξει μια σημαντική πρόοδος στις συνομιλίες «πολύ σύντομα», διαφορετικά οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αποφασίσουν να αποσυρθούν από τις προσπάθειες μεσολάβησης για μια συμφωνία.

Ένας Ρώσος ακαδημαϊκός κοντά σε ανώτερους διπλωμάτες δήλωσε ότι η συμφωνία για τα ορυκτά θα μπορούσε να δυσκολέψει τις Ηνωμένες Πολιτείες να εγκαταλείψουν τις ειρηνευτικές συνομιλίες και να αναθέσουν την ευθύνη στον Πούτιν να απαντήσει, ενδεχομένως με δικές του προσφορές για συμφωνίες για ορυκτά. Είπε ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί μια μακροπρόθεσμη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός εάν οι ΗΠΑ συμφωνήσουν να περιορίσουν ορισμένα είδη όπλων στην Ουκρανία, όπως τα επιθετικά συστήματα, πρόσθεσε.

«Φυσικά, η Ρωσία θα μπορούσε να συνεχίσει να πολεμά, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος όλα να επιστρέψουν στο πώς ήταν υπό τον Μπάιντεν… Εάν ο Τραμπ έχει την εντύπωση ότι κάποιοι προσπαθούν να τον εξαπατήσουν και να παρατείνουν τη διαδικασία χωρίς να συνάψουν αυτό που θεωρεί ως μια επωφελή συμφωνία για τη Ρωσία, τότε φυσικά θα μπορούσε να πάρει την απόφαση να αυξήσει τη [στρατιωτική] βοήθεια».

Κάνουν πίσω οι ΗΠΑ στη διαμεσολάβηση για τον πόλεμο

Νωρίτερα, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι δεν θα μεσολαβούν πλέον στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, λίγα μόλις 24ωρα από την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Ουάσιγκτον και Κιέβου για τα ορυκτά.

ΟΙ ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι δεν θα ενεργούν πλέον ως διαμεσολαβητής για τη διαπραγμάτευση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας στον πόλεμο της Ουκρανίας, καθώς οι δύο πλευρές – Κίεβο και Μόσχα – αδυνατούν να καταλήξουν σε μια συμφωνία για κατάπαυση του πυρός.

Watch the Department Press Briefing with @StateDeptSpox Tammy Bruce, from the Press Briefing Room of the State Department. https://t.co/luvinm3SvW https://t.co/l27ZDz39Hf

— Department of State (@StateDept) May 1, 2025

Το υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών δήλωσε ότι η χώρα αλλάζει «τη μεθοδολογία του τρόπου με τον οποίο συμβάλλουμε στις συνομιλίες» και όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, δεν θα «πετάμε πλέον σε όλο τον κόσμο για συναντήσεις».

Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τάμι Μπρους δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα εξακολουθήσουν να υποστηρίζουν τις προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης στην εμπόλεμη Ουκρανία, αλλά θα αποσυρθούν από τον άμεσο ρόλο τους ως διαμεσολαβητή.

Όπως σημείωσε, το Κίεβο και η Μόσχα θα πρέπει να παρουσιάσουν πλέον «συγκεκριμένες» προτάσεις για τον τερματισμό του πολέμου και να συναντηθούν άμεσα για την επίλυση της σύγκρουσης.

«Δεν πρόκειται πλέον να πετάμε σε όλο τον κόσμο για να μεσολαβούσε σε συναντήσεις. Αυτό είναι τώρα ζήτημα που πρέπει να λύσουν τα δύο μέρη και είναι η ώρα που πρέπει να παρουσιάσουν και να αναπτύξουν συγκεκριμένες ιδέες για το πώς θα τερματιστεί αυτή η σύγκρουση. Ο Τραμπ γνωρίζει επίσης ότι υπάρχει ένα άλλο μέρος του κόσμου, ένας ολόκληρος πλανήτης που χρειάζεται κάποια προσοχή», τόνισε.

Η ανακοίνωση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έρχεται λίγες ώρες αφότου ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε σε συνέντευξή του, την Πέμπτη το βράδυ, ότι είτε θα πρέπει να υπάρξει μια σημαντική πρόοδος προς την ειρήνη πολύ σύντομα, είτε ο πρόεδρος Τραμπ θα πρέπει να λάβει μια απόφαση για το πόσο χρόνο θα αφιερώσουν οι ΗΠΑ σε αυτή την σύγκρουση. Εξάλλου, όπως υπογράμμισε, «αυτός δεν είναι δικός μας πόλεμος».

Σημειώνεται πως ο Ντόναλντ Τραμπ, λίγες ημέρες νωρίτερα, σε ανάρτησή του στο Truth Social, μετά την κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο περιθώριο της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου, ανέφερε ότι «θα βρισκόμαστε όπου είναι απαραίτητο για να βοηθήσουμε στο να δοθεί το τέλος σε αυτόν τον σκληρό και παράλογο πόλεμο».

Ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται επίσης να ενέκρινε τον πρώτο γύρο αποστολής όπλων στο Κίεβο από τη μέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του.

Ο Τραμπ έχει αρχίσει να δείχνει αυξανόμενη απογοήτευση απέναντι στον Πούτιν, ενώ οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών ανέφεραν επίσης κατά τη διάρκεια της νύχτας ότι ο Ρώσος πρόεδρος βρίσκεται πλέον σε εξασθενημένη θέση και έχει τροποποιήσει τους πολεμικούς του στόχους ώστε να επικεντρωθεί στην εδραίωση των κεκτημένων.

Διαβάστε επίσης:

Πρίγκιπας Χάρι: Έχασε την έφεση για την αφαίρεση της ασφάλειάς του – «Κατανοητό ότι νιώθει θιγμένος, νόμιμη η απόφαση»

Βρετανία: Ανήλικοι ξυλοκόπησαν άγρια υπάλληλο και λεηλάτησαν κατάστημα (Video)

Νορβηγία: Φωτιά στο διυλιστήριο πετρελαίου Mongstad – Εκκενώθηκε, δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί