Η κυβέρνηση βλέπει συμφωνία παρά τα «αγκάθια» - Παρελθόν η ρήτρα ακύρωσης, τα μέτρα θα ισχύσουν ανεξαρτήτως στόχων

Κλίμα δρομολόγησης της συμφωνίας στο επόμενο Eurogroup στις 20 Μαρτίου επιχειρεί να διαμορφώσει η κυβέρνηση εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η τεχνική συμφωνία (Staff Level Agreement) για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης δεν θα τραβήξει σε μάκρος – διότι, εκτιμάται πως όλοι έχουν τη βούληση να μην υπάρξει κωλυσιεργία - επομένως είναι εφικτό να πιαστούν οι χρόνοι, του νέου χρονοδιαγράμματος. Το βλέμμα στρέφεται τώρα στη σημερινή συνάντηση Μέρκελ – Λαγκάρντ – Γιούνκερ στο Βερολίνο όπου αναμένεται

Η κυβέρνηση δείχνει να αναμένει έναν κάποιο συμβιβασμό μεταξύ Γερμανίας – ΔΝΤ στο θέμα της ελάφρυνσης και των μεσοπρόθεσμων, αν και ο Σόιμπλε τις τελευταίες δυο μέρες χτυπά και ξαναχτυπά λέγοντας ότι το ζήτημα του χρέους δεν είναι το σημαντικό αλλά δευτερεύον.

Στη συνάντηση μετέχει και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ με τον οποίο είχε τηλεφωνική επικοινωνία χθες ο πρωθυπουργός.

Το μείγμα πολιτικής και το «αγκάθι» του αφορολόγητου

Σε ό,τι αφορά το αποτέλεσμα του Eurogroup της Δευτέρας:

Ξεκινάει η προετοιμασία για την επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα αμέσως μετά την Καθαρά Δευτέρα.

Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να κλείσει την αξιολόγηση ψηφίζοντας τα μέτρα που ζητήθηκαν από τους δανειστές και περιλαμβάνουν εκτός από τα εργασιακά (τα οποία αποτελούσαν ύλη της β αξιολόγησης) και αφορολόγητο – συντάξεις που τίθονταν μετ’ επιτάσεως από την πλευρά του Ταμείου ώστε να αναθεωρήσει τις προβλέψεις του για το δημοσιονομικό κενό του 2019.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η αλλαγή του μίγματος πολιτικής που απαίτησε το Ταμείο (έσοδα από συντάξεις και διεύρυνση της φορολογικής βάσης προς την πλευρά των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων) συνδέεται με την εκτίμηση του Ταμείου σχετικά με τη μεγαλύτερη εισπραξιμότητα που έχουν αυτά μέτρα και επομένως κρίνει ότι μπορούν να πιαστούν οι στόχοι.

Ωστόσο η αλλαγή στο μίγμα πολιτικής σηματοδοτεί μεγαλύτερη στροφή της ασκούμενης πολιτικής σε νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση. Το πρόβλημα με το αφορολόγητο έθεσε χθες ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης λέγοντας : «Το ΔΝΤ δεν ζητάει απλώς να μειωθεί το αφορολόγητο. Ζητάει να φορολογήσουμε τους φτωχούς για να μειώσουμε τη φορολογία των πλουσίων. Αν επιμείνει σε αυτό το ΔΝΤ, θα συνεχίσουμε να έχουμε πρόβλημα, να έχουμε σύγκρουση. Η κυβέρνηση αυτή δεν μπορεί να το κάνει αυτό. Το να μειώσουμε κατά τι το αφορολόγητο και να χρησιμοποιήσουμε το προϊόν αυτό για να πάρουμε άλλα μέτρα κοινωνικά ισοδύναμα, αυτό μπορούμε να το συζητήσουμε».

Τα μέτρα θα ισχύσουν βρέξει - χιονίσει

Κατά τα λοιπά η κυβέρνηση επιχειρεί να απαλύνει στο εσωτερικό της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας την ψήφιση των μέτρων με δύο τρόπους:

Με την επισήμανση ότι δεν υπάρχει πλέον θέμα αντισυνταγματικότητας
Με την παράλληλη νομοθέτηση των μέτρων ελάφρυνσης που θα εξισορροπήσουν – σύμφωνα με την κυβερνητική επιχειρηματολογία – τα μέτρα επιβάρυνσης επιφέροντας στο τέλος μηδενικό δημοσιονομικό αντίκτυπο.

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας το οποίο μέχρι πρότινος επικαλούνταν η κυβέρνηση, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διευκρίνισε χθες πάραπολλές φορές στην ενημέρωση των συντακτών ότι τα μέτρα επιβάρυνσης θα ισχύσουν από 1.1.2019 ανεξαρτήτως της επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων και ομοίως θα ισχύσουν τα μέτρα ελάφρυνσης. Ο σκόπελος της αντισυνταγματικότητας ουσιαστικά ξεπεράστηκε από την εγκατάλειψη της ρήτρας ακύρωσης (που ζητούσε η κυβέρνηση αλλά δεν ήθελαν οι δανειστές) με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να διευκρινίζει, κατόπιν Eurogroup, ότι αντισυνταγματικότητα προκύπτει σε περίπτωση μέτρων υπό αίρεση, όταν αυτά πρόκειται να εφαρμοστούν βρέξει – χιονίσει, δεν υπάρχει πρόβλημα.

Με ερωτηματικό μεσοπρόθεσμα – ποσοτική χαλάρωση

Εφόσον, ολοκληρωθεί το κλείσιμο της αξιολόγησης, επόμενο βήμα είναι η συζήτηση για τα μεσοπρόθεσμα και τον προσδιορισμό του χρονικού διαστήματος κατά τον οποίο μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος η χώρα θα πρέπει να πετύχει πλεονάσματα 3,5%.

Σε ό,τι αφορά τα πλεονάσματα η κυβέρνηση απορρίπτει τη γερμανική θέση περί δεκαετίας και καλεί τη Γερμανία να προσχωρήσει σε πιο ρεαλιστικές θέσεις (τρία ή πέντε χρόνια).

Όσον αφορά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, «κλειδί» για την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση, η κυβέρνηση φαίνεται να ελπίζει ότι θα υπάρξει ένας συμβιβασμός που θα δίνει ένα νομότυπο πάτημα στον Μάριο Ντράγκι να δώσει το πράσινο φως για την ποσοτική χαλάρωση.

Σύμφωνα με τα όσα είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος χθες, στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, δεν έχει ακόμη χαθεί η ευκαιρία για την ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, αντιθέτως υπάρχει ακόμη αυτή η δυνατότητα στο βαθμό που, μετά την 9η Μάρτη, το ΔΣ της ΕΚΤ ξανασυνεδριάζει στις 24 Μάρτη, λίγο μετά το Eurogroup κατά το οποίο εκτιμάται ότι θα κλείσει η συμφωνία.

Το ερώτημα εδώ είναι αν η κυβέρνηση έχει λάβει κάποιες διαβεβαιώσεις από την πλευρά των δανειστών σε σχέση με το ζήτημα των μεσοπρόθεσμων και της ποσοτικής χαλάρωσης (αν δηλαδή θα βρεθεί μια φόρμουλα που θα λύνει τα χέρια του Ντράγκι), η απλώς ελπίζει ότι ο δρόμος θα ανοίξει εφόσον … κλείσει την αξιολόγηση.

Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη κυβερνητική ρητορική ακολουθούσε τη γραμμή «δεν κλείνει τίποτα αν δεν συμφωνηθούν όλα» που άφηνε να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση δεν υποχωρεί στην πίεση για τα μέτρα που της ζητούνται αν δεν υπάρξει ένα νεύμα για συμφωνία επί των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους τα οποία θέτει ως προαπαιτούμενο η ΕΚΤ για την ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση. Ωστόσο χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επέμεινε στο ότι πρώτα κλείνει η αξιολόγηση και μετά ακολουθούν οι συζητήσεις για μεσοπρόθεσμα – ορίζοντα πρωτογενών πλεονασμάτων. Στο τέλος αυτής της «χρονοσειράς» η ΕΚΤ θα έχει την τεχνική και νομική δυνατότητα να εντάξει τη χώρα μας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης»