Γέννηση στο σπήλαιο του Κιέβου

(…) Και ο βασιλεύς Ηρώδης έγινε θηριώδης. Κατέσφαξε τα νήπια. Κάνεις σύγχρονος πολιτικός δεν επιθυμεί να καταγραφεί με παρόμοιο τρόπο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία.

● Στο Σπήλαιο του Κιέβου γεννήθηκε ο Χριστιανισμός των Σλάβων και βαφτίστηκαν Χριστιανοί οι Ρως.

● Η Λαύρα του Κιέβου φωτίζεται από το αστέρι της Ορθοδοξίας γεμίζοντας ελπίδα και πίστη τους Σλάβους.

Οι ύμνοι «Δόξα εν υψίστοις Θεώ» και το προσκύνημα των Σοφών της Ανατολής στο Σπήλαιο της Γέννησης, ενώ μπορεί βιαίως να αναστέλλονται, φαίνεται ότι δεν ανακόπτονται από σφαγές, τρομοκρατία,

πυραύλους «Κατιούσα», μη επανδρωμένα αεροσκάφη οποιουδήποτε αυταρχικού ηγέτη.

Η 6η Ιανουαρίου, ημέρα των Θεοφανίων, συμπίπτει με τα Χριστούγεννα σε πολλές χώρες της χριστιανικής Ανατολής. Η Ρωσία επέλεξε πολιτική και ένοπλη στρατιωτική αντιπαράθεση με μια αδύναμη γειτονική της χώρα, που όμως αποτελεί τον «άσβεστο φάρο» της ανέσπερης πίστης εκατομμυρίων Χριστιανών του σλαβικού κόσμου.

Τη διάσταση της θρησκευτικής διπλωματίας παρέβλεψε η αλαζονεία της πολιτικής ή καλύτερα των συμβούλων πληροφοριών, που αυτάρεσκα πιστεύουν ότι στον σύγχρονο κόσμο η ανάγκη επιβίωσης ικανοποιείται περισσότερο από την κλαγγή των όπλων παρά από την πνευματική δύναμη της μοναδικής ισχυρής ιδεολογίας, των θρησκειών, που ακόμη καθοδηγεί πλήθη πιστών ανά την υφήλιο.

Ο πολιτισμένος κόσμος εκπλήσσεται όταν βιώνει την αγριότητα των πολιτικών αποφάσεων που μετουσιώνονται σε βία, κρατική τρομοκρατία, στρατιωτική εισβολή και πόλεμο επειδή εσφαλμένα και με πολιτική αυθάδεια εκτιμήθηκε ότι η εισβολή σε άλλη χώρα θα μετατρεπόταν εύκολα σε παιάνα και θρίαμβο. Οι λαοί, όταν θίγονται στα μύχια της ψυχής και της πίστης τους, είναι άγνωστο πώς αντιδρούν και με ποιον τρόπο αποστασιοποιούνται από τους ηγέτες τους που αυταρχικά επιλέγουν ακόμη και τον πόλεμο.

Άμεση ανακωχή με κάθε τρόπο

Το σφάλμα της περσινής επιλογής του ο Πρόεδρος της Ρωσίας μπορεί να το διορθώσει εκμεταλλευόμενος τη διαφορετική ημερομηνία εορτασμού των Χριστουγέννων. Όλοι οι Χριστιανοί, που γιόρτασαν Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου 2022, βίωσαν τη φρίκη των βομβαρδισμών, των αναγκαστικών εκτοπισμών και του θανάτου που μετέφεραν οι τηλεοράσεις σε όλα τα σπίτια μετά τη λειτουργία των Χριστουγέννων.

Οι Σλάβοι Χριστιανοί με τον επικείμενο εορτασμό των Χριστουγέννων τους ελπίζουν σε κάποιες κινήσεις καταλαγής, σε μηνύματα που θα προωθούν δραστικότερα την προοπτική διακοπής των εχθροπραξιών, ώστε έμπρακτα να υλοποιηθεί η ρωσική εξαγγελία για συνομιλίες, απευθείας ή με μεσολαβητές.

Η καταμέτρηση των νεκρών δεν σταματά στη σημαιοστολισμένη «πεδιάδα των ηρώων» στην Ουκρανία. Επεκτείνεται σε κάθε σπίτι και στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, σε κάθε οικογένεια που θρηνεί ή θα θρηνήσει τις επόμενες ημέρες πεσόντες στα πεδία των μαχών, αλλά και αθώους, αμάχους πολίτες, κατασφαγμένα αθώα νήπια.

Επειδή ο Χριστιανός ηγεμόνας έγινε θηριώδης, όπως κάποτε ο Ηρώδης, και επειδή η «Σαλώμη εξουσία του» απαιτεί το κεφάλι του «Πρόδρομου» επί πίνακι, όλες οι κυβερνήσεις του κόσμου συνολικά πρέπει να αντιμετωπίσουν την πολεμική σύγκρουση και να οδηγήσουν με κάθε δυνατό τρόπο τους δύο αντιπάλους σε άμεση ανακωχή.

Η διεθνής διπλωματία δυστυχώς και στην ουκρανική κρίση παραμένει αναποτελεσματική. Οι τρόποι που έχουν επιλεγεί από τη διεθνή κοινότητα και κυρίως τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ώστε να σταματήσουν οι μάχες και να συζητηθεί το θέμα στα τραπέζια της διπλωματίας, δεν τελεσφορεί, παρότι η Ρωσία εναγωνίως εμφανίζεται να αναζητά διεξόδους χωρίς πολιτική ή στρατιωτική ταπείνωση.

Καταστροφική πολεμική μηχανή

Από το 2014, με την προσάρτηση της Κριμαίας, μέχρι και την παραμονή των Χριστουγέννων των Σλάβων (Ιανουάριος 2023), τα λάθη των επιλογών και η ένταση στη σχέση των χωρών αυτής της πλευράς του κόσμου δημιούργησαν ένα αξεπέραστο πλέγμα παρανομιών που οδήγησε στον πόλεμο και τη φρίκη των συνεχών συγκρούσεων στις πεδιάδες της Ουκρανίας.

Η πολεμική μηχανή επιμένει να ελίσσεται καταστροφικά. «Αλέθει» όχι μόνο στρατιώτες, αλλά και απλούς καθημερινούς πολίτες, Ρώσους και Ουκρανούς. Στα πεδία των μαχών, στα χωριά, στις πόλεις, στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές η διαφορά στη συμπεριφορά των δύο κυβερνήσεων έγκειται στις ανακοινώσεις των απωλειών, πάντοτε με ψυχρά νούμερα χιλιάδων θυμάτων.

Δυστυχώς, στο σημείο που βρίσκεται η κρίση και με τον τρόπο που κλιμακώνεται, φαίνεται ότι ούτε η μακρά χριστουγεννιάτικη λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, την ώρα που δοξάζεται η γέννηση του Χριστού, συνετίζει «θρησκευόμενους» ορθόδοξους ηγέτες, ώστε να αναστείλουν τις εχθροπραξίες.

Κάποτε, σε άλλες, σκληρότερες εποχές πολέμου, βγήκαν οι στρατοί από τα χαρακώματα και τραγούδησαν μαζί την Άγια Νύχτα, δυστυχώς και τότε χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα ειρήνευσης. Παρά το μεγαλειώδες γεγονός, ο μακρύς πόλεμος των «χαρακωμάτων και των αερίων» συνεχίστηκε, το βήμα όμως τότε έγινε και ήταν σημαντικό για την καταγγελία του πολέμου δοξολογώντας στιγμιαία, έξω από τα χαρακώματα της φρίκης, τη Γέννηση, που σηματοδοτεί την ειρήνη και την ελπίδα στον κόσμο.

Διέξοδος η διπλωματία των θρησκειών

Ακόμη και με σκληρούς όρους πολιτικού ανταγωνισμού, πέρα από τη μυσταγωγία της ορθόδοξης θρησκείας, με καταγραμμένες τις αποτυχημένες προσπάθειες τερματισμού των ένοπλων συγκρούσεων στα μέτωπα της ανατολικής Ουκρανίας, οι θρησκευτικοί ηγέτες όλων των δογμάτων ας προσέλθουν νοερά στο Σπήλαιο του Κιέβου, ενώνοντας τη διαθρησκειακή τους προσευχή, ως ενιαία φωνή παρότρυνσης και ενθάρρυνσης προσπάθειας άμεσης ανακωχής για να τερματιστεί η «πολτοποίηση» αξιών, αρχών και ανθρώπων.

Με όρους διεθνών πολιτικών σχέσεων και γεωστρατηγικών ανταγωνισμών η Ρωσία δεν επιθυμεί να εμφανιστεί ως υποχωρούσα. Όμως με τη «θρησκευτική υπακοή», που φαίνεται να αποδέχεται ο Πρόεδρος Πούτιν, και με την «προσήλωση» του Ρώσου Προέδρου στον μοναχισμό του Αγίου Όρους, σημείο εκκίνησης των Χριστιανών της Λαύρας του Κιέβου, ίσως να αξίζει η ανάδειξη της διπλωματίας των θρησκειών, επειδή μάλλον για τη συγκεκριμένη κρίση φαίνεται να προσφέρει διέξοδο προβάλλοντας την καταλαγή ως τρόπο αμοιβαίου οφέλους (win-win).

Με τις διευκολύνσεις που παρέχονται διά των νέων τεχνολογιών, διευκολύνεται απευθείας επικοινωνία των ηγετών ώστε να διασώζουν το πολιτικό τους προφίλ, αλλά ταυτοχρόνως να συμβάλλουν με τις ικανότητές τους και την πολιτική τους ισχύ στην άμβλυνση στερεοτύπων και προκαταλήψεων των κοινωνιών τους, που ακόμη αποτελούν βαρίδια στην εξέλιξη των διεθνών σχέσεων και της καλής γειτονίας.

Αδιαφορήσαμε για την αστάθεια

Συνήθως οι φιλοδοξίες των αυταρχικών ηγεσιών οδηγούν τους λαούς σε πολύ μεγάλες εσωτερικές και διεθνείς περιπέτειες.

Πιστεύαμε, στα χρόνια που ακολούθησαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ότι θεμελιώσαμε έναν κόσμο διαφορετικό, προοδευτικό και εξελισσόμενο, που στήθηκε για να αποτρέψει νέες πολεμικές συγκρούσεις αξιοποιώντας την επιστημονική εξέλιξη, τις τεχνολογικές εφαρμογές, την πρόοδο της οικονομίας, την ευμάρεια και την επιτευχθείσα κοινωνική ανοχή.

Τα θλιβερά πολεμικά γεγονότα που εξελίσσονταν σε διάφορες περιοχές του κόσμου τα αξιολογούσαμε ως περιφερειακές συγκρούσεις, προερχόμενες από λαούς που ακόμη αναζητούσαν τη θέση που τους αρμόζει στη διεθνή πραγματικότητα. Στην ουσία όμως αδιαφορήσαμε για όλη την αστάθεια που δημιουργείτο και αύξανε τις επιθυμίες ισχυρών αυταρχικών παικτών για αναθεωρητισμό με στόχο βίαιη αναδιανομή ρόλων και επιρροών, πολιτικών, οικονομικών, ενεργειακών, γεωστρατηγικών.

Τον νέο κόσμο που όλοι μαζί επιλέγαμε να διαμορφώσουμε βασίσαμε στην ανοχή των αντιπαραθέσεων, την οποία πασπαλίζαμε με λίγη ανθρωπιστική βοήθεια, με διδάγματα καλής διακυβέρνησης και με την εντύπωση, που διεθνώς προωθείται, περί «οριστικού θανάτου των ιδεολογιών».

Οι λαοί εγκαίρως προειδοποιούσαν για τις εσφαλμένες διαπιστώσεις των πολιτικών ηγεσιών. Αλλά η αυθεντία των ηγετών δεν ασχολήθηκε με τα απλοϊκά μηνύματα και τις απαιτήσεις των ανθρώπων για έναν πραγματικά εξελιγμένο κόσμο, που θα σεβόταν όλα όσα είχαν δημιουργηθεί μετά τις δύο παγκόσμιες συγκρούσεις για να πετύχουμε σταθερότερη παγκόσμια κατανόηση και συνεργασία.

● Στην Ε.Ε. αποστασιοποιηθήκαμε από το όραμα της ενοποίησης. Τρομάξαμε με τις απαιτήσεις της αλληλεγγύης των εταίρων. Καταστρατηγήσαμε τις αρχές των συνθηκών της Ε.Ε. που σταθεροποιούσαν το πολιτικό και οικονομικό οικοδόμημα της Ευρώπης και στραφήκαμε προς συνεργασίες μονοπωλιακών ενδιαφερόντων, αντίθετες προς τους όρους της ελεύθερης αγοράς που πρεσβεύουμε.

● Στο ΝΑΤΟ σταδιακά θεωρήθηκε ότι το αμυντικό δόγμα της συμμαχίας εξυπηρετείται καλύτερα αν ενισχύονται αντισυμβατικές επιθυμίες χωρών και σήμερα βρισκόμαστε, εξαιτίας της πολιτικής και στρατιωτικής επιλογής των ολίγων, αντιμέτωποι με το φάσμα μεγάλου ρήγματος στην ανατολική πτέρυγα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

● Στις συνεργασίες με τρίτους αψηφήσαμε τους κινδύνους που δημιουργούνται από αποφάσεις, που βραχυχρόνια φαίνονται συμφέρουσες, αλλά στην πραγματικότητα οδηγούν τα κράτη σε διμερείς συμφωνίες που αποδέχονταν παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των κανόνων της διεθνούς οικονομίας.

Ανεχθήκαμε εισβολές, παράνομες κατοχές και εκτοπισμούς με αποτέλεσμα να αδυνατούμε, ως διεθνής κοινότητα, να εξασφαλίσουμε όρους συμβιώσεις που απαιτεί ακόμη και το χαλαρό διεθνές δίκαιο που έχουμε από κοινού διαμορφώσει.

Στις 6 Ιανουαρίου 2023 η διεθνής κοινότητα έχει μία μεγάλη ευκαιρία να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων που αρνούνται τον πόλεμο και την τρομοκρατία. Τα Χριστούγεννα των Σλάβων προσφέρονται για μία ανακωχή χωρίς στερεότυπα και ταπεινωτικές υποχωρήσεις. Όλος ο κόσμος προσβλέπει σε σημαντικές αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν, παρότι η προσδοκία με τα σημερινά δεδομένα φαίνεται μάταιη.

Στην πολιτική ευτυχώς οι δυνατότητες παραμένουν πολλές, μεταξύ των οποίων και η διπλωματία των θρησκειών, για να σταματήσει άμεσα ένας πόλεμος που εξελίσσεται στην Ευρώπη και απειλεί τη διεθνή ειρήνη. Αρκεί την επιθυμία των λαών να την ενστερνίζονται με την ίδια ένταση και οι πολιτικοί ηγέτες.

* Ο Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου είναι πρέσβης επί τιμή

Διαβάστε επίσης:

ΝΔ: Εκλογική χρονιά με ελπίδες και κινδύνους

ΚΚΕ: Εντείνει το κάλεσμα συμπόρευσης, απορρίπτει συμμετοχή σε «προοδευτική» κυβέρνηση

Το ΠΑΣΟΚ ανακοινώνει ψηφοδέλτια