Χώρα... ανασφάλιστη

ΕΛΛAΔΑΈντυπη Έκδοση

Τεράστιο το κόστος των φυσικών καταστροφών / Ανασφάλιστες κατά 80% οι κατοικίες

Είμαστε πρώτοι στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη σε σεισμικά φαινόμενα

Τα τελευταία χρόνια πολλοί συμπολίτες μας έχουν χάσει περιουσίες ή ακόμα και την ίδια τους τη ζωή από έντονα καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα. Δυστυχώς παρατηρούμε ότι στη χώρα μας όλο και συχνότερα οι έντονες βροχοπτώσεις, οι πλημμύρες, οι σεισμοί

και οι ανεμοστρόβιλοι αφήνουν στο πέρασμά τους «βαθιές» πληγές, τις οποίες το κράτος αδυνατεί ή αργεί χαρακτηριστικά να «επουλώσει» .

Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, από το 1993 έως το 2018 προκλήθηκαν από καταστροφικά γεγονότα πάνω από 24.000 ζημιές που δηλώθηκαν στις εγχώριες ασφαλιστικές εταιρείες. Για τις ζημιές αυτές τα ποσά απαίτησης υπερβαίνουν συνολικά τα 358 εκατ. ευρώ.

Τα παραπάνω προκύπτουν από συγκεντρωτική μελέτη που πραγματοποίησε η ΕΑΕΕ για το πλήθος δηλωθεισών ζημιών και το ποσό απαίτησης για συγκεκριμένα περιστατικά καταστροφών μεγάλης έκτασης και έντασης κατά τη χρονική περίοδο 1993-2018. Συνολικά, οι αιτίες που προκάλεσαν τις ζημιές στο εν λόγω διάστημα είναι πέντε: χιονοπτώσεις, βροχοπτώσεις (συμπεριλαμβανομένων φαινομένων ανεμοστρόβιλου και πλημμύρας), δασικές πυρκαγιές, σεισμός και ταραχές.

Τα περιστατικά που κατεγράφησαν κατανέμονται στην Αττική (10), αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα (10) και από ένα στις Ζάκυνθο, Θεσσαλονίκη, Θράκη, Κεφαλλονιά, Κρήτη, Κω, Λευκάδα και Ρόδο. Από τις παραπάνω αιτίες προκλήθηκαν 24.106 δηλωθείσες ζημιές.

Τι έγινε την τελευταία διετία

Την τελευταία διετία παρατηρείται όξυνση του προβλήματος των φυσικών καταστροφών. Σε έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 30 ασφαλιστικές εταιρείες τον Σεπτέμβριο του 2018, αναφέρθηκαν 1.148 ζημιές εξαιτίας αυτών των φαινομένων σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας, το ύψος των οποίων ανέρχεται συνολικά σε 7 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι στα παραπάνω στοιχεία δεν συμπεριλαμβάνονται ούτε οι πλημμύρες του περασμένου Οκτωβρίου στη βόρεια Εύβοια ούτε φυσικά οι συνέπειες από την πρόσφατη κακοκαιρία στην Κρήτη.

Από τις βασικές αιτίες πρόκλησης τεράστιων ζημιών είναι σίγουρα οι σεισμοί. Στη Ζάκυνθο η σεισμική ακολουθία τον Οκτώβριο του 2018 προκάλεσε ζημιές σε κατοικίες και σε ακίνητα εμπορικής χρήσης, των οποίων η συνολική ασφαλισμένη αξία ήταν 129,3 εκατ. ευρώ. Εξαιτίας του σεισμού δηλώθηκαν συνολικά 101 ζημιές, με ποσό πρώτης εκτίμησης για αποζημίωση της τάξης των 2,4 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, η μέση δηλωθείσα ζημία έφτασε τα 23.772 ευρώ.

Ακόμη και από το ακραίο καιρικό φαινόμενο των βροχοπτώσεων καταγράφεται μεγάλος αριθμός καταστροφών. Στην Κρήτη, για παράδειγμα, τον Οκτώβριο του 2017 δηλώθηκαν συνολικά στις ασφαλιστικές 141 ζημιές, με ποσό πρώτης εκτίμησης για αποζημίωση της τάξης των 5,2 εκατ. ευρώ και μέση δηλωθείσα ζημία τα 37.164 ευρώ.

Υποασφαλισμένη η χώρα

Παρ’ όλο λοιπόν που η χώρα μας παρουσιάζει μεγάλο αριθμό φυσικών καταστροφών, το ποσοστό των ασφαλισμένων για αυτές τις περιπτώσεις παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Στα φαινόμενα σεισμού κατέχουμε την πρώτη θέση στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο την έκτη. Ταυτόχρονα, σε περιπτώσεις πυρκαγιών κατά τους θερινούς μήνες και περιπτώσεις πλημμυρών κατά τους χειμερινούς, έχουμε επίσης μεγάλες καταστροφές και απώλειες.

Μετά τα δραματικά γεγονότα της ολοκληρωτικής καταστροφής στο Μάτι και της πλημμύρας στη Μαγούλα που βίωσε η χώρα μας το περασμένο καλοκαίρι, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους πάνω από 100 συμπολίτες μας, οι συνολικές αποζημιώσεις στις περιοχές της Ανατολικής και Δυτικής Αττικής τον Σεπτέμβριο του 2018 ξεπέρασαν τα 36 εκατ. ευρώ. Από αυτά, 34,5 εκατ. ευρώ αφορούσαν αποζημιώσεις περιουσίας (κατοικίες και επαγγελματικοί χώροι).

Συνολικά δηλώθηκαν 835 ζημιές τόσο σε κατοικίες όσο και σε επαγγελματικούς χώρους, με το μέσο κόστος ζημιάς να διαμορφώνεται σε 41.300 ευρώ περίπου. Επιπλέον δηλώθηκαν 248 ζημιές σε αυτοκίνητα, οι αποζημιώσεις των οποίων υπολογίζονται σε 1,5 εκατ. ευρώ, με τη μέση ζημιά να υπολογίζεται σε 6.200 ευρώ περίπου.

Παρ’ όλα αυτά, ο Έλληνας, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, αποφεύγει να προστατευτεί μέσω κάποιας ασφάλισης απέναντι σε ένα φυσικό γεγονός το οποίο είναι και αδύνατον να αποτρέψει, καταλήγοντας να πληρώνει εκ των υστέρων τις ζημιές. Για παράδειγμα, μέχρι σήμερα οι ασφαλισμένες κατοικίες στη χώρα μας ανέρχονται σε ποσοστό περίπου 15% του συνόλου, δηλαδή 8 στις 10 κατοικίες είναι ανασφάλιστες.

Οι προϋποθέσεις για ασφάλιση

Πάντως, ειδικοί της ασφαλιστικής αγοράς επισημαίνουν ότι για να ασφαλιστεί κάποιος έναντι φυσικών καταστροφών, όπως ενδεικτικά σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές κ.ά., υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούνται.

Για παράδειγμα, η κάλυψη του σεισμού προϋποθέτει η οικοδομή να έχει ανεγερθεί βάσει νόμιμης άδειας μετά το 1960. Ο πελάτης θα πρέπει να συμβουλευτεί τον ειδικό ασφαλιστικό σύμβουλο ή την ασφαλιστική εταιρεία και να ενημερωθεί για τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς που αναγράφονται στους γενικούς και ειδικούς όρους των ασφαλιστηρίων συμβολαίων, προκειμένου να έχει πλήρη γνώση των καλύψεων και των εξαιρέσεων και να διαμορφώσει ένα αξιοπρεπές πρόγραμμα ασφάλισης, βάσει των δυνατοτήτων του και των αναγκών του.

Στην Ελλάδα δεν έχει υπάρξει μέχρι σήμερα κάποιο βασικό μοντέλο που να εφαρμόζεται σε περιπτώσεις φαινομένων της φύσης τα οποία δημιουργούν σοβαρές καταστροφές, παρά το γεγονός ότι η πολιτεία έρχεται πολύ συχνά αντιμέτωπη με τη διαχείριση τέτοιων κρίσεων.

Όμως, χωρίς τη λειτουργία κάποιου μηχανισμού που να μπορεί άμεσα να αποκαταστήσει τους πληγέντες και κανένα συγκεκριμένο πρόγραμμα που να εφαρμόζεται σε αυτές τις περιπτώσεις, το κράτος μπορεί μόνο άτυπα να προβεί σε κάποια έκτακτα μέτρα ασφάλισης και αποζημίωσης. Συχνά υπάρχει καθυστέρηση σε αυτού του είδους τις αποζημιώσεις που χορηγούνται από τον κρατικό μηχανισμό, ενώ το ύψος τους είναι πολύ μικρό σε σχέση με το μέγεθος της καταστροφής.

Οι ασφαλιστές υπογραμμίζουν ότι για κάθε ασφαλιστικό συμβόλαιο το κράτος εισπράττει 15% φόρο ασφαλίστρων, φόρους από την ασφαλιστική εταιρεία, αλλά και από τα μερίσματα των μετόχων ασφαλιστικών εταιριών. Σε αντίθεση με την Ευρώπη, η ασφαλιστική συνείδηση των ιδιωτών στην Ελλάδα χρειάζεται να ενισχυθεί, καθώς και το ίδιο το κράτος θα είχε περισσότερα οφέλη, ενώ τα ασφάλιστρα θα ήταν πολύ χαμηλότερα.

ΕΑΕΕφυσικές καταστροφέςσεισμοί ΕλλάδαασφάλισηIssue: 2062Issue date: 28-2-2019Has video: Exclude from popular: 0