Politico: Τι θα γίνει αν πεθάνει ο Πάπας Φραγκίσκος – Το τελετουργικό, οι επιθυμίες του και η αναμονή για τον «λευκό καπνό»

Με τον Πάπα Φραγκίσκο να νοσηλεύεται με πνευμονία και στους δύο πνεύμονες, ο κόσμος βρίσκεται σε επιφυλακή για ένα εξαιρετικά σημαντικό γεγονός: τον θάνατο ενός Ποντίφικα.

΄Όπως επισημαίνει το Politico, o Φραγκίσκος, που έχασε μέρος του ενός πνεύμονά του λόγω αναπνευστικής λοίμωξης στην εφηβεία του και αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας το τελευταίο διάστημα, ενέκρινε πέρυσι μια απλοποιημένη τελετή κηδείας για τον εαυτό του, απορρίπτοντας ορισμένες από τις πιο περίτεχνες τελετουργίες που ακολουθούνται όταν πεθαίνει ένας Πάπας.

Ωστόσο, ο θάνατός του, όποτε κι αν συμβεί,

θα σημάνει αμέσως την έναρξη μιας αυστηρά οργανωμένης σειράς γεγονότων, που έχουν εξελιχθεί μέσα από αιώνες και εκατοντάδες θανάτους Παπών. Μερικές παραδόσεις του Βατικανού χρονολογούνται από την αρχαία Ρώμη.

Στο τέλος αυτής της διαδικασίας, ένας νέος ηγέτης της Καθολικής Εκκλησίας θα επιλεγεί μέσω μιας υψηλού διακυβεύματος εκλογής, όπως απεικονίζεται στο υποψήφιο για Όσκαρ θρίλερ “Κονκλάβιο”, με προοδευτικούς και συντηρητικούς καρδιναλίους να ανταγωνίζονται για τον έλεγχο ενός θεσμού με ένα δισεκατομμύριο πιστούς παγκοσμίως.

Embalmed hearts, three different coffins and secretive power struggles: Here’s what will happen when Pope Francis dies https://t.co/OGhtMXBzCb pic.twitter.com/pyja3XXoZV

— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) February 20, 2025 Ο θάνατος

Είναι παραδοσιακά δουλειά του Καμεράριου (ενός ανώτερου αξιωματούχου του Βατικανού) να επιβεβαιώσει τον θάνατο του Πάπα. Αυτή τη στιγμή, τη θέση αυτή κατέχει ο Ιρλανδικής καταγωγής Καρδινάλιος Κέβιν Φάρελ.

Εάν τηρηθεί η παράδοση, θα είναι ο Φάρελ που θα επισκεφθεί το σώμα του Πάπα Φραγκίσκου στο ιδιωτικό του παρεκκλήσι και θα φωνάξει το όνομά του για να τον ξυπνήσει.

Σήμερα, αυτή η διαδικασία είναι κυρίως συμβολική, καθώς οι γιατροί θα έχουν ήδη επιβεβαιώσει τον θάνατο του Ποντίφικα με ιατρικά μέσα. (Ένας διαδεδομένος μύθος λέει ότι ο Καμεράριος χτυπά απαλά το κεφάλι του Πάπα με ένα ασημένιο σφυρί· το Βατικανό έχει διαψεύσει εδώ και καιρό αυτήν την πρακτική).

Όταν ο Πάπας δεν ανταποκρίνεται, σύμφωνα με την παράδοση, το δαχτυλίδι του, που χρησιμεύει ως σφραγίδα για τα επίσημα παπικά έγγραφα, καταστρέφεται, σηματοδοτώντας το τέλος της βασιλείας του, και τα παπικά διαμερίσματα σφραγίζονται.

Ο Καμεράριος ενημερώνει το Κολέγιο των Καρδιναλίων, ένα σώμα ανώτερων αξιωματούχων της Εκκλησίας, ότι ο Πάπας πέθανε, προτού ο θάνατός του ανακοινωθεί στον κόσμο μέσω δήλωσης του Βατικανού στα μέσα ενημέρωσης.

Η περίοδος πένθους

Ο θάνατος του Πάπα θα σημάνει την έναρξη μιας περιόδου εννέα ημερών πένθους, γνωστής ως “Novendiale”, που προέρχεται από ένα αρχαίο ρωμαϊκό έθιμο. Η Ιταλία συνήθως κηρύσσει επίσης μια περίοδο εθνικού πένθους.

Το σώμα του θα ευλογηθεί, θα ντυθεί με παπικά άμφια και θα εκτεθεί στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου για δημόσιο προσκύνημα, όπου εκατοντάδες χιλιάδες πιστοί, συμπεριλαμβανομένων ξένων αξιωματούχων και παγκόσμιων ηγετών, θα αποτίσουν φόρο τιμής.

Ιστορικά, οι πάπες συχνά ταριχεύονταν και σε ορισμένους αφαιρούνταν τα όργανά τους πριν από την ταφή – σε μια εκκλησία κοντά στη Φοντάνα ντι Τρέβι στη Ρώμη φυλάσσονται οι καρδιές περισσότερων από 20 παπών σε μαρμάρινες λάρνακες, που διατηρούνται ως ιερά λείψανα – αλλά οι πρακτικές αυτές έχουν εκπέσει. Καθώς ο Πάπας Φραγκίσκος αναπαύεται, καθημερινά θα γίνονται προσευχές και λειτουργίες ρέκβιεμ στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου και σε ολόκληρο τον καθολικό κόσμο.

Εν τω μεταξύ, το Βατικανό θα εισέλθει σε μια μεταβατική περίοδο που ονομάζεται sede vacante, που σημαίνει «η έδρα είναι κενή», κατά τη διάρκεια της οποίας η διακυβέρνηση της εκκλησίας παραδίδεται προσωρινά στο Κολέγιο των Καρδιναλίων – αν και δεν μπορούν να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις μέχρι να εκλεγεί νέος πάπας.

Στο παρελθόν, η σορός του Πάπα τοποθετούνταν σε μια υπερυψωμένη πλατφόρμα γνωστή ως “catafalque”, αλλά οι απλοποιημένες τελετές του Φραγκίσκου θα τον δουν να τοποθετείται σε ανοιχτό φέρετρο, χωρίς υπερβολές και επισημότητες.

Η ταφή

Η κηδεία του Πάπα θα πραγματοποιηθεί στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου, τέσσερις έως έξι ημέρες μετά τον θάνατό του, με χιλιάδες πενθούντες να συρρέουν στο Βατικανό για την τελετή.

Η ακολουθία θα τελεστεί από τον Κοσμήτορα του Κολεγίου των Καρδιναλίων, που επί του παρόντος είναι ο 91χρονος Ιταλός Τζοβάνι Μπατίστα Ρε.

Παραδοσιακά, ο Πάπας ενταφιάζεται στις κρύπτες κάτω από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, όπου βρίσκονται οι τάφοι σχεδόν 100 Παπών.

Οι προηγούμενοι πάπες ενταφιάζονταν σε τρία φέρετρα: ένα από κυπαρίσσι, ένα από ψευδάργυρο και ένα από φτελιά, φωλιασμένα το ένα μέσα στο άλλο, αλλά ο Φραγκίσκος διέταξε να ταφεί σε ένα μόνο φέρετρο, κατασκευασμένο από ξύλο και ψευδάργυρο.

Όταν θάφτηκε ο Βενέδικτος ΙΣΤ’, το φέρετρό του περιείχε επίσης νομίσματα που κόπηκαν κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του, καθώς και έναν μεταλλικό σωλήνα που περιείχε έναν τυλιγμένο χάρτινο πάπυρο, που ονομάζεται rogito – ένα έγγραφο 1.000 λέξεων που αναδιηγείται τη ζωή και τη βασιλεία του. Ο Φραγκίσκος πιθανότατα θα ταφεί με το δικό του rogito που περιγράφει λεπτομερώς την δικιά του πορεία.

Ωστόσο, ο Φραγκίσκος έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να ταφεί στη Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε στη Ρώμη, καθιστώντας τον ως τον πρώτο Πάπα εδώ και έναν αιώνα που θα ταφεί εκτός Βατικανού.

Η εκλογή του νέου Πάπα

Δύο έως τρεις εβδομάδες μετά την κηδεία, το Κολέγιο των Καρδιναλίων θα συγκληθεί στην Καπέλα Σιξτίνα για το Κονκλάβιο, τη μυστική διαδικασία εκλογής του νέου Πάπα.

Θεωρητικά, οποιοσδήποτε βαπτισμένος καθολικός άνδρας μπορεί να εκλεγεί Πάπας, αλλά τα τελευταία 700 χρόνια, η εκλογή γίνεται πάντα από το Κολέγιο των Καρδιναλίων.

Οι καρδινάλιοι που θεωρούνται πιθανοί υποψήφιοι για την παποσύνη αποκαλούνται “papabile” (δηλαδή “πιθανοί Πάπες”).

Την ημέρα της ψηφοφορίας, η Καπέλα Σιξτίνα σφραγίζεται φυσικά και οι καρδινάλιοι, έχοντας δώσει όρκο μυστικότητας, κλειδώνονται μέσα.

Μόνο οι καρδινάλιοι κάτω των 80 ετών μπορούν να ψηφίσουν.

Περίπου 120 καρδινάλιοι ψηφίζουν μυστικά, γράφοντας το όνομα του επιλεγμένου υποψηφίου τους σε ένα ψηφοδέλτιο και τοποθετώντας το σε ένα δισκοπότηρο πάνω στον βωμό.

Εάν κανείς δεν λάβει τα απαιτούμενα δύο τρίτα των ψήφων, πραγματοποιείται νέος γύρος ψηφοφορίας, με έως και τέσσερις γύρους την ημέρα.

Μόλις επιλεγεί ο νέος Πάπας, καίγονται τα ψηφοδέλτια και ένας καπνός βγαίνει από την καμινάδα της Καπέλα Σιξτίνα: Μαύρος καπνός σημαίνει ότι δεν έχει εκλεγεί Πάπας, ενώ ο λευκός καπνός σημαίνει ότι έχει βρεθεί διάδοχος.

Στη συνέχεια, ένας καρδινάλιος βγαίνει στο μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου και ανακοινώνει: Habemus Papam! (“Έχουμε Πάπα!”).

Ο νεοεκλεγμένος Ποντίφικας βγαίνει στο μπαλκόνι, φοράει το λευκό παπικό ένδυμα και δίνει την πρώτη του ευλογία στους πιστούς.

Και έτσι, η Καθολική Εκκλησία αποκτά τον νέο ηγέτη της.

Μαζί με τον καθορισμό των διδασκαλιών και της ηθικής της εκκλησίας, ο Πάπας ασκεί σημαντική διπλωματική και πολιτική δύναμη στην παγκόσμια πολιτική, ενεργώντας ως διαμεσολαβητής σε παγκόσμιες συγκρούσεις και καθοδηγώντας τις ανθρωπιστικές προσπάθειες.

Οι περισσότεροι πάπες υπηρετούν μέχρι την ημέρα του θανάτου τους. Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’, ο οποίος παραιτήθηκε το 2013, σε ηλικία 85 ετών, λόγω της επιδείνωσης της υγείας του, ήταν ο πρώτος ποντίφικας που παραιτήθηκε μετά από 600 χρόνια.

Διαβάστε επίσης

Εκλογές στη Γερμανία: Σοκ για τον Μερτς – Κάτω από το ψυχολογικό όριο του 30% το CDU

Φρικιαστικός θάνατος για μια φωτογραφία – Έβγαλε το κεφάλι της από το τρένο, χτύπησε σε βράχο και σκοτώθηκε (videos)

Τραμπ: Πρακτορείο της… ριζοσπαστικής αριστεράς το Associated Press – «Πόλεμος» και αποκλεισμοί λόγω του «Κόλπου της Αμερικής»