Τις εφιαλτικότερος των εφιαλτικών Εφιαλτών;

Σήμερα, Πέμπτη 24 Μαΐου 2012, η ‘Google’ δίδει 6.610 αποτελέσματα, μέσα σε 0,30 δευτερόλεπτα, γιά την επικεφαλίδα: «Σε ρόλο Εφιάλτη ο Λ. Παπαδήμος - Ο βρώμικος ρόλος του “Έλληνα” πρώην πρωθυπουργού» [1]. Είναι μεν απόλυτα κατανοητό το άρθρο, αλλά ποιός ακριβώς είναι ο συγκεκριμένος Εφιάλτης, τον ρόλο του οποίου υποτίθεται πως παίζει o πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδος;

Πέρα από την....
χρήση που κάνουμε του όρου ‘εφιάλτης΄, με αναφορά συνήθως σε ένα δυσάρεστο όνειρο, όπως και του Εφιάλτη του υιού του θεού Ποσειδώνα, που ήταν ένας γίγαντας στην ελληνική μυθολογία, επίσης υπάρχουν στην ελληνική ιστορία ο Εφιάλτης του Ευρυδήμου και ο Εφιάλτης του Σοφωνίδη. Ο ελληνικός μας κόσμος γνωρίζει αρκετά καλά τον υιό του Ευρυδήμου του Μαλιέως, μιάς και ήταν αυτός ο Εφιάλτης που έγινε γνωστός από τον Ηρόδοτο, γιά την προδοσία των 300 Σπαρτιατών υπό τον Λεωνίδα στη Μάχη των Θερμοπυλών.

Ο τρίτος όμως φημισμένος Εφιάλτης ήταν ο διαπρεπής υιός του Σοφωνίδη, ένας Αθηναίος πολιτικός και μέντορας του Περικλή. Παρενθετικά, όπως το όνομα Εφιάλτης, έτσι ακριβώς και το όνομα Μέντωρ ή Μέντορας, επίσης συχνά μπερδεύει τον ελληνικό μας κόσμο, μιάς και εμφανίζεται στην ελληνική μυθολογία, όχι μόνον ως ο υιός του Ηρακλή από την Θεσπιάδα Ασωπίδα, αλλά και ως ένα πρόσωπο της ‘Οδύσσειας’, στο οποίο ο Οδυσσέας εμπιστεύθηκε τα του οίκου του κατά την διάρκεια του Τρωικού Πολέμου.

Στην μεταμοντέρνα μας προσωρινότητα, οι περισσότερες Ελληνίδες και οι περισσότεροι Έλληνες αναφέρουμε συχνά το όνομα Εφιάλτης, έχοντας κυρίως υπ’ όψιν τον Εφιάλτη του Ευρυδήμου του Μαλιέως. ‘Ομως ο Εφιάλτης ο Αθηναίος επίσης δημιούργησε πραγματικούς εφιάλτες (δυσάρεστα όνειρα) στους ολιγαρχικούς μεταξύ των Αθηναίων.

Στην των “Αθηναίων Πολιτεία” του, ο Αριστοτέλης μας πληροφορεί γιά τις δικαστικές διώξεις του Εφιάλτη εναντίον μελών του Αρείου Πάγου εξ’ αιτίας της διαφθοράς τους. Επικρίνοντας την διαφθορά τους, ο Εφιάλτης του Σοφωνίδη ξεκίνησε δικαστικές διώξεις εναντίον μελών του Αρείου Πάγου.

Εκμεταλλευόμενος την απουσία του στρατηγού των Αθηναίων Κίμωνα στη Μεσσηνία κατά το Γ΄ Μεσσηνιακό Πόλεμο, ο Εφιάλτης πέτυχε να περάσει νόμο στην εκκλησία του δήμου, που μετέφερε τις πολιτικές, όπως και πολλές δικαστικές, εκτελεστικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες του Αρείου Πάγου στην εκκλησία του δήμου, στη βουλή και στα λαϊκά δικαστήρια της Ηλιαίας. Το αποτέλεσμα των μεταρρυθμίσεων του Εφιάλτη ήταν να χάσει ο Άρειος Πάγος την πολιτική του επιρροή ως υπέρτατη αρχή και φύλακας του πολιτικού συστήματος των Αθηναίων, κάνοντας έτσι ένα σημαντικό βήμα προς τον εκδημοκρατισμό του.

Μπορεί βέβαια να επικράτησαν τελικά οι μεταρρυθμίσεις του Εφιάλτη, αλλά ο ίδιος δολοφονήθηκε από όργανα των ολιγαρχικών. Τον ηγετικό δε ρόλο του στην δημοκρατική παράταξη των Αθηναίων ανέλαβε ο Περικλής.

Ο Εφιάλτης του Ευρυδήμου του Μαλιέως είναι βέβαια εφιαλτικός γιά την συλλογικότητα του ελληνικού μας κόσμου. Γιά τους οπαδούς όμως της ολιγαρχίας υπάρχουν, όχι μόνον ένα