Θέλει ή δεν θέλει η Ευρώπη να σωθεί;

Του Γιώργου Καισάριου

Από τότε που έγινε η πρώτη αναφορά στην επιλογή του ευρωομολόγου σαν μια επιλογή επίλυσης του προβλήματος της Ελλάδας, άπαντες στην Ελλάδα ζητωκραυγάζουν ότι αυτό θα μας σώσει.

Να τονίσω όμως ότι, απλά εκδίδοντας χρέος σε ένα κοινό ευρωπαϊκό ομόλογο δεν θα μας σώσει (όπως πιστεύουν ορισμένοι). Διότι ακόμα και...
αν μειωθεί το κόστος δανεισμού της Ελλάδας κατά 2,5 μονάδες από ένα τέτοιο εγχείρημα (που εκτιμώ ότι ακόμα και αυτό είναι υπερβολικό), δεν είναι η λύση, καθώς αυτή η επιλογή δεν θα μας κάνει βιώσιμους.

Τούτο διότι απλά το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι το επιτόκιο (άσχετα αν το 5% είναι από τα μεγαλύτερα επιτόκια στη ζώνη), αλλά το γεγονός ότι έχουμε πολύ χρέος και παράλληλα δεν είμαστε αρκετά ανταγωνιστικοί. Ναι μεν μειώνοντας το επιτόκιο θα βοηθήσει την κατάσταση, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που να μας κάνει μακροπρόθεσμα βιώσιμους (για το θέμα της ανταγωνιστικότητας έχουμε πει πολλές φορές ότι είναι άσχετο με τα τωρινά ταμειακά προβλήματα και απαιτεί άλλους χειρισμούς, που δεν βλέπω να υλοποιούνται).

Ο μόνος τρόπος που ένα ευρωομόλογο μπορεί να καταστεί λύση για την Ελλάδα, είναι αν η Ευρώπη σαν ενιαία οντότητα, αποφασίσει να πάρει πάνω της την πλειοψηφία του ελληνικού χρέους, απαλλάσσοντας την Ελλάδα από το 65% αυτού, έτσι ώστε να μπορούμε να εξυπηρετήσουμε το υπόλοιπο. Μόνο υπό αυτό το πλαίσιο σκέψης έχει νόημα ένα ευρωομόλογο για την Ελλάδα.

Έχει γίνει αναφορά αυτές τις μέρες σε διάφορα blogs ότι ακριβώς αυτό έγινε πριν πολλά χρόνια στις ΗΠΑ, όταν έκανε τα πρώτα της βήματα σαν εθνική οντότητα. Ορισμένες πολιτείες είχαν πτωχεύσει και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πήρε πάνω της ένα ποσοστό του χρέος των πολιτειών και έτσι μπόρεσαν να λύσουν το τότε θέμα του χρέους.

Το ερώτημα όμως είναι αν η Ευρώπη επιδιώκει να ομογενοποιηθεί περισσότερο και αν ένα σχέδιο σαν το παραπάνω είναι στα υπόψην των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και πολιτικών ηγεσιών;

Για χάρη της κουβέντας, ας υποθέσουμε ότι οι παραπάνω στόχοι αποτελούν κοινό στόχο των ευρωπαϊκών χωρών, με απώτερο στόχο να δημιουργηθεί ένα πανευρωπαϊκό ομόλογο με σκοπό να μας απαλλάξει από ένα μεγάλο μέρος του χρέους μας.

Για να μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο όμως, απαιτείται η Ευρώπη να ομογενοποιηθεί πολιτικά και θεσμικά. Απαιτείται ένα υπουργείο οικονομικών το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να επιβάλει φόρους ανά την ευρωπαϊκή οικουμένη και να είναι η αρμόδια αρχή που να μπορεί να εγγυηθεί αυτό το χρέος.

Αυτό με τη σειρά του συνεπάγεται ότι η Ευρώπη θα πρέπει να γίνει περισσότερο σαν τις ΗΠΑ, παρά μια χαλαρή νομισματική ένωση που είναι σήμερα. Υπάρχει όμως κάποιος σήμερα στην Ευρώπη που το θέλει αυτό;

Προσωπικά, δεν έχω κάποιο δείγμα γραφής από τις πολιτικές ηγεσίες στην Ευρώπη ότι ενδιαφέρονται ή υπάρχει όρεξη η Ευρώπη να δέσει πολιτικά σαν τις ΗΠΑ. Δεν έχω ακούσει κανέναν να θέλει να δώσει φορολογικές αρμοδιότητες σε κάποια κεντρική ευρωπαϊκή αρχή. Δ