Κοινωνία και Κατάθλιψη

Σωτήρης Τσιλίκας
Ψυχίατρος – Ψυχοθεραπευτής
Διευθυντής ΕΣΥ

Ας επιδιώκουμε την αξιοπρέπεια και ας σκεφτόμαστε τα παιδιά, που είναι το μέλλον.
Κατάθλιψη είναι ένα σύνδρομο, που χαρακτηρίζεται -μεταξύ άλλων - από την πολύ μεγάλη σε ποσότητα αλλά και σε διάρκεια θλίψη.
Θλίψη είναι συναισθηματική αντίδραση απέναντι στην.....
απώλεια.
Δηλαδή η απώλεια, που ισοδυναμεί με ένα χτύπημα, μπορεί να προκαλέσει ψυχικό τραύμα. Έτσι εμφανίζεται η Κατάθλιψη, με ψυχικό πόνο, ψυχική «αιμορραγία», ενεργειακό «στράγγισμα», απόσυρση, και έγκλειση στον εαυτό.
Αν αντιδράσει ο οργανισμός και παραχθεί θυμός (καταστροφική ενέργεια), είτε ανέκφραστος σαν στάση, είτε εκφρασμένος σαν συμπεριφορά, αυτός ενστικτώδικα μπορεί να στραφεί και να στοχοποιήσει:
Α. Τον εαυτό (αυτοκτονία), θεωρώντας τον Εαυτό ανάξιο που δεν απέτρεψε την απώλεια, που του φέρει και τόσο πόνο, που δεν αντέχεται.
Β. Άλλους στόχους. Είτε αιτιολογικούς της απώλειας, είτε ευκαιριακούς, που απλώς ξεσπά εκεί εκτονωτικά ο θυμός (βλέπε γήπεδα).
Όμως, εκτός της κατάθλιψης και της αυτοκτονιακής κατάστασης στο άτομο, υπάρχει και η κατάθλιψη – αυτοκτονιακή κατάσταση στον συνολικό οργανισμό ομάδας ατόμων, αλλά και γενικότερα συγκεκριμένης κοινωνίας.
Όταν μια ομάδα έχει και θρηνεί απώλειες (ασφάλειας και αίσθηση ανασφάλειας, οικονομικά, κοινωνικά, εθνικά, απώλεια εργασίας, αδιέξοδα και απώλεια ελπίδας), αν δεν ξεπερασθεί κατ΄ αρχήν το πένθος και δεν επανέλθει η ελπίδα, τότε μπορεί να εμφανισθεί επιπλοκή (επιπεπλεγμένο πένθος) με κατάθλιψη. Ίσως να εμφανισθούν αυτοκτονιακή κατάσταση, με παραίτηση ή αντίθετα αυτοεπιθετικότητα. Ακόμα μπορεί να εμφανισθεί έκφραση - εκτόνωση της επιθετικότητας προς το περιβάλλον, με συνέπεια την αύξηση του κοινού εγκλήματος, το μουτζούρωμα τοίχων, μνημείων, έως την κοινωνική αναταραχή.
Τότε την ομάδα – Κοινωνία, την εκπροσωπούν και την εκφράζουν –για λογαριασμό της- ευαίσθητα μέλη της, που σαν αισθητήρες δείχνουν τις ανιχνευόμενες αρνητικές κοινωνικές παραμέτρους.
Προσοχή! Οι ιθύνοντες νόες στην κοινωνία χρειάζεται να προσέχουν τους αισθητήρες αυτούς, αν θέλουν να λένε ότι νοιάζονται για την κοινωνία. Εδώ δεν χρειάζεται λύπηση, ή ελεημοσύνη, ούτε η βία. Αντίθετα χρειάζεται ο σεβασμός και η μέριμνα για τα άτομα αυτά, που παίζουν το ρόλο του ανιχνευτήρα. Χρειάζεται να αντιμετωπίζονται όπως τα σεισμολογικά μηχανήματα από τους σεισμολόγους.
Σε «Επιδημία» αυτοκτονιών για τον ίδιο λόγο, από τα κρούσματα αυτά, η Κοινωνία, μέσω της Πολιτείας, χρειάζεται να εξετάσει αιτιολογικά το θέμα και να λάβει μέτρα για το σύνολο Κοινωνία.

Σε σχέση με τα ανωτέρω, σε μια κοινωνία, είναι πολύ σημαντικό όχι απλώς να επισημαίνονται, αλλά να ανιχνεύεται κατά τον επιστημονικό τρόπο, εντελώς συνειδητά και με χρήση της κοινής λογικής:
Το τρέχον ψυχολογικό κλίμα (θετικό, αρνητικό, η ελπίδα)
Οι τρέχουσες ιδέες (κοινή γνώμη) και
Οι εμφανιζόμενες συμπεριφορές

Από ποιους μπορεί και είναι απαραίτητο να γίνεται αυτ