Η κρίση και το κίνημα του οικονομικού πατριωτισμού

Ιωάννης Τουλουμάκος

Επειδή η οικονομία είναι, ως γνωστόν, σύνθετο φαινόμενο, δηλ. δεν συνδέεται μόνο με την οικονομική δραστηριότητα του ανθρώπου, αυτή καθ’ εαυτήν, αλλά με ιδέες, συναισθήματα, παιδεία, θεσμούς και το πολιτικό σύστημα – πρωτίστως μάλιστα με αυτό επειδή καθένα από αυτά και ιδιαίτερα το σύνολό τους αποτελούν πρωτίστως αντικείμενο επαγγελματικής ενασχόλησης για κάθε ιστορικό και επειδή η παρούσα κρίση, όπως περιγράφεται και .....
ερμηνεύεται από διάφορες σκοπιές (πολιτική, κοινωνική, ηθική, πολιτισμική) από Έλληνες και ξένους, αποτελεί μία από τις σοβαρότερες που πέρασε η χώρα μας μετά την εθνική περιπέτεια 1946-1949 – επειδή ισχύουν όλα αυτά, γράφονται οι γραμμές αυτές, χωρίς τις ειδικές γνώσεις του οικονομολόγου και χωρίς την ειδική πείρα του πολιτικού.

Οι αφετηρίες είναι διαφορετικές, έχουν όμως τη δική τους ξεχωριστή σημασία: είναι η συναίσθηση του ιστορικού βάρους των εσωτερικών αναταράξεων ή εξωτερικών κρίσεων και εθνικών μειώσεων της μεταπολεμικής εποχής που, ο υπογράφων με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όπως και κάθε Έλληνας της γενιάς του, εβίωσε είναι η συναίσθηση της ευθύνης αυτής της γενιάς, όπως και της επόμενης, απέναντι στη σημερινή νέα γενιά, εφόσον μάλιστα συμβαίνει να είναι και εκπαιδευτικός είναι ακόμη η εμπειρία από τις διάφορες απαξιωτικές κρίσεις και, ως κάποιο βαθμό, προσβλητικές συμπεριφορές εις βάρος της χώρας μας – μια εμπειρία που θα πρέπει να προκαλεί τη σκέψη και τη βούληση, να βγούμε από την κρίση, πρώτα με τις δικές μας δυνάμεις και τη δική μας συλλογική προσπάθεια, αυτών που θέλουν να ζήσουν οι ίδιοι, τα παιδιά και τα εγγόνια τους εδώ, αλλά και αυτών που γεννήθηκαν και είναι ή αισθάνονται πως είναι Έλληνες στο Εξωτερικό. Σε μία άλλη, ανάλογη προς τα συγκεκριμένα, γνωστά δεδομένα της περίστασης διατύπωση, η βούληση αυτή αποτελεί απάντηση στο ερώτημα που, εξ’ όσων γνωρίζω, από την εμφάνιση της λεγόμενης τρόικας σπάνια τίθεται: Αν και πως είναι δυνατόν οι μερικές δεκάδες δισεκατομμυρίων ευρώ που λείπουν για να μπορεί η χώρα να διαπραγματευθεί αξιοπρεπώς και να μην υφίσταται τις γνωστές πιέσεις ή μειώσεις, μπορούν να εξασφαλιστούν άμεσα εις το εγγύς μέλλον από εθνικές πηγές, του Εξωτερικού ή και του Εσωτερικού. Το ερώτημα αυτό συνδέεται άμεσα με το πολιτικό πρόβλημα που δεσπόζει εξίσου, από την εμφάνιση και επιδείνωση της κρίσης, στην κοινή συνείδηση.

*

«Εσωτερικοί πιστωτές» συνέβαλαν στην κάλυψη σημαντικού μέρους τους εξωτερικού χρέους στο Βέλγιο, όπως γράφει ο πρώην Υπουργός Οικονομικών της χώρας αυτής και τώρα Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπέι («Καθημερινή» 29.07.2011 από το περ. “Economist”), η πρόσφατη πρωτοβουλία πλουσίων ιδιωτών στη Γαλλία και στις ΗΠΑ για υψηλότερη φορολόγηση των εισοδημάτων τους, που εύστοχα χαρακτηρίσθηκε ως «Κίνημα Οικονομικού Πατριωτισμού» («Καθημερινή» 28.08.2011), είναι δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Παρόμοια έγιναν επίσης προσφάτως γνωστά από την Γερμανία, την Ιταλία και την Ισπανία (Καθημερι