Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ Επιχειρήσεις Απελευθέρωσης της Θεσπρωτίας

Γράφει : ο Γιώργος Γκορέζης

Η κατάσταση στη περιοχή Θεσπρωτίας από την άνοιξη του 1944
ήταν ανάγκη να μεταβληθεί, προκειμένου να αρχίσουν οι επιχειρήσεις
απελευθέρωσης. Σοβαρό εμπόδιο για τις επιχειρήσεις εθεωρούντο
οι ένοπλοι Μουσουλμάνοι της Θεσπρωτίας, περί τους 2000 καλώς
εξοπλισμένους και οργανωμένους από τους Γερμανούς άνδρες, από τους
οποίους και διοικούντο. Όλη η παραλιακή ζώνη από τις...
εκβολές του
Αχέροντα μέχρι τα ελληνοαλβανικά σύνορα επιτηρείτο και εφυλάσσετο
απ αυτούς.
Για την εξασφάλιση της παραλιακής ζώνης κρίθηκε αναγκαία η
κατάληψη από τις Εθνικές Ομάδες Ελλήνων Ανταρτών ( Ε.Ο.Ε.Α. ) της
Πάργας. Η κατάληψη έλαβε χώρα την 3η Απριλίου, μετά από συμπλοκή
με τη Γερμανική φρουρά. Για την ασφάλεια της πόλης αφέθηκε
δύναμη Λόχου, 100 περίπου ανταρτών. Η δύναμη αυτή δέχθηκε τη 4η
Απριλίου την επίθεση από 1500 Μουσουλμάνους και 300 Γερμανούς
και αναγκάστηκε τη νύχτα να διασπάσει τη πολιορκία και να εξέλθει της
πόλεως.
Πολλές παρόμοιες επιχειρήσεις έλαβαν στη συνέχεια χώρα,
που αποσκοπούσαν στην εξασφάλιση ελεύθερων διαδρόμων μεταξύ
θάλασσας και ορεινού συγκροτήματος Ηπείρου, ώστε να διευκολύνεται
η απόβαση συμμαχικών ενισχύσεων και υλικού στην ακτή. Επειδή δε
η διατήρηση ελεύθερων διαδρόμων ήταν επιχείρηση επίπονη, λόγω
της παρουσίας των Μουσουλμάνων της Θεσπρωτίας, αποφασίζεται η
κατάληψη ορισμένων κέντρων αντιστάσεως, ώστε να μη είναι δυνατή η
επέμβαση Γερμανών στους χώρους απόβασης. Επιλέγηκαν για το σκοπό
αυτό :
α. Η Παραμυθιά, που έφρασσε το δρόμο από Μενίνα προς
Καναλάκι.

β. Η στενωπός Ποντόρι, που έφρασσε το δρόμο από Πρέβεζα προς
Καναλάκι.
γ. Η Πάργα, που κάλυπτε τη κατεύθυνση από Ηγουμενίτσα.
Κατάληψη της Παραμυθιάς
Την 27η Ιουνίου καταλαμβάνεται η Παραμυθιά και τα Βορείως
αυτής υψώματα Αγίων Θεοδώρων, μετά από σκληρή μάχη με Γερμανική
φρουρά ενισχυμένη με Μουσουλμάνους . Μεταξύ των συλληφθέντων
αιχμαλώτων πολλοί είχαν διαπράξει φόνους, εμπρησμούς και ληστείες
σε βάρος των Ελλήνων. Παραπέμπονται σε τακτικό στρατοδικείο,
και οι καταδικασθέντες σε θάνατο, σύνολο 43, εκτελούνται. Πολλοί
απηλλάγησαν. Επειδή η οργή του Ελληνικού λαού ήταν μεγάλη,
πολλά από τα γυναικόπαιδα των Μουσουλμάνων της Θεσπρωτίας
συγκεντρώθηκαν στη Παραμυθιά, 600 περίπου, όπου βρήκαν προστασία,
διατροφή και περίθαλψη.
Ανακατάληψη Πάργας
Πραγματοποιήθηκε την 29η Ιουνίου 1944. Επαναλήφθηκαν τα αυτά
μέτρα τιμωρίας των υπευθύνων και προστασίας των γυναικόπαιδων.
Η Εξέλιξη των γεγονότων
Οι δυνάμεις των Μουσουλμάνων εγκατέστησαν γραμμή μάχης
στα υψώματα Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Παραμυθιάς και Βορείως
της Πάργας, και, συνεργαζόμενοι με τους Γερμανούς, επιδίδονται
σε επιδρομές, ληστείες και φόνους. Τους εστάλη από τις Ε.Ο.Ε.Α.
προκήρυξη να καταθέσουν