Μεγάλες αυξήσεις στα ναύλα δεξαμενόπλοιων...

Mεγάλη αύξηση στα θαλάσσια μεταφορικά κόστη, με αντίστοιχα οφέλη για τους εφοπλιστές και βάρη για τους καταναλωτές, φέρνει η κλιμάκωση της γεωπολιτικής αστάθειας μετά την έναρξη των συγκρούσεων στη Γάζα. Οι εχθροπραξίες στη Γάζα, με κίνδυνο κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή, ξεκίνησαν ενώ συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ...

Ετσι, μέσα σε αυτό το περιβάλλον διαπιστώνεται ότι η ναύλωση ενός δεξαμενόπλοιου μεγέθους «Suezmax» (πλοία με μέγεθος που μπορούν να διαπλέουν τη διώρυγα του Σουέζ, μήκους περίπου 275 μέτρων και χωρητικότητας 120.000-200.000 τόνων) κόστιζε στις 8 Οκτωβρίου περίπου 27.757 δολάρια την ημέρα. Μία εβδομάδα μετά την έναρξη των εχθροπραξιών το κόστος αυξήθηκε κατά 57,3% και ανήλθε σε 43.673 δολάρια την ημέρα. Στις 29 Οκτωβρίου είχε φτάσει, μεσοσταθμικά, στα 73.634 δολάρια την ημέρα (πηγή: Clarkson Research & Astrup Feamley).
Ανάλογη θεαματική πορεία έχουν και οι ναύλοι στα μικρότερα «Aframax» (πλοία μήκους περίπου 240 μέτρων και χωρητικότητας από 80.000-120.000 τόνους), που από 24.563 δολάρια την ημέρα (8/10) έχουν φτάσει, μεσοσταθμικά, στα 83.449 δολάρια την ημέρα.

Μικρότερες αυξήσεις έχουν τα πολύ μεγάλα δεξαμενόπλοια (VLCC) και όπως σημειώνουν ναυτιλιακοί αναλυτές αυτή είναι η μόνη περίοδος από το 1990 και μετά που οι ναύλοι των μικρότερων δεξαμενόπλοιων κερδίζουν σταθερά τα μεγαλύτερα τάνκερ.
Γενικά, οι ναύλοι διαφοροποιούνται ανάλογα με την εμπορική γραμμή στην οποία πρόκειται να γίνει η μεταφορά του πετρελαίου. Ομως, σύμφωνα με τηλεγράφημα του Bloomberg, που επικαλούνταν στοιχεία του Baltic Exchange στο Λονδίνο, οι ναύλοι αυξήθηκαν μία εβδομάδα μετά την έναρξη των εχθροπραξιών στη Γάζα σε 16 παγκόσμιες εμπορικές διαδρομές, κατά μέσο όρο περισσότερο από 50% σε σύγκριση με την 9η Οκτωβρίου. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφτηκε για τις αποστολές πετρελαίου από τη Μαύρη Θάλασσα στη Μεσόγειο, οι οποίες διπλασιάστηκαν.

Γιατί αυξήθηκαν
Η αιτία της αύξησης των ναύλων, που θα περάσει στον καταναλωτή και θα τον επιβαρύνει αθροιστικά με τις επικείμενες αυξήσεις των τιμών του πετρελαίου, οφείλεται στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ και πολλές άλλες χώρες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών στη Γάζα αγοράζουν όλο και περισσότερο πετρέλαιο για να αυξήσουν τα αποθέματά τους, φοβούμενες τις συνέπειες επέκτασης της κρίσης στη Μέση Ανατολή. Η ανησυχία των ΗΠΑ για τα αποθέματά τους θεωρείται ότι οδήγησε στην ανακοίνωση της 18ης Οκτωβρίου για «χαλάρωση» των κυρώσεων στη Βενεζουέλα, που παραμένει σημαντικός παίκτης στις αγορές πετρελαίου κατέχοντας ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα αργού πετρελαίου στον κόσμο.
«Η ναυτιλία έχει ωφεληθεί ιστορικά από γεωπολιτικές αναταραχές», λένε σε ξένα μέσα ενημέρωσης στελέχη χρηματοοικονομικών εταιρειών, σημειώνοντας ότι «η επιθυμία για εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού είναι το πρώτο πράγμα που έχουν στο μυαλό τους οι έμποροι όταν αρχίζουν οι πόλεμοι ή οι συγκρούσεις».
«Ιστορικά οι εντάσεις στον Κόλπο της Μέσης Ανατολής οδηγούν σε υψηλότερη ζήτηση για πλοία ως απάντηση στις ανησυχίες για την έλλειψη πετρελαίου», σχολίασε σε πρόσφατο συνέδριο νορβηγική επενδυτική τράπεζα.
Αύξηση στα ασφάλιστρα
Την ίδια ώρα για τις ναυτιλιακές εταιρείες εμφανίζεται ένα «αγκάθι» που αφορά την αύξηση των ασφαλίστρων για τα λιμάνια του Ισραήλ. Ξένα μέσα ενημέρωσης φιλοξενούν δηλώσεις ναυτιλιακών παραγόντων για την επικινδυνότητα των λιμανιών του Ισραήλ, ενώ η ναυτιλιακή αρχή των Νήσων Μάρσαλ, μία από τις κορυφαίες ναυτιλιακές σημαίες στον κόσμο, αύξησε το επίπεδο ασφαλείας για τα ισραηλινά ύδατα στο υψηλότερο, κάτι που σύμφωνα με πηγές του κλάδου είναι πιθανό να αποτρέψει τις προσεγγίσεις σε λιμάνια. «Η απειλή παράπλευρων ζημιών σε εμπορικά πλοία έχει αυξηθεί σημαντικά», ανέφερε το νηολόγιο σε συμβουλευτική ανακοίνωση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Reuters, τα πρόσθετα ασφάλιστρα να έχουν αυξηθεί κατά 1.000%, σε περίπου 0,15-0,2% της αξίας ενός σκάφους – σε σύγκριση με τα ασφάλιστρα 0,0125% νωρίτερα φέτος.
Και εάν αυτό για τις ναυτιλιακές εταιρείες αντισταθμίζεται από την αύξηση των ναύλων ή και στο πλαίσιο των συμφωνιών τους για τη μεταφορά αγαθών στην «καυτή» ζώνη, το ερώτημα παραμένει εάν τα πληρώματα των πλοίων, που πηγαίνουν ή πρόκειται να πάνε εκεί, θα έχουν τις καλύψεις, μισθολογικές και άλλες, που απαιτούνται.
Πληρώματα
Ενα δεύτερο λοιπόν πρόβλημα για τις ναυτιλιακές εταιρείες αποτελούν τα πληρώματα των πλοίων. Οι ναυτικοί εκφράζουν επιφυλάξεις και φόβους για ταξίδια σε επικίνδυνες θαλάσσιες περιοχές, ενώ ζητούν αυξήσεις στις μισθολογικές τους αμοιβές όταν πρόκειται να ταξιδέψουν σε «καυτές ζώνες», αίτημα απόλυτα δικαιολογημένο, καθώς οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν είναι τεράστιοι. Γεγονός που φαίνεται και από τις οδηγίες των ναυτιλιακών εταιρειών προς τα πλοία τους.
Σύμφωνα με στελέχη της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου, οι εταιρείες έχουν συμβουλεύσει εδώ και καιρό τα δεξαμενόπλοια να παραμένουν ανοιχτά των χωρικών υδάτων του Ισραήλ, ενώ η Διεθνής Ενωση Πλοιοκτητών Δεξαμενόπλοιων INTERTANKO, στα τέλη Οκτωβρίου, όπως έγραψε το ΑΠΕ, δίνει συγκεκριμένες οδηγίες στα μέλη της να αποφεύγουν τις επικίνδυνες περιοχές (Ερυθρά Θάλασσα και Περσικό Κόλπο, συμπεριλαμβανομένων των στενών του Ορμούζ) καθώς οι εντάσεις ενδέχεται να αυξηθούν.
Πρόσφατα, τα ναυτεργατικά σωματεία ΠΕΜΕΝ, ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ, ΠΕΕΜΑΓΕΝ έκαναν γνωστό ότι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες επιχειρούν να στελεχώσουν επιβατηγά πλοία για να μεταβούν στην περιοχή της Γάζας, ενώ ήδη ακόμα ένα ελλιμενίζεται στη Λεμεσό. Οι ναυτεργάτες με επιστολή τους στα υπουργεία Εξωτερικών και Ναυτιλίας επισήμαναν το ρίσκο για τα πληρώματα και τα πλοία που ταξιδεύουν σε αυτή την περιοχή και τόνισαν πως η αποστολή αυτή επιβάλλεται να επανεξεταστεί και να μην πραγματοποιηθεί, υπολογίζοντας αντικειμενικά τους μεγάλους κινδύνους.
Ενας ναυτεργάτης (μηχανοδηγός Β’), μέλος πληρώματος ταχύπλοου που κάνει δρομολόγια εντός Ελλάδας, που μίλησε στον «Ριζοσπάστη», υποστήριξε ότι «μας ενημέρωσαν πως θα γίνουν κάποια δρομολόγια από Κύπρο για Ισραήλ, χωρίς να λένε κάτι πιο συγκεκριμένα. Ούτε απάντησαν ποιος ναυλώνει το πλοίο για ένα τέτοιο ταξίδι, παρότι από την άλλη έταξαν αυξημένες απολαβές. Μάλιστα, σε ερωτήσεις που έγιναν για πιθανούς κινδύνους, δόθηκαν απαντήσεις στο πνεύμα “θα σας συνοδεύουν αμερικάνικα πλοία”».