Η υπαρξιακή κρίση της Κεντροαριστεράς

Γράφει η Αντιγόνη Ζυμπερδίκα

Ειπώθηκε από πολλούς ότι οι τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις σηματοδοτούν την αρχή του τέλους για το πολιτικό σκηνικό, έτσι όπως είχε διαμορφωθεί από τη Μεταπολίτευση και μετά. Συμφωνώ. Στην πραγματικότητα, όλοι οι κομματικοί σχηματισμοί που ήταν για χρόνια κοινοβουλευτικοί, βγήκαν λίγο πολύ χαμένοι, έστω κι αν..........
κατά τα φαινόμενα υπάρχουν νικητές.
Η ΝΔ έχασε πολλούς από τους ψηφοφόρους της, δεν κατάφερε να μιλήσει στην πλατιά μάζα του εκλογικού σώματος, ούτε να κυβερνήσει αυτοδύναμη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έπεισε ότι μπορεί να κυβερνήσει.
Το ΚΚΕ μείωσε δραματικά τα ποσοστά του, την ώρα που η Αριστερά βρίσκεται σε ανοδική τροχιά. Επειδή, όμως, η πρώτη είναι πρώτο κόμμα και κυβέρνηση, ο δεύτερος τριπλασίασε τα ποσοστά του και έγινε αξιωματική αντιπολίτευση και το τρίτο παραμένει στη Βουλή, παίρνουν παράταση ζωής.
Σε αντίθεση με το ΠΑΣΟΚ που δε σημείωσε ούτε μία επιμέρους νίκη και άρχισε να πρωταγωνιστεί στο «Βλέπω το θάνατό σου».
Η πρώτη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ την προηγούμενη εβδομάδα σηματοδότησε, δια στόματος του ίδιου του προέδρου του, αυτό που ήδη ξέραμε αλλά δεν είχε αρθρωθεί καθαρά. «Το ΠΑΣΟΚ, όπως το ξέραμε, τελείωσε» είπε ο κ. Βενιζέλος απευθυνόμενος στους βουλευτές του. Η Εθνική Συνδιάσκεψη ήρθε για να ανοίξει το διάλογο για την ανασύσταση, η οποία θα πραγματοποιηθεί (;) το φθινόπωρο σε Συντακτικό Συνέδριο.
Το ΠΑΣΟΚ πέθανε, λένε πολλοί. Το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι: Ποιο απ’ όλα, όμως; Το ΠΑΣΟΚ των Μνημονίων και της διακυβέρνησης 2009-2011; Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα; Ή του εκσυγχρονιστικού Σημίτη; Της Μελίνας και του Γεννηματά; Του Μαντέλη και του Τσοχατζόπουλου; Ή της Μπιρμπίλη και του Γερουλάνου; Ποιο απ’ όλα τα ΠΑΣΟΚ;
Η πορεία του στο χρόνο, πολλές φορές, παρουσίασε στοιχεία μετάλλαξης και όχι φυσιολογικής εξέλιξης. Το ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’80 και του «Τσοβόλα, δώστα όλα» δεν είχε καμία απολύτως σχέση με τη σφιχτή δημοσιονομική πολιτική της εποχής Σημίτη, πόσο μάλλον με τις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές της κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου. Το ΠΑΣΟΚ της θεμελίωσης του κοινωνικού κράτους με τη θέσπιση του ΕΣΥ, την καθιέρωση της πενθήμερης εργασίας, την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου με το ΠΑΣΟΚ της κατάργησης των συλλογικών συμβάσεων, της κατάρρευσης της δημόσιας Υγείας και των δυσβάσταχτων φόρων στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα μοιάζουν να είναι δύο ξένοι, ούτε καν μακρινοί συγγενείς.
Η υπαρξιακή του κρίση είναι βαθιά και έχει τις ρίζες της πίσω στο χρόνο. Δεν είναι απόρροια της τελευταίας διετίας. Απλά τα στελέχη του και οι οπαδοί του δεν την είχαν κοιτάξει ποτέ κατάματα, γιατί μέχρι χθες ανήκαν στους νικητές.
Ακριβώς επειδή το ΠΑΣΟΚ ήταν το πρώτο ή το εν δυνάμει πρώτο κόμμα δεν είχε τη διάθεση ή και τον προβληματισμό να φιλοσοφήσει και να φιλοσοφηθεί. Ακόμα και ο χρόνος παραμονής στην αντιπολίτευση έπαιρνε τη μορφή χρόνου αναμονής για την επάνοδο στην εξουσία. Ουδέποτε υπ