Η Γάζα και η νέα τάξη πραγμάτων στη Μ. Ανατολή

Γράφει ο Michael Singh

Οι συγκρούσεις στη Λωρίδα της Γάζας εκδηλώνονται σε ένα τελείως διαφορετικό φόντο στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, σε σχέση με τις συγκρούσεις στα τέλη του 2008 και τις αρχές του 2009, αναφέρει σε άρθρο του στο Foreign Policy o Michael Singh, γενικός διευθυντής του Washington Institute for Near East Policy.

Όπως επισημαίνει, η παλαιά περιφερειακή τάξη πραγμάτων που υπήρχε τότε έχει εξαλειφθεί και έχει αντικατασταθεί με μια νέα τάξη που είναι αβέβαιη και, μέχρι τώρα, μη δοκιμασμένη. Αυτή η.......
αναδυόμενη κρίση θα είναι το πρώτο κρίσιμο τεστ για τη νέα τάξη και θα αποκαλύψει πολλά αναφορικά με το πώς οι εξεγέρσεις των τελευταίων ετών έχουν επηρεάσει τους βασικούς περιφερειακούς «παίκτες» και τις μεταξύ τους σχέσεις.

Η παλαιά τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή βασίζονταν στα κοινά συμφέροντα και έμοιαζε με ένα σύστημα συντονισμού συμμαχικών δυνάμεων, που είχε ως επίκεντρό του τις ΗΠΑ. Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή μοιράζονταν, πάνω απ’ όλα, το συμφέρον για σταθερότητα και οικονομική ευημερία, αν και ο καθένας είχε διαφορετικό ορισμό για την σταθερότητα. Για την Ουάσινγκτον, η σταθερότητα απαιτούσε πολιτική και οικονομική μεταρρύθμιση• για τους συμμάχους, συχνά σήμαινε την διατήρηση ενός όλο και πιο ασταθούς status quo.
Το Ισραήλ ήταν ένα βασικό κομμάτι αυτής της συμμαχίας, και συνεργάζονταν ανοικτά με ορισμένα περιφερειακά κράτη, και σιωπηρά με άλλα, μέσω των υπηρεσιών των ΗΠΑ. Το Ισραήλ και οι άραβες σύμμαχοι της Ουάσινγκτον σε μεγάλο βαθμό μοιράζονταν μια επιθυμία να αντιμετωπίσουν και να αποτρέψουν το Ιράν και τους εκπροσώπους του, και να αντιμετωπίσουν τις τρομοκρατικές οργανώσεις στην περιοχή• πολλοί επικρότησαν ανοικτά ή σιωπηρά το πλήγμα που επέφερε το Ισραήλ στην Χεζμπολάχ τις πρώτες μέρες του 2006 στον πόλεμο του Λιβάνου, ή όταν κατέστρεψε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα στη Συρία το 2007.

Η νέα τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή είναι διαφορετική, όμως το πώς και πόσο δεν είναι ξεκάθαρο, τονίζει ο Michael Singh. Υπάρχουν δυο συγκεκριμένα στοιχεία που παραμένουν αβέβαια.

Το πρώτο είναι, πως οι ηγέτες της περιοχής –ιδιαίτερα οι νέοι ηγέτες όπως ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Morsi- αντιλαμβάνονται τώρα τα εθνικά τους συμφέροντα. Από κάποιες απόψεις, αυτά τα συμφέροντα δεν άλλαξαν με τις αραβικές εξεγέρσεις. Οι ένοπλες ομάδες στο Σινά, για παράδειγμα, είναι εξίσου ικανές να στοχεύσουν Αιγύπτιους στρατιώτες και συμφέροντα, όσο και Ισραηλινούς, και η αντίληψη της αστάθειας ή του εξτρεμιστικού αισθήματος στην περιοχή θα αποτρέψει τις επενδύσεις και τον τουρισμό που χρειάζεται απεγνωσμένα η Αίγυπτος για να ξαναδώσει ζωή στην οικονομία της.

Από την άλλη πλευρά, οι πολιτικοί υπολογισμοί του προέδρου Morsi και η ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, αντιστρατεύονται ακόμα και την σιωπηρή συνεργασία με το Ισραήλ. Ο Morsi και η κυβέρνησή του φάνηκαν να κινούνται προς την κατεύθυνση του πραγματισμού μέχρι τώρα, όμως η αποστολή του πρωθυπ