Εμείς και ο Ίψεν ή το “ζωτικό ψεύδος” του 68%…

Ένα μήνα μετά τις εκλογές, το 68% των Ελλήνων, σύμφωνα με έρευνα της Metron analysis, δηλώνει ικανοποιημένο από τις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους και το 76% αποτιμά θετικά την πορεία της – και αυτά πάντα σε συνδυασμό με το σταθερό εύρημα υπέρ του ευρώ, σήμερα στο 81%…
Ωστόσο, επί της ουσίας, αυτή η διαπραγμάτευση αφενός κέρδισε μόνο λίγο χρόνο και καθόλου χρήμα και αφετέρου αυτός ο λίγος χρόνος διογκώνει μέρα τη μέρα την έλλειψη του χρήματος, αφού τα δημόσια έσοδα συνεχίζουν την ελεύθερη πτώση, και έτσι τα κενά που μεγαλώνουν θα υποβάλλουν σύντομα την προσώρας ικανοποιημένη πλειονότητα σε.......
νέα επώδυνα μέτρα λιτότητας και βέβαια την χώρα σε διαιώνιση της ύφεσης.
Αυτή η μικρή αναβολή για την σύγκρουση με την πραγματικότητα ήταν το μοναδικό win από την διαπραγμάτευση, που όμως μη περιέχοντας την κατάρτιση ενός συνολικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων και αναθεωρητικού του ΜΠΔΣ 2015-2018 παρά μονάχα το κλείσιμο της αξιολόγησης με ισοδύναμα μέτρα απέναντι στη λίστα Χαρδούβελη – έστω με κάποια μεγαλύτερη ευελιξία στις επιλογές σε σχέση με πριν – κινδυνεύει να μην αξιοποιηθεί και να παραμείνει ένα «πουκάμισο αδειανό», λίγο πριν μετουσιωθεί σε μια αδιαμφισβήτητη πλέον ήττα.
Εξάλλου, αυτή η αναβολή-επέκταση του ευρωπαϊκού προγράμματος βόλευε και τους δανειστές, έτσι ώστε με την επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών να εδραιωθούν στη συνείδηση του πληθυσμού οι όροι για ένα νέο μνημόνιο.
Τελικά, το eurogroup, ήταν ένα win-win, αλλά με κέρδη και απώλειες, που διαβάζονται όχι στατικά στις γραμμές του κειμένου της συμφωνίας, αλλά δυναμικά στον χρόνο των ημερών που έρχονται και είναι απαλλαγμένες από φραστικά στολίδια.
Αυτό λοιπόν που διαχέεται στην ατμόσφαιρα, σαν ψυχολογία των ημερών, δεν είναι τόσο η σύγχυση που μπορεί να έχει προκληθεί από την «δημιουργική ασάφεια» εκ μέρους της εξουσίας, όσο ο εφησυχασμός από μια μαζική αντίδραση αποδοχής «ζωτικού ψεύδους» εκ μέρους του πληθυσμού.Ωστόσο αυτές οι δύο καταστάσεις επηρεάζουν εξίσου σήμερα το εκλογικό σώμα και σε ένα σημαντικό βαθμό θα μπορούσαν να θεωρηθούν, έστω για λίγο αλλά πολύτιμο πολιτικό χρόνο, εργαλεία διαχείρισης και διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Όμως η «δημιουργική ασάφεια» δεν μπορεί να κρατήσει παρά ελάχιστα.
Για παράδειγμα, η αναγγελία για χάρισμα του 50% στα ληξιπρόθεσμα, δεδομένης της αδυναμίας να διακριθεί ο ειλικρινής από τον μπαταχτσή και να αποζημιωθεί ισόποσα ο συνεπής, ηθικά και υλικά, ή η αναγγελία για αύξηση του τέλους της ΕΡΤ μέσω ΔΕΗ αποτελούν δύο σαφείς ενδείξεις πολιτικής ευάλωτης και επιρρεπούς στη λογική της κοινωνικής αδικίας, του πελατειακού κράτους και της διαπλοκής.
Ή ακόμη, η σαφής προαναγγελία για μια νέα έκτακτη εισφορά, αυτή την φορά μόνο των «εχόντων», όταν όλοι γνωρίζουν ότι οι πραγματικά έχοντες έχουν από καιρό ασφαλισμένες τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό, ενώ η μικρομεσαία πλειονότητα, παρότι εισοδηματικά πένεται, την ίδια στιγμή βρίσκεται εγκλωβισμένη στη φορολογική παγίδα των τεκμηρίων.
Έτσι λοιπόν, η νέα κυβέρνηση είναι πιθανό, άμεσα ή έμμεσα, να λειτουργήσει ως δούρειος ίππος για να λεηλατηθούν τα απομεινάρια των καταθέσεων των μικρομεσαίων στρωμάτων.Και αλήθεια! Γιατί κύριε Πρωθυπουργέ, στα πρώτα νομοσχέδια που φέρνετε στην Βουλή, δεν περιλαμβάνεται και εκείνο για την αδειοδότηση των συχνοτήτων, με τον ίδιο ζήλο όπως εκείνο για την ΕΡΤ; Μήπως απλώς βιάζεστε να στήσετε τον δικό σας μηχανισμό προπαγάνδας και μάλιστα επιβαρύνοντας την τσέπη των φορολογουμένων, όπως και οι προηγούμενοι σας;
Γιατί δεν «χρηματοδοτείτε» την ανανέωση της ΕΡΤ από τα κλεμμένα της μακροχρόνιας παράτυπης εκπομπής και όχι μόνο των διαπλεκόμενων ΜΜΕ;
Ενώ λοιπόν η «δημιουργική ασάφεια» δεν μπορεί παρά να διαλύεται γρήγορα μέσα σε σαφείς προθέσεις και κινήσεις της πολιτικής εξουσίας, αντίθετα, το «ζωτικό ψεύδος» μπορεί να είναι πιο ανθεκτικό από την αυτογνωσία και επιπλέον να λειτουργεί σαν μια συλλογική κοινωνική καθησυχαστική συνείδηση.
Με το «ζωτικό ψεύδος», γνωστό από τα έργα του Ερρίκου Ίψεν, επινοούμε ιστορίες και τις υποστηρίζουμε προκειμένου να ξεγελάσουμε τους εαυτούς μας αντί να συγκρουστούμε με οδυνηρές αλήθειες. Δεν έχει σημασία αν φταίει η άγνοια ή η τραυματική γνώση για μια τέτοια επιλογή. Σημασία έχει ότι μπορούμε ως άτομα ή κοινωνία, να το υιοθετήσουμε σαν στάση και συμπεριφορά, παρότι στο τέλος μπορεί να μας οδηγεί στην διάψευση, την απογοήτευση και την καταστροφή.
«Τα μνημόνια τελείωσαν». «Η συμφωνία δεν είναι επέκταση και ολοκλήρωση του δεύτερου μνημονίου». «Τέρμα η λιτότητα». «Δεν πρόκειται να μπούμε σε τρίτο μνημόνιο». «Δεν υπάρχει πλέον τρόικα». «Τώρα μιλάμε ισότιμα με τους θεσμούς». «Δεν θα χρειαστούμε άλλα δανεικά». «Ανακτήσαμε την αξιοπρέπειά μας». «Μπορούμε να είμαστε στην ευρωζώνη με τους δικούς μας κανόνες και τρόπους».Παρ΄όλα, όμως, τα παραπάνω και άλλα παρόμοια επίκαιρα “ζωτικά ψεύδη” της νέας κυβέρνησης, ή και της προηγούμενης, όπως του «success story» και του «πρωτογενούς πλεονάσματος», τα μεγάλα “ζωτικά ψεύδη” της μεταπολίτευσης, δηλαδή της «δανεικής ευμάρειας» και της «κρατικοδίαιτης επιχειρηματικότητας», που έδιναν επί δεκαετίες ζωή και άλλοθι στις παραδείσους της κομματικής και πελατειακής ασυδοσίας δεν μπορούν πλέον να συνεχιστούν.
Η οδυνηρή πραγματικότητα του 2010-2015 ήταν το κόστος της διάψευσης αυτών των “ζωτικών ψευδών” και όπως δυστυχώς φαίνεται όχι αρκετή για να βοηθήσει την πολιτική εξουσία και την κοινωνία για περισσότερη και δημιουργική αυτογνωσία.Αυτό δεν σημαίνει ότι οι Γερμανοί και οι δανειστές, από παλιά και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, δεν ζουν τα δικά τους «ζωτικά ψεύδη». Αλλά εμάς μας ενδιαφέρει πώς θα αποκαλύψουμε και θα ξεπεράσουμε τα δικά μας.
Πώς θα συνέλθουμε για να πατήσουμε στέρεα στην γη των ονείρων των παιδιών μας.
Πώς θα συνεργαστούμε σαν λαός, για να εργαστούμε άοκνα και παραγωγικά, χωρίς παρασιτισμούς και αναξιοκρατίες, χωρίς προνομιούχους και παρίες, παραμερίζοντας ή απομονώνοντας αυστηρά τους απρόθυμους και τους υπονομευτές.
Πώς θα αποτρέψουμε να ανοιχτεί το χάος κάτω απ’ τα πόδια μας, όπως ήδη έχει συμβεί πολλές φορές στην ιστορία μας.
Πώς, μετά την δικαίωση της Ναόμι Κλάιν για το δόγμα του σοκ, δεν θα δικαιώσουμε, και μάλιστα με τόσο ανόητα αμετανόητο τρόπο, και τον μεγάλο Νορβηγό θεατρικό συγγραφέα, Ερρίκο Ίψεν…

Δ. Τρικεριώτης