Ελληνική κρίση, "κολλητοί" και διαφθορά

Του John SfakianakisΤα δραματικά γεγονότα των τελευταίων μηνών καταδεικνύουν τις μεγάλες οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Στην πραγματικότητα, όμως, η χώρα αντιμετωπίζει μία ακόμη βαθύτερη πολιτική και κοινωνική κρίση. Δεδομένου ότι αυτήν την κρίση τη δημιούργησαν οι περισσότεροι Έλληνες, πολιτικοί και κοινωνία ομοίως, θα χρειαστεί παραπάνω από μια αναδιάρθρωση για να διορθωθεί. Το πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας είναι συνυφασμένο με διαπλεκόμενα συμφέροντα, κλεπτοκρατία και δωροδοκία. Από τις ημέρες του Ανδρέα Παπανδρέου, οικονομολόγου και πατέρα του σημερινού πρωθυπουργού, η πολιτική μας περιπλέκεται γύρω από την επέκταση του δημοσίου τομέα, το πατρονάρισμα και τον δανεισμό. Ενώ όμως........... απέτυχε ως οικονομολόγος, ως πολιτικός ο πατέρας Παπανδρέου επέτυχε τη μετατροπή του κινήματός του στον πιο ανταγωνιστικό πολιτικό παίχτη, με την άνευ όρων υποστήριξη των εργατικών συνδικάτων σε αντάλλαγμα για ρουσφέτια. Ως εκ τούτου, ήταν σχεδόν αδύνατον να ανατραπεί το ελληνικό σύστημα λαϊκιστικής υποστήριξης και αναθέσεων. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό επί του ΑΕΠ τριπλασιάστηκε από 28% το 1980 σε 89% το 1990. Οι συντηρητικοί εφάρμοσαν τις ίδιες πολιτικές που είναι αφιερωμένες στα διαπλεκόμενα συμφέροντα και στη διαφθορά, οπότε σήμερα υποφέρουν και αυτοί από την ιστορία τους, ιστορία κουκουλώματος ελλειμμάτων και διαιώνισης της κουλτούρας των «κολλητών» και της κακοδιαχείρισης. Το αποτέλεσμα είναι έλλειψη αρχηγών με ακεραιότητα και ειδίκευση. Η ευρύτερη αριστερά, οι κομμουνιστές και η ακραία δεξιά είναι διανοητικά χρεοκοπημένοι. Οι προοπτικές της Ελλάδας να αναδυθεί από την κρίση με τη σημερινή πολιτική ελίτ είναι περιορισμένες, παρά τις διεθνείς εκκλήσεις για νέα πολιτική συναίνεση. Εν τω μεταξύ, τα μίντια, παραδοσιακά διαπλεκόμενα με τους πολιτικούς, δεν μπορούν να θέσουν αυτήν την ελίτ προ των ευθυνών της. Αυτή η έλλειψη ηγεσίας εξηγεί σε έναν βαθμό τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας. Έχουμε γίνει καθαρός εισαγωγέας ως κράτος και χάσαμε τη διεθνή μας ανταγωνιστικότητα. Στη δεκαετία από το 2000 η Ελλάδα είχε εμπορικό έλλειμμα 10% του ΑΕΠ, με τις εξαγωγές να μειώνονται 12%. Εκεί που ήμασταν καθαρός εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων το 1981, γίναμε καθαρός εισαγωγέας τροφίμων. Η βιομηχανία επίσης συρρικνώθηκε, εξαιτίας κακής ανταγωνιστικότητας και προσανατολισμού. Ακόμη και ο τουρισμός αναπτύχθηκε λιγότερο απ’ όσο θα έπρεπε, ενώ το εργατικό κόστος αυξήθηκε 40% στη δεκαετία του 2000. Η ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη, για την οποία η κυβέρνηση πάσχισε πολύ και για πολύ, δημιούργησε παράλογες αυξήσεις τιμών, με τον πληθωρισμό να αυξάνεται 15% και πλέον σε σχέση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης μεταξύ του 2000 και του 2010. Την ίδια ώρα, οι υψηλότεροι φόροι οδήγησαν σε μείωση της παραγωγής, καθώς οι μικρές επιχειρήσεις έκλειναν με τον ταχύτερο ρυθμό στη σύγχρονη ιστορία. Η πολιτική των εσόδων, που θεωρητικά στηρίζεται στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, απέτυχε. Και αντί να μειωθούν οι υψηλότερες συντάξεις, μειώθηκαν