Μήπως έχει έρθει η ώρα της ανταλλαγής;

Οι τράπεζες δεν δανείζουν πια. Όχι τουλάχιστον όπως δάνειζαν στο παρελθόν.

Η επιστροφή του ΦΠΑ στις επιχειρήσεις αργεί να έρθει. Το κράτος πληρώνει με καθυστέρηση. Η δύσκολη οικονομική συγκυρία δημιούργησε μια κρίση ρευστότητας που δυσκολεύει επιχειρήσεις και ιδιώτες να καταφύγουν στο δανεισμό και η αγορά έγινε δυσλειτουργική με μεγάλο χαμένο τις επιχειρήσεις και κυρίως αυτές που είναι εσωστρεφείς, αναφέρονται στην ελληνική αγορά και εξαρτώνται από την

κρατική επιχειρηματικότητα και τις δημόσιες επενδύσεις. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα εδώ και τρία χρόνια πολλές επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν καθημερινό πρόβλημα επιβίωσης ή να κλείνουν τελείως αυξάνοντας δραματικά την ανεργία.

Υπάρχει όμως ένας τρόπος να δημιουργηθεί ξανά ο κύκλος εργασιών και να επιβιώσουν οι επιχειρήσεις αποφεύγοντας κλείσιμο ή πτώχευση και να αποφύγει το κράτος τις στρατιές ανέργων που κάθε κρίση αποφέρει με αποτέλεσμα, στις περισσότερες των περιπτώσεων δημιουργία νεόπτωχων, αύξηση αστέγων, εμφάνιση σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού ξεχασμένων ασθενειών και υπέρ-πολλαπλασιασμός των εξόδων του κράτους για ειδικά κοινωνικά και υγειονομικά προγράμματα που σε περίπτωση εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς, δεν υπάρχουν σε αυτό το επίπεδο.

Ονομάζεται ανταλλακτική οικονομία, έχει τις αρχές της σε πρωταρχικές μορφές οικονομίας πριν ακόμα υπάρξουν τα μονεταριστικά συστήματα και εξελίσσεται ραγδαία σε όλη την Ευρώπη.

Το μυστικό στις σημερινές μορφές ανταλλαγών είναι το διαδίκτυο και τα συμπληρωματικά νομίσματα. Το μεν διαδίκτυο, εκμηδενίζει τη φυσική απόσταση φέρνοντας κοντά τους συναλλασσόμενους σε ένα εμπορικό διαδικτυακό περιβάλλον – μια ηλεκτρονική αγορά ανταλλαγών, ενώ τα δε συμπληρωματικά νομίσματα, χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια των συναλλαγών μεταξύ των μελών ενός ανταλλακτικού συστήματος και διευκολύνουν τις συναλλαγές όταν τα ανταλλασσόμενα προϊόντα και υπηρεσίες έχουν διαφορά στην αξία.

Για παράδειγμα η εταιρεία Α προσφέρει μέρος των προϊόντων και των υπηρεσιών της προς ανταλλαγή σε ένα συγκεκριμένο ανταλλακτικό σύστημα. Η εταιρεία Β αποφασίζει να πάρει αυτά τα προϊόντα και τις υπηρεσίες ανταλλάζοντας άλλα δικά της μέσα στο σύστημα. Με αυτόν τον τρόπο, η εταιρεία Β παίρνει μία "εμπορική πίστωση" από ένα άλλο μέλος του συστήματος σε μορφή συμπληρωματικού νομίσματος και αγοράζει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες από την εταιρεία Α χωρίς τη χρήση μετρητών. Σε πιο απλή μορφή, η ανταλλαγή μπορεί να γίνει και μεταξύ δύο μελών του συστήματος, χωρίς καν χρήση συμπληρωματικού νομίσματος, όταν και αν συμφωνηθεί ότι τα προϊόντα και οι υπηρεσίες προς ανταλλαγή είναι ίσης αξίας. Στην ουσία λοιπόν πρόκειται για ένα εμπορικό σύστημα που εξυπηρετεί επιχειρήσεις και ιδιώτες να κινήσουν την αγορά με έναν διαφορετικό τρόπο και χωρίς μετρητά.

Το εγχείρημα δεν είναι σε καμία περίπτωση εύκολο και λειτουργεί μόνο σε περίπτωση που υπάρχει μια επιχείρηση που προσφέρει μια ολοκληρωμένη υπηρεσία ανταλλαγών μέσα από μια διαδικτυακή πλατφόρμα και μια εξειδικευμένη ομάδα ανθρώπων εξασφαλίζοντας τη κάλυψη των αναγκών σε προϊόντα και υπηρεσίες.

Στην Ελλάδα το ρόλο αυτόν τον έχει αναλάβει η νεοσύστατη εταιρεία tradeNOW, η οποία δημιούργησε μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα ανταλλαγών προϊόντων υπηρεσιών και ακινήτων, την tradnow.gr. Η πλατφόρμα απευθύνεται όχι μόνο σε επιχειρήσεις αλλά και σε ιδιώτες, προσφέροντας τη δυνατότητα στα μέλη της να έρθουν σε επαφή και να ανταλλάξουν προϊόντα και υπηρεσίες να δημιουργήσουν συνέργιες και μακροχρόνιες συνεργασίες, να αυξήσουν το πελατολόγιό τους και να αναπτυχθούν σε όλη την Ελλάδα ακριβώς επειδή η πλατφόρμα λειτουργεί διαδικτυακά. Παράλληλα, η εξειδικευμένη ομάδα της tradeNOW εξασφαλίζει την κάλυψη των αναγκών των μελών της πλατφόρμας για προϊόντα και υπηρεσίες, παρέχοντας έτσι μια ολοκληρωμένη υπηρεσία ανταλλαγών τόσο στους ιδιώτες όσο και στις επιχειρήσεις.

Η ανταλλακτική οικονομία στην Ελλάδα λειτουργεί κυρίως σε φυσικό και τοπικό επίπεδο με διαφορετικά συμπληρωματικά νομίσματα. Περίπου 200 κοινότητες ανταλλαγής δραστηριοποιούνται σε διάφορα σημεία της χώρας. Η καινοτομία της tradeNOW προσφέρει τη δυνατότητα σε όλους όσους θέλουν να ανταλλάξουν προϊόντα και υπηρεσίες και να δραστηριοποιηθούν σε όλη τη χώρα, ξεφεύγοντας από τα στενά όρια της τοπικής κοινωνίας.

Λύση στην κρίση; Λύση στην έλλειψη ρευστότητας; Σίγουρα ένα μέρος της λύσεις περνάει από την ανταλλακτική οικονομία - τον αντιπραγματισμό. Και δεν είναι τυχαίο ότι αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς και σε όλη την Ευρώπη. Από το ανταλλακτικό σύστημα της Ελβετίας, μέσω του οποίου 62.000 επιχειρήσεις μέλη έχουν ένα τζίρο της τάξης των 3ων δις CHF μέχρι το τοπικό σύστημα της Μπρέσια στην Ιταλία όπου οι 2.500 επιχειρήσεις έχουν ένα τζίρο της τάξης των 70 εκατομμυρίων Ευρώ. Μήπως τελικά έχει έρθει η ώρα να ανταλλάξουμε και στην Ελλάδα;