Guardian: Έτσι έφτασε στη νίκη-έκπληξη ο Νετανιάχου

Οι εκλογικές εκστρατείες στο Ισραήλ τελειώνουν πάντα με εκπλήξεις, αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα Guardian. Οι απροσδόκητοι νικητές είναι…

Όπως γράφει στην Γκάρντιαν ο Αλουφ Μπεν, αρχισυντάκτης της Χααρέτζ, τις τελευταίες ημέρες πριν από την εκλογική αναμέτρηση ο «Μπίμπι» απέδειξε ότι διαθέτει ένα ασυναγώνιστο πολιτικό ένστικτο. Μέσα από μια σειρά δημοσίων εμφανίσεων, έπεισε τους δεξιούς ψηφοφόρους να εγκαταλείψουν τα ακροδεξιά και θρησκευτικά κόμματα

και να επιστρέψουν στο Λικούντ. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό και πρωτοφανές. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις την περασμένη Παρασκευή έδιναν στη Σιωνιστική Ενωση του Γιτζάκ Χέρτζογκ την πρώτη θέση με διαφορά τεσσάρων εδρών. Όταν τελείωσε η καταμέτρηση, όμως, ο Νετανιάχου ήταν πρώτος με διαφορά πέντε εδρών.

Ο Νετανιάχου έχει κυβερνήσει το Ισραήλ για εννιά χρόνια - από το 1996 ως το 1999 κι από το 2009 μέχρι σήμερα. Μόνο ο Νταβίντ Μπεν-Γκουριόν έχει βρεθεί για μεγαλύτερο διάστημα στο τιμόνι της χώρας. Αν η νέα κυβέρνηση εξαντλήσει την τετραετή θητεία της, ο Νετανιάχου θα γίνει ο πρωθυπουργός με τα περισσότερα χρόνια στην εξουσία. Ο άνθρωπος αυτός δεν ήταν ποτέ ένας πολιτικός του κατεστημένου. Πάντα στηριζόταν στη δεξιά του βάση για να παραμείνει στην εξουσία. Τα τελευταία χρόνια, όμως, φαίνεται πως για τους περισσότερους Ισραηλινούς έγινε αναντικατάστατος.

Κι όμως, το περασμένο καλοκαίρι, η μαγεία του έδειχνε να υποχωρεί. Η σχετική ασφάλεια που απολάμβαναν οι πολίτες επί της διακυβέρνησής του κλονίστηκε με τον πόλεμο εναντίον της Χαμάς στη Γάζα. Οι ηγέτες του Λικούντ και οι άσπονδοι ακροδεξιοί φίλοι τους - άνθρωποι ιδεολογικά προσκείμενοι σε αυτούς, που απευθύνονται όμως στο ίδιο ακροατήριο - εκδήλωσαν ανοιχτά την περιφρόνησή τους προς τον πρωθυπουργό, κατηγορώντας τον για χαλαρή στάση απέναντι στη Χαμάς. Στελέχη του Λικούντ επέβαλαν την εκλογή του φιλελεύθερου Ρέουβεν (Ρούβι) Ρίβλιν στην προεδρία παρά την κατηγορηματική αντίθεση του Νετανιάχου. Και οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι οι ψηφοφόροι ενδιαφέρονταν περισσότερο για κοινωνικά και οικονομικά θέματα, που αποτελούν παραδοσιακά την αχίλλειο πτέρνα του Λικούντ.

Ο Νετανιάχου αντέδρασε με μια καθαρή στροφή προς τα δεξιά και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Η κίνηση αυτή ερμηνεύτηκε ως μια κίνηση απελπισίας. Παρ'όλα αυτά, ελλείψει σοβαρού αντιπάλου, ο Νετανιάχου φαινόταν ότι θα νικήσει. Από την αρχή, οι εκλογές παρουσιάστηκαν ως δημοψήφισμα για το πρόσωπο του Νετανιάχου.

Ο Χέρτζογκ έκανε τότε μια απροσδόκητη κίνηση: ένωσε τις δυνάμεις του με την Τζίπι Λίβνι, μια υπέρμαχο της ειρηνευτικής διαδικασίας την οποία είχε αποπέμψει πρόσφατα ο Νετανιάχου. Μετονόμασαν το Εργατικό Κόμμα σε Σιωνιστική Ενωση - λέγοντας στους ψηφοφόρους «είμαστε κεντρώοι, όχι αριστεροί» - και κατάφεραν να ξεπεράσουν το Λικούντ στις δημοσκοπήσεις. Με δεδομένο το πολυκομματικό σύστημα του Ισραήλ, οι πιθανότητες του Χέρτζογκ να σχηματίσει μια κεντροαριστερή κυβέρνηση δεν ήταν μεγάλες. Παρά την έλλειψη χαρίσματος, όμως, και την κυβερνητική του απειρία, ο Χέρτζογκ μπόρεσε να εμφανιστεί ως μια εναλλακτική λύση απέναντι στον Νετανιάχου.

Το τελευταίο πλήγμα για τον Νετανιάχου ήρθε από τον πρώην επικεφαλής του συνεργείου καθαρισμού στην πρωθυπουργική κατοικία, ο οποίος απολύθηκε και εναντίον του κατατέθηκε αγωγή. Ο Νετανιάχου και η σύζυγός του ήταν πάντα γνωστοί για την κακομεταχείριση του προσωπικού τους, αλλά οι αποκαλύψεις γύρω από την υπόθεση αυτή ήταν πιο καταστροφικές από ποτέ και οδήγησαν στη διεξαγωγή επίσημης έρευνας. Ο Νετανιάχου προσπάθησε να εκτρέψει την προσοχή από το σκάνδαλο ταξιδεύοντας στην Ουάσινγκτον με σκοπό να στρέψει το Κονγκρέσο εναντίον του προέδρου Ομπάμα. Ακόμη και αυτή η κίνηση, όμως, δεν φάνηκε να εντυπωσιάζει τους ψηφοφόρους.

Φοβούμενος την κατάρρευση, ο Νετανιάχου προσέφυγε σ'ένα γνωστό τέχνασμα: να παίζει την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση ταυτοχρόνως. Κατηγορώντας ξένους επιχειρηματίες, την κυβέρνηση Ομπάμα και εχθρικά μέσα ενημέρωσης ότι προσπαθούν να τον ανατρέψουν και να εγκαθιδρύσουν μια αριστερή κυβέρνηση που θα εξαρτάται από τους Αραβες, ο Νετανιάχου απευθύνθηκε στον φόβο που διακατέχει ανέκαθεν την πολιτική του βάση.

«Δεν έχετε την πολυτέλεια να ψηφίσετε μικρά κόμματα», είπε στους ψηφοφόρους του. «Το δίλημμα είναι ή εγώ ή η Αριστερά». Την παραμονή των εκλογών εγκατέλειψε τη λύση των δύο κρατών και δεσμεύτηκε ότι όσο είναι εκείνος πρωθυπουργός ούτε παλαιστινιακό κράτος θα υπάρξει ούτε θα γίνουν νέες εδαφικές παραχωρήσεις.

Και την ημέρα των εκλογών, ισχυρίστηκε ότι «ορδές Αράβων» σπεύδουν στα εκλογικά τμήματα για να διώξουν από την εξουσία τη Δεξιά. Ηταν ο παλιός, καλός Μπίμπι»: έσπειρε τον φόβο και το άγχος, προσέφυγε στον ωμό ρατσισμό εναντίον των ισραηλινών Αράβων, παρουσίασε τους αντιπάλους του και τους επικριτές του ως προδότες και εμφανίστηκε ως ο άνθρωπος που θα αντισταθεί στον Ομπάμα, την παλιά αριστερή ελίτ, τα μέσα ενημέρωσης και πρώην στρατηγούς που τα έβαλαν μαζί του. Όλα αυτά λειτούργησαν στην εντέλεια. Ο Χέρτζογκ, ένας άνθρωπος με καλούς τρόπους, δεν μπόρεσε να απαντήσει σε αυτή την εκστρατεία. Και οι εκλογές αυτές ανέδειξαν μια κυβέρνηση που δεν θα έχει κεντροαριστερό εταίρο όπως οι δύο προηγούμενες. Δεν θα υπάρξει ειρηνευτική διαδικασία με τους Παλαιστίνιους, ενώ θα υπάρξουν αντίθετα περαιτέρω κινήσεις υπονόμευσης της δημοκρατίας στο Ισραήλ και ενίσχυσης του εβραϊκού χαρακτήρα του. Η επέκταση των οικισμών στη Δυτική Οχθη θα συνεχιστεί, ενώ οι Παλαιστίνιοι θα προσπαθήσουν να προωθήσουν το κράτος τους, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει πλέον εταίρος για την ειρήνη.

Προς το παρόν, πάντως, ο Νετανιάχου είναι ο αδιαμφισβήτητος νικητής και έχει την πολυτέλεια να αγνοεί την Αριστερά. Κέρδισε το «δημοψήφισμά» του, με τη στήριξη μόνο της δωρεάν εφημερίδας Israel Hayom, η οποία ανήκει και χρηματοδοτείται από τον αμερικανό μεγιστάνα Σέλντον Αντελσον. Και αυτή τη νίκη είναι αποφασισμένος να την απολαύσει.