Βουλγαρία: διώξεις για την ενέργεια

Πέντε ποινικές διώξεις άσκησε η γενική εισαγγελία της Βουλγαρίας για την κατάσταση που διαμορφώθηκε στον ενεργειακό τομέα, έπειτα από τις έρευνες που διενήργησε, με αφορμή τις μαζικές διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν σε πόλεις της χώρας από πολίτες που διαμαρτύρονταν για τους "φουσκωμένους" λογαριασμούς ρεύματος και που οδήγησαν στην αιφνιδιαστική παραίτηση της κυβέρνησης του Μπόικο Μπορίσοφ τον Φεβρουάριο.

H εισαγγελική έρευνα έγινε στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΝΕΚ), τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας

και Υδάτινων Πόρων (SEWRC) και τους τρεις διανομής ενέργειας (CEZ, EVN και Energo-Pro).

Η πρώτη δίωξη ασκήθηκε κατά αξιωματούχων της SEWRC, με την κατηγορία έκδοσης άδειας υπέρ της CEZ και η δεύτερη κατά αξιωματούχων του υπουργείου Οικονομίας, με την κατηγορία αδυναμίας είσπραξης του μερίσματος από τη CEZ και την πρόκληση ζημίας στο Δημόσιο για δύο χρόνια.

Η τρίτη δίωξη ασκήθηκε κατά αξιωματούχων της ΝΕΚ για τις συμφωνίες με τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς "Maritsa East 1" και "Maritsa East 3", η τέταρτη κατά του πρώην επικεφαλής της ΝΕΚ και της Bulgarian Energy Holding Μιχάιλ Αντόνοφ, με την κατηγορία ότι ζημίωσε το κράτος κατά 140.000 ευρώ και υπέγραψε μη ευνοϊκές συμφωνίες και η πέμπτη δίωξη κατά της CEZ για περίπου 400 συμβόλαια που υπέγραψε με εταιρείες του ομίλου, κυρίως για τις δημόσιες συμβάσεις.

Ο αναπληρωτής εισαγγελέας της Σόφιας Μπόζινταρ Τζαμπάζοφ, που ήταν επικεφαλής των ερευνών στη ΝΕΚ και τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς "Maritsa East 1" και "Maritsa East 3", τόνισε ότι οι εισαγγελείς εντόπισαν παραβάσεις στις συμφωνίες που υπέγραψε η ΝΕΚ με τις δύο προαναφερθείσες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι σταθμοί παρήγαγαν ενέργεια που δεν μπορούσαν να πουλήσουν στην εγχώρια ή την ξένη αγορά, εξαιτίας της υψηλής τιμής της. Η υπερτιμολόγηση κυμαινόταν από 10% μέχρι και 25%.

Οι συμφωνίες της ΝΕΚ, που υπεγράφησαν το 2009 και το 2011 αντίστοιχα, για περίοδο 15 ετών και προέβλεπαν ότι η ΝΕΚ θα αγοράσει την ηλεκτρική ενέργεια από τους δύο σταθμούς σε τέτοιο βαθμό που θα μπορούν οι δύο μονάδες να βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία, παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία υποδείκνυαν ότι η κατανάλωση αναμενόταν να μειωθεί κατά 15%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από την εισαγγελική έρευνα, η ΝΕΚ αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια από τους δύο σταθμούς σε τιμές υψηλές από το επίπεδο αγοράς. Το μέγεθος των συνεπειών αυτής της συμφωνίας δεν μπορεί να καθοριστεί ακόμη και η εισαγγελική αρχή ξεκίνησε προδικαστική διαδικασία.

Εξάλλου, ένας αριθμός παραβάσεων εντοπίστηκε στην SWERC, δήλωσε ο αναπληρωτής γενικός εισαγγελέας Κάμεν Μίχοφ. Η Ρυθμιστική Αρχή δεν υπέβαλε, γραπτώς, δηλώσεις κατά των διανομέων ενέργειας για την τιμολόγηση των πελατών τους για περιόδους μεγαλύτερες των 30 ημερών. Ο έλεγχος σε σχέση με την ποιότητα της ηλεκτρικής ενέργειας ήταν αναποτελεσματικός και δεν υπάρχει κανένας μηχανισμός για την επίβλεψη της επίλυσης των θεμάτων που αφορούν παράπονα πελατών. Από τα 4.000 παράπονα που υπεβλήθησαν κατά των διανομέων ενέργειας μόνο τα 1.000 προχώρησαν στο στάδιο της εξέτασης, πρόσθεσε.

Από την εισαγγελική έρευνα για την CEZ, εταιρεία που διανέμει ενέργεια στη δυτική Βουλγαρία συμπεριλαμβανομένης της Σόφιας, προέκυψε ότι, η επιχείρηση σύναψε συμβόλαια με τρίτα μέρη που είναι τσέχικες εταιρείες (μέλη του ομίλου). Οι τιμές των συμβολαίων είναι τόσο υψηλές που πιθανώς αποτελούν παράβαση των όρων της άδειας της CEZ στη Βουλγαρία, δήλωσε η εισαγγελέας Νέλι Ζλάτκοβα. Οι εισαγγελείς εντόπισαν παραβάσεις καθήκοντος και εγκαινίασαν προδικαστική διαδικασία, πρόσθεσε.

Για την EVN, που διανέμει ενέργεια στην κεντρική, νότια και νοτιοανατολική Βουλγαρία, δεν εντοπίστηκε καμία παρατυπία, δήλωσε ο αναπληρωτής εισαγγελέας της Σόφιας Ρόμαν Βασίλεφ.

Στην περίπτωση της Energo-Pro που εξυπηρετεί την υπόλοιπη χώρα, οι εισαγγελείς εντόπισαν παραβάσεις του νόμου περί δημοσίων συμβάσεων και των όρων της άδειας της εταιρείας, ωστόσο, τα θέματα συντονίστηκαν με την SEWRC.

Η έρευνα δεν είναι πλήγμα για τις ξένες επενδύσεις, δήλωσε ο γενικός εισαγγελέας της Βουλγαρίας Σωτήρ Τσατσάροφ.

Από την πλευρά της, η CEZ ανακοίνωσε ότι οι εταιρείες του ομίλου στη Βουλγαρία λειτουργούν σε πλήρη συμμόρφωση της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Η CEZ πρόσθεσε ότι τα διευθυντικά της στελέχη θα συνεργαστούν με τους επιθεωρητές και τις αρμόδιες αρχές με στόχο να "λάμψει η αλήθεια" και να "αποδειχθεί πως η εταιρεία είναι ένας σοβαρός ευρωπαϊκός επενδυτής που εργάζεται νόμιμα και με διαφάνεια, σε συνεργασία με το δημόσιο και τους θεσμούς".

Η εταιρεία τόνισε επίσης ότι δεν πρόκειται να προβεί σε άλλα σχόλια, στη διάρκεια της προδικαστικής διαδικασίας.

Πηγή: ΑΠΕ- ΜΠΕ