Τα στοιχήματα των αγορών το Σεπτέμβριο

Του Βασίλη Γεώργα

Αντιμέτωπες με τον φόβο που συστηματικά καλλιεργείται τις τελευταίες εβδομάδες ότι το Σεπτέμβριο θα... πέσει διεθνώς ο ουρανός στο κεφάλι μας, τα χρηματιστήρια υποδέχονται τον πρώτο μήνα του Φθινοπώρου με ψαλιδισμένες θετικές προσδοκίες, ισχυρούς προβληματισμούς και πολλά αναπάντητα ερωτήματα.

Γεωστρατηγικά ο παράγοντας ρίσκου έχει αυξηθεί κατακόρυφα εν αναμονή των εξελίξεων στη Συρία. Οι επιπτώσεις των αποφάσεων που θα ληφθούν τα επόμενα 24ωρα, είναι αδύνατον ακόμη να αποτιμηθούν, σε κάθε περίπτωση, όμως, δημιουργούν πρόσθετη ανασφάλεια στις

Σε πολιτικό επίπεδο οι γερμανικές εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου και οι συσχετισμοί που θα διαμορφωθούν, παραμένουν το κορυφαίο γεγονός που θα κρίνει την επόμενη μέρα ως προς την πολιτική διαχείρισης της κρίσης στην ευρωζώνη. Η επικρατούσα εδώ και μήνες άποψη είναι πως μέχρι να ολοκληρωθούν οι εκλογές στην ισχυρότερη οικονομία της Ε.Ε, οι ισορροπίες δεν θα διαταραχθούν, χωρίς ωστόσο κανείς να μπορεί να εκτιμήσει τι είναι αυτό που θα συμβεί στη συνέχεια.

Οικονομικά και επενδυτικά, ωστόσο, ο καταλύτης που κινεί τον προεξοφλητικό μηχανισμό των αγορών βρίσκεται στο χρόνο που η αμερικάνικη FED θα επιλέξει κατά την προσεχή συνεδρίασή της, να ξεκινήσει την σταδιακή απόσυρση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης της οικονομίας, μια εξέλιξη που θεωρείται από τους περισσότερους αναλυτές ως δεδομένη λόγω των ενδείξεων βελτίωσης που παρουσιάζουν τα μακροοικονομικά στοιχεία στις ΗΠΑ.

Οι συνέπειες έχουν ήδη γίνει έντονα αισθητές στις αναδυόμενες οικονομίες όπου το τέλος της εποχής του carry trade και της στήριξης της αγοράς κρατικού χρέους με 85 δισ. δολ. κάθε μήνα, προεξοφλείται μέσω της απόσυρσης δισεκατομμυρίων δολαρίων από μετοχές, ομόλογα και νομίσματα «ριψοκίνδυνων» χωρών που εμφανίζουν μεγάλα ελλείμματα. Την περασμένη εβδομάδα οι καθαρές εκροές κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές έφτασαν στα 6 δισ. δολάρια σύμφωνα με την εταιρεία EPFR Global (2,01 δισ. δολ. από ομόλογα και άλλα 3,9 δισ. δολάρια από τις μετοχές), ποσά που ήταν διπλάσια σε σύγκριση με την προτελευταία εβδομάδα του Αυγούστου. Οι ανησυχίες των αναλυτών είναι πως μια μαζικότερη έξοδος κεφαλαίων από επενδύσεις υψηλού ρίσκου θα επηρεάσει πρωτίστως τις ακριβότερα αποτιμημένες κεφαλαιαγορές των ΗΠΑ και δευτερευόντως της Ευρώπης, η οποία όπως δείχνουν τα στοιχεία της Lipper, προς το παρόν ευνοείται από τις μετακινήσεις αμερικανικών κεφαλαίων, εμφανίζοντας σημαντικές εισροές το τελευταίο τρίμηνο με ρυθμό της τάξης του 1 δισ. ευρώ την εβδομάδα.

Το ΧΑ

Η κατάσταση αυτή επηρεάζει και το ελληνικό χρηματιστήριο που σύμφωνα με πολλούς αναλυτές τοποθετείται κάπου «στη μέση», καθώς ενώ από τη μια θεωρείται πλέον αναδυόμενη αγορά -σύμφωνα με την κατάταξη της Morgan Stanley (σ.σ τίθεται σε ισχύ το Νοέμβριο, ενώ το Σεπτέμβριο αναμένεται και η ανάλογη αξιολόγηση του οίκου FTSE)- από την άλλη όμως είναι μια χώρα της ευρωζώνης με διαφορετικό story που μεσοπρόθεσμα ευνοεί τις θετικές ροές κεφαλαίων από διεθνή funds.

Προς επίρρωση, αναλυτές επισημαίνουν πως ενώ ο δείκτης MSCI Emerging Markets καταγράφει απώλειες άνω του 10% για το 2013, και ο αντίστοιχος δείκτης των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων (MSCI Europe) ενισχύεται περίπου 6%, ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ εμφανίζει μηδενική απόδοση από τις αρχές του έτους, ενώ το ΧΑ προσελκύει σταθερά φέτος καθαρές εισροές από το εξωτερικό, με τους ξένους θεσμικούς επενδυτές να έχουν τοποθετήσει πάνω από 600 εκατ. ευρώ σε τίτλους της υψηλής κεφαλαιοποίησης.

Ο Σεπτέμβριος έχει «δαιμονοποιηθεί» ακόμη περισσότερο στην Ελλάδα για πρόσθετους ιδιαίτερους λόγους που έχουν να κάνουν με τη φοροδοτική ικανότητα των πολιτών, τις πολύ κρίσιμες αποφάσεις που αναμένεται να ληφθούν για τη βιωσιμότητα του χρέους, τη διαχείριση των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες κ.ά.

Προς το παρόν, η συμπεριφορά του ελληνικού χρηματιστηρίου δεν είναι τέτοια που να δίνει την εικόνα μιας αγοράς που προετοιμάζεται για τα χειρότερα. Η περιοχή στήριξης των 870 μονάδων έδειξε να αντέχει παρά τις τρεις διαδοχικές εβδομάδες υποχώρησης των τιμών, ενώ η σκυτάλη της ανόδου το τελευταίο διάστημα έχει περάσει στον πιο «ευαίσθητο» χρηματιστηριακά κλάδο των τραπεζών, με τις μετοχές τους να υπεραποδίδουν της υπόλοιπης αγοράς, δημιουργώντας προσδοκίες για ανοδική συνέχεια εφόσον ο τραπεζικός δείκτης καταφέρει να υπερβεί τις 150 μονάδες.

Για να δει κάτι καλύτερο το ΧΑ στη συνέχεια ωστόσο δεν επαρκεί μόνο η δυναμική των τραπεζικών μετοχών καθώς η όποια συνεισφορά τους εξουδετερώνεται σε αυτή τη φάση από την διορθωτική κίνηση των μετοχών υψηλής κεφαλαιοποίησης κεφαλαιοποιήσεων όπως συνέβη λ.χ στη συνεδρίαση της Παρασκευής.

Διαγραμματικά ενδεχόμενη υπέρβαση των 930 μονάδων θα μπορούσε να αποτελέσει πρόκριμα για μια κίνηση του Γενικού Δείκτη προς επίπεδα υψηλότερα των 980 μονάδων το επόμενο διάστημα, ενώ αντίθετα καθοδική διάσπαση των 870 μονάδων θα έδινε περιθώρια στους πωλητές να επιταχύνουν την καθοδική κίνηση προς την επόμενη ζώνη στήριξης των 830-840 μονάδων.