Πού είναι το κράτος;

Του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη

Η πιο συνηθισμένηκραυγή του νεοέλληνα είναι: «πού είναιτο κράτος». Κάθε φορά πουμια φυσική καταστροφή, ένα τραγικόσυμβάν, μια παράλογη κατάληξη, συμβείστη μικρή γειτονιά ή τη μεγάλη κοινωνία,ο νεοέλληνας αναζητά το κράτος και τοκατακρίνει για την απουσία του.

Για το νεοέλληνατο «κράτος» δεν είναι τίποτα άλλο παράη προσωπική του θεραπαινίδα είτε στιςδύσκολες στιγμές είτε σε στιγμές ηδονικήςαπόλαυσης κοινών αγαθών.

Ο ίδιος άνθρωποςπου κλέβει την εφορία, βάζει μέσο γιανα αποφύγει τη στρατιωτική

θητεία στιςπαραμεθόριες περιοχές, που αντιγράφειστις εξετάσεις, που επιδίδεται στοπροσφιλές άθλημα να φυτεύει γόπες στηνακροθαλασσιά, που παραβιάζει ασύστολατο όρια ταχύτητας περιφρονώντας τονδιπλανό και τον απέναντι, που μπαζώνειρέματα για να χτίσει την πολυπόθητημεζονέτα του, μόλις νιώσει την παραμικρήδυσκολία ή απειλή, επικαλείται το«κράτος» και την απουσία του.

Κοντεύουν δύοαιώνες από την ίδρυση του νεοελληνικούκράτους κι ακόμη οι κάτοικοι του τόπουτούτου να κατανοήσουν πως έληξε ηπερίοδος της οθωμανικής κυριαρχίας, μετους τοπάρχες, τους προεστούς και τουςκοτζαμπάσηδες, οι οποίοι έλυναν καιέδεναν κατά το δοκούν στις «επικράτειες»τους.

Έτσι, κάθε άλλοπαρά τυχαία είναι η παγιωμένη αντίληψηπου έχουν πολλοί συμπολίτες μας ότι οδημόσιος χώρος είναι δημόσιος αρκεί νατο νέμονται εκείνοι και μάλιστα μεχρήματα των υπολοίπων.

Είναι μάλιστατόσο βαθιά η πεποίθηση ότι το «κράτος»πρέπει να τα κάνει όλα, που αγγίζει ταόρια της μεταφυσικής πίστης. Κανείς δεναναρωτιέται μήπως μερικά απλά, καθημερινάπράγματα μπορεί να τα κάνει ο ίδιος καινα μην περιμένει από κανένα άλλο.

Η πατερναλιστικήσχέση που έχει ο νεοέλληνας με το «κράτος»δεν είναι ούτε αφελής, ούτε ανιδιοτελής.Πρόκειται για μια βαθιά σχέση εκμετάλλευσηςκαι διαπλοκής, όπου τα δύο μέρη δίκην«κοινωνικού συμβολαίου» έχουν συμφωνήσεισε μερικές βασικές σταθερές και έτσιπορεύονται εις το διηνεκές του χρόνου.

Μαθημένος ναεξαπατά το κράτος, την ίδια στιγμήεισπράττει την περιφρόνηση του ίδιουτου κράτους στο πρόσωπο του. Και οι δύοπλευρές γνωρίζουν καλά πως το κράτοςδεν έχει κανέναν άλλο επιθετικόπροσδιορισμό πλην του «πελατειακού»και ως εκ τούτου προσπαθούν, κουτοπόνηρα,να συμβιώσουν κάνοντας χειραψία με τοένα χέρι και κλέβοντας το πορτοφόλι τουάλλου, με το άλλο χέρι.

Από τη μια κραυγή«πού είναι το κράτος» στην άλλη, πορεύεταιο τόπος αυτός εδώ και δύο περίπου αιώνες.Πορεύεται ανάμεσα σε νταϊφάδες καιαρματολίκια τοπικών οπλαρχηγών, ανάμεσασε πανίσχυρες και διαφθαρμένες συντεχνίεςκαι τους πολιτικούς τους πάτρωνες.Πορεύεται είτε με τη βοήθεια ενός«αυτόματου πιλότου» του γνωστού «Θεούτης Ελλάδας» είτε λόγω γεωπολιτικώνσυγκυριών, όπου το κόστος το αναλαμβάνουνάλλοι, εν γνώσει τους πως η Ελλάδα είναιένα τεράστιο, δίχως πάτο βαρέλι.

Κατόπιν όλωναυτών, κραυγή «πού είναι το κράτος;» θαπρέπει να ανακηρυχθεί ως το διαχρονικόεθνικό όραμα του νεορωμιού και ναδιδάσκεται σε όλες τις βαθμίδες τηςεκπαίδευσης, για να μπορέσουν και οιεπερχόμενες γενιές να προσαρμοστούνστην κοινωνική πραγματικότητα, απρόσκοπτα.