Οι ονειροφαντασιώσεις για ένα νέο Μεσσία

Του Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη

Ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται, λέει η παροιμία και είναι προφανές ότι για ένα ευάριθμο τμήμα του πληθυσμού, η ελπίδα έλευσης ενός Μεσσία, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο συλλογικό φαντασιακό.

Οι μεσσιανικές και σωτηριολογικές παραδόσεις, άλλωστε, σε τούτο τον τόπο είναι τόσο ισχυρές, που η πολιτική αντιπαράθεση διεξάγεται με όρους «Σωτηρίας» και «Τέλους» εδώ και πολλές δεκαετίες.

Καταρρέοντας η Μεταπολίτευση, απομυθοποιούνται και διάφορες «χαρισματικές ιδιότητες» του λαού μας ως δραστήριου, ενεργού και δημοκρατικού συνόλου. Μια ψύχραιμη ματιά και μια νηφάλια εξέταση της ιστορίας των τελευταίων σαράντα, περίπου, χρόνων, δείχνει ότι η ελληνική κοινωνία ζούσε από την μία «Δευτέρα παρουσία» στην άλλη. Πρώτη ήταν η ίδια η μεταπολίτευση και η αποχουντοποίηση του κρατικού μηχανισμού και της κοινωνικής ζωής, η οποία όμως περιορίστηκε αφενός στα γνωστά «σταγονίδια» και, αφετέρου στην εγκαθίδρυση ανειλικρινών σχέσεων μεγάλου τμήματος της κοινωνίας με την ίδια τη Δημοκρατία. Τα αποτελέσματα αυτής της σχέσης είναι ορατά σε όλους στις μέρες μας.

Στη συνέχεια, με το όραμα της «Αλλαγής» και το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ» το ίδιο συνδικάτο, αλλά και την πολιτική των αστερίσκων και των υποσημειώσεων, η ελληνική κοινωνία απέκτησε τη «Νέα Παναγιά των Ρωμιών» που δεν ήταν άλλη από την τρικατάρατη μεν ΕΟΚ, αλλά και τις πολυπόθητες επιδοτήσεις της. Με τις επιδοτήσεις αυτές, πορεύτηκε χωρίς να παράγει ουσιαστικά η ελληνική κοινωνία για τρεις ολόκληρες δεκαετίες. Πακτωλός χρημάτων εισέρρευσε στη χώρα, μα οι αλλαγές στις υποδομές και τις δομές είναι σχεδόν αόρατες στις μέρες μας.

Με την ΟΝΕ και το Ευρώ, ο Μεσσίας των νεορωμιών ήταν τα φτηνά δανεικά, η διόγκωση (φούσκωμα) της οικονομίας μέσω ενός αυτοκαταστροφικού και φρενήρη δανεισμού, με αποτέλεσμα την υπερχρέωση όχι μόνο του παρόντος μα και του μέλλοντος του τόπου. Οι γενιές που δανείστηκαν ζούσαν σα να ήταν η τελευταία ημέρα της ζωής τους, υπονομεύοντας το μέλλον και καθιστώντας τις μέλλουσες γενιές αιχμάλωτες των δικών τους αφρόνων επιλογών. Ομολογουμένως, πρόκειται για μια απολύτως σύμφωνη με την εσχατολογική παράδοση συμπεριφορά, μόνο που αντί για μετάνοια στο τέλος, έχουμε μια παράκρουση εν αναμονή του επόμενου Μεσσία, ο οποίος αφού διορθώσει τα κακώς κείμενα και θα διώξει τους άπιστους και τους αμαρτωλούς από την Γη της Επαγγελίας, θα εγκαθιδρύσει το νέο παράδεισο για τον περιούσιο λαό, χρησιμοποιώντας ως άλλος Μωυσής αντί για ραβδί, το νέο εθνικό νόμισμα για να διασχίσουν την ανταριασμένη θάλασσα της κρίσης.

Κακομαθημένο παιδί 3.500 ετών, όπως λέει και ο Στέλιος Ράμφος, η ελληνική κοινωνία αρνείται πεισματικά να απογαλακτίσει από αυτές τις ανορθολογικές έως παράφρονες ιδέες. Μεγάλο τμήμα της σημερινής ελληνικής κοινωνίας ζει, κοιμάται και ξυπνάει με διάφορους παλαιούς και νέους μύθους του γένους, αρνούμενο με έμφαση να δει κατάματα την πραγματικότητα.

Ένας από τους κυρίαρχους μύθους της σύγχρονης αφήγησης της ελληνικής κοινωνίας είναι και ο χαρισματικός εκείνος Μεσσίας, ο οποίος αφού εκμεταλλευτεί τον υπόγειο πλούτο, τον ήλιο, τον αέρα και τη θάλασσα, μα και την προαιώνια καπατσοσύνη της ελληνοσύνης, με ελάχιστες κινήσεις, στην εθνική οικονομική αλλά και διεθνή σκακιέρα, και σε ελάχιστο χρόνο, θα μετατρέψει τη χώρα σε επίγειο παράδεισο, οι κάτοικοι του οποίου θα συνεχίσουν να ζουν χαρούμενοι και ευτυχισμένοι μέσα στην αμεριμνησία τους.

Ενήλικες είναι αυτοί που τα πιστεύουν αυτά. Είναι δικαίωμα τους. Το θέμα είναι πώς θα προσαρμοστούν στη σκληρή και ανελέητη πραγματικότητα, όταν ξυπνήσουν. Πολύ φοβάμαι πως θα συνεχίσουν να πιστεύουν πως η πραγματικότητα είναι ένα κακό όνειρο και πως οι ονειροφαντασιώσεις τους είναι η πραγματικότητα. Σε αυτή την περίπτωση απλά δεν υπάρχει σωτηρία.