Ο Τύπος στον κόσμο

Η έκτακτη συνεδρίαση του ΝΑΤΟ σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων αύριο κατόπιν αιτήματος της Τουρκίας με επίκληση του άρθρου 4 της βορειοατλαντικής συμμαχίας είναι το βασικό θέμα στον διεθνή Τύπο και τα ΜΜΕ που επίσης επικεντρώνονται στη σημερινή συνέντευξη του Τούρκου πρωθυπουργού στη Hurriyet. Όσον αφορά την Ελλάδα αρκετές οι αναφορές στην επιστροφή της τρόικας αλλά και στο σχέδιο Β' του Γ. Βαρουφάκη.

Για Τουρκία: Οι τουρκικές αεροπορικές επιδρομές κατά του Ισλαμικού Κράτους και βάσεων των Κούρδων αυτονομιστών θα μπορούσαν "να αλλάξουν το παιχνίδι στην περιοχή" δήλωσε ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου στη Hurriyet. Την ίδια ώρα για δεύτερη νύχτα η Τουρκία επιτέθηκε σε στρατόπεδα Κούρδων ανταρτών στο Ιράκ, σε μία εκστρατεία που θα μπορούσε να βάλει τέλος στην ειρηνευτική διαδικασία με το PKK. Η Άγκυρα, που ζήτησε έκτακτη σύνοδο του ΝΑΤΟ την Τρίτη, ανέφερε πως δύο στρατιώτες σκοτώθηκαν και τέσσερις
τραυματίστηκαν σε επίθεση που είχαν εξαπολύσει νωρίτερα μαχητές του PKK. Για πολύ καιρό απρόθυμος εταίρος ενός συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ εναντίον του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ), η Τουρκία έκανε μία δραματική αλλαγή πορείας την προηγούμενη εβδομάδα δίνοντας στον συνασπισμό πρόσβαση στις αεροπορικές της βάσεις και εξαπολύοντας αεροπορικές επιδρομές εναντίον τόσο του τζιχαντιστικού κινήματος όσο και του PKK. "Δεν έχουμε σχέδια να στείλουμε χερσαία στρατεύματα στη Συρία και τα αεροπορικά πλήγματα έχουν σκοπό να υποστηρίξουν τους μετριοπαθείς Σύρους αντάρτες που πολεμούν το Ισλαμικό Κράτος" δήλωσε στη Hurriyet, ο Νταβούτογλου. Είπε πως το κόμμα των Κούρδων της Συρίας PYD, που συνδέεται με το PKK, θα μπορούσε "να έχει μία θέση στη νέα Συρία", αν δεν ενοχλεί την Τουρκία, αν διακόψει όλες τις σχέσεις με τη διοίκηση του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ και αν συνεργαστεί με τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης.

Για Ελλάδα: "Οι επιθεωρητές του ελληνικού σχεδίου διάσωσης έχουν αμφιβολίες για την πρόσβαση στα υπουργεία" αναφέρουν οι FT. Οι διαπραγματευτές για το ελληνικό σχέδιο διάσωσης θα φθάσουν στην Αθήνα τη Δευτέρα, προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τα 86 δισ ευρώ ύστερα από μέρες καθυστερήσεων για το εάν η ελληνική κυβέρνηση τελικά θα τους αφήσει να έχουν άμεση πρόσβαση στα υπουργεία. Παρά τη συμφωνία που δίνει στα τεχνικά κλιμάκια από την Ε.Ε και το ΔΝΤ πρόσβαση σε υπουργεία και δεδομένα, οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι μόνο μεσαία στελέχη και τεχνικές ομάδες και όχι οι επικεφαλής των διαπραγματεύσεων θα συμμετάσχουν σε διαβουλεύσεις για την ώρα. Το ΔΝΤ έλαβε την Παρασκευή αίτημα από την Αθήνα για περαιτέρω βοήθεια. Είναι σχεδόν απίθανο να σταλούν διαπραγματευτές νωρίτερα από το τέλος αυτής της εβδομάδας, δήλωσαν αξιωματούχοι. Το ξεκίνημα των συνομιλιών για το πρόγραμμα του ΔΝΤ θα πρέπει πρώτα να εγκριθεί από το Δ.Σ του Ταμείου. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος θα σταλούν πρώτα χαμηλής κλίμακας
διαπραγματευτές τη Δευτέρα στη τελευταία ένδειξη ανησυχίας εκ μέρους των δανειστών ότι παρά τη συμφωνία υπάρχουν ακόμα βαθιές διαφορές που θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν τις συνομιλίες πριν από την προθεσμία της 20ης Αυγούστου. Το πιο κρίσιμο θέμα, σύμφωνα με αξιωματούχους που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις είναι εάν η Αθήνα θα χρειαστεί να εφαρμόσει επιπρόσθετα μέτρα για να λάβει άμεσα βοήθεια στο πλαίσιο του σχεδίου διάσωσης. Στο ίδιο ρεπορτάζ αναφέρεται πως τα υπουργεία Υγείας και Εργασίας είναι τα δύο υπουργεία που αντιστέκονται στο να ανοίξουν τις πόρτες τους στους ελεγκτές των δανειστών μολονότι το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους τώρα θα είναι προσβάσιμο. Για το λόγο αυτό, γράφουν οι FT, η Τράπεζα της Ελλάδος προσφέρθηκε να φιλοξενήσει τις διαπραγματεύσεις αν δεν λυθεί το ζήτημα με το πού θα διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις.

"Ο Βαρουφάκης αποκαλύπτει το σχέδιο Β' ενόσω περιμένει κατηγορίες για προδοσία" είναι ο σχετικός τίτλος της Telegraph όπου ο Γιάνης Βαρουφάκης σε δηλώσεις του επιβεβαιώνει ότι τα όσα φέρεται να έχει πει στο συνέδριο, τονίζει όμως ότι κάποια ελληνικά ΜΜΕ διαστρέβλωσαν τις θέσεις του, κάνοντας τον να φαίνεται ότι σχεδίαζε εξαρχής μια επιστροφή στη δραχμή. "Το γενικό πλαίσιο είναι ότι θέλουν να με παρουσιάσουν σαν έναν αδίστακτο υπουργό οικονομικών και να με κατηγορήσουν για προδοσία. Είναι όλα μέρος μιας προσπάθειας να ακυρώσουν τους πρώτους πέντε μήνες της κυβέρνησης και να την βάλουν στο σκουπιδοντενεκέ της ιστορίας", είπε στην βρετανική εφημερίδα. "Διαστρεβλώνεται πλήρως ο σκοπός μου για την επιθυμία παράλληλης ρευστότητας. Πάντοτε ήμουν αντίθετος σε διάλυση του ευρώ, γιατί ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις τι σκοτεινές δυνάμεις θα απελευθερώνονταν στην Ευρώπη". Ο στόχος της υποκλοπής ήταν να δώσει τη δυνατότητα στο υπουργείο Οικονομικών να κάνει ψηφιακές συναλλαγές με το πάτημα ενός κουμπιού. Οι πληρωμές, τονίζει η Telegraph, θα ήταν IOUs βασισμένα στο πείραμα της Καλιφόρνιας μετά την κρίση της Lehman. "Αυτό ήταν πολύ καλά ανεπτυγμένο. πολύ σύντομα θα μπορούσαμε να το επεκτείνουμε, χρησιμοποιώντας εφαρμογές σε smartphones, και θα μπορούσε να γίνει ένα λειτουργικό παράλληλο σύστημα. Φυσικά, αυτό θα ήταν στο πλαίσιο του ευρώ, αλλά θα μπορούσε εύκολα να μετατραπεί σε μια νέα δραχμή", φέρεται να δηλώνει ο πρώην υπουργός.

Στο θέμα αυτό αναφέρεται και ο Guardian "Η Ελλάδα συγκλονίζεται από δημοσιεύματα για μυστικό σχέδιο που περιελάμβανε επιδρομές στις τράπεζες και επιστροφή στη δραχμή". Κάποια μέλη της αριστερής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ήθελαν να κάνουν επιδρομή στα αποθέματα της κεντρικής τράπεζας και να χακάρουν τους λογαριασμούς των φορολογούμενων προκειμένου να γίνει επιστροφή στη δραχμή, σύμφωνα με δημοσιεύματα που τελικά σκιαγραφούν το χάος της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο εάν η κυβέρνηση είχε λάβει σοβαρά υπόψιν αυτά τα σχέδια τόσο του πρώην υπουργού Ενέργειας, Παναγιώτη Λαφαζάνη ή του επίσης πρώην υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη. Και οι δύο οδηγήθηκαν στην παραίτηση τον περασμένο μήνα. Ωστόσο, οι αποκαλύψεις προκαλούν αντιδράσεις στην αντιπολίτευση που ζητά άμεσα εξηγήσεις. Τα δημοσιεύματα χθες ήρθαν στο τέλος της εβδομάδας στη διάρκεια της οποίας υπήρξαν έντονες φήμες ότι οι σκληροπυρηνικοί του ΣΥΡΙΖΑ είχαν στο μυαλό τους αυτή την εναλλακτική για επιστροφή στη δραχμή.

Και το Spiegel έχει τίτλο: Υποτιθέμενο Σχέδιο Grexit: Φήμες για ένα σχέδιο πραξικοπήματος προκαλεί αντιδράσεις στα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας θα συλλαμβάνονταν και θα εισαγόταν η δραχμή με το πάτημα ενός κουμπιού μέσα σε μια νύχτα. Ο θυμός έχει πια ξεχειλίσει στην Αθήνα.

"Σχεδίαζε παράλληλο τραπεζικό σύστημα ο Βαρουφάκης" αναφέρει η Zeit. Υπήρχε σχέδιο επιστροφής στη δραχμή.

"Η Ελλάδα είναι πρόβατο, έτοιμο για θυσία" τιτλοφορείται άρθρο του οικονομολόγου Τζόσεφ Στίγκλιτς, στους New Work Times. Σύμφωνα με τον Αμερικανό, ο οποίος έχει βραβευτεί με νόμπελ οικονομίας, το νέο πρόγραμμα, είτε εφαρμοστεί πιστά είτε όχι, δεν πρόκειται να προσφέρει τίποτα καινούριο ούτε στην Ελλάδα, αλλά ούτε και στους δανειστές. Παράλληλα, ο κ. Στίγκλιτς επισημαίνει ότι η λιτότητα, η οποία εμπεριέχεται και στο νέο πρόγραμμα βοήθειας, ευθύνεται για την τρέχουσα ύφεση της οικονομίας, η οποία από το 2008 ανέρχεται σωρευτικά στο 25%. "Η τρόικα φαίνεται πως δεν ικανοποιείται από τον ρυθμό μείωσης του επιπέδου ζωής των Ελλήνων" σημειώνει εν συνεχεία ο οικονομολόγος. Η εμβάθυνση της ύφεσης, εξηγεί, θα καταστήσει την Ελλάδα ολοένα και πιο αδύναμη στο να αποπληρώσει το χρέος της. Επίσης, ο κ. Στίγκλιτς αναγνωρίζει ότι ένα υφέρπον πρόβλημα στην Ελλάδα συνίσταται στον ρόλο των πλούσιων ολιγαρχών, οι οποίοι ελέγχουν σημαντικούς τομείς της χώρας. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ελλάδα για να ανακάμψει, χρήζει μίας νέαςαναδιάρθρωσης του χρέους της, καλύτερων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και λογικότερων πρωτογενών πλεονασμάτων.

Άρθρο του Wolfgang Munchau στους FT "Το μεγάλο ψέμα του Σόιμπλε". Όπως αναφέρει "κατά τη διάρκεια της πρόσφατης Ελληνικής κρίσης, συνάντησα έναν παντελώς νέο κανόνα. Τον πρωτοάκουσα από τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Λέει πως οι χώρες δεν επιτρέπεται να χρεοκοπήσουν εντός της ευρωζώνης. Από την άλλη όμως, η χρεοκοπία είναι μια χαρά όταν φύγουν από την ευρωζώνη. Στην πραγματικότητα, όπως προκύπτει, δεν υπάρχει τέτοιος κανόνας. Υπάρχει μόνο το Άρθρο 125 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για την Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Άρθρο 125 λέει πως οι χώρες δεν θα πρέπει να αναλαμβάνουν το χρέος άλλων χωρών. Αυτό είναι γνωστό ως ο όρος «no-bailout» - αν και, όπως προκύπτει, αυτό είναι μια μάλλον υπερβολική ερμηνεία. Στην απόφαση σταθμό για την υπόθεση Pringle -που σχετίζονταν με μια ιρλανδική υπόθεση το 2012- το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε πως μπορεί να υπάρξει διάσωση, ακόμα και με το Άρθρο 125, αρκεί ο σκοπός της διάσωσης να είναι να καταστεί βιώσιμη μακροπρόθεσμα η δημοσιονομική θέση της χώρας που θα λάβει τη διάσωση.

Σε μια άλλη απόφαση-σταθμό, τον Ιούνιο φέτος, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στήριξε την υπόσχεση του Μάριο Ντράγκι να κάνει ότι χρειαστεί για να βοηθήσει μια χώρα που δέχεται κερδοσκοπικές επιθέσεις. Η δέσμευση του προέδρου της ΕΚΤ είχε αμφισβητηθεί από το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο. Και στις δυο περιπτώσεις, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν στήριξε την κυρίαρχη γερμανική νομική ερμηνεία. Άρα, τι μπορούμε να συμπεράνουμε από τις προηγούμενες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, απουσία κάποιας ξεκάθαρης απόφασης από το Δικαστήριο για την ελάφρυνση του χρέους; Ένα ενδιαφέρον άρθρο τριών συγγραφέων από το ευρωπαϊκό think-tank Bruegel, συμπεραίνει πως η ελάφρυνση χρέους σίγουρα συνάδει με την υφιστάμενη νομοθεσία. Η επιχειρηματολογία έχει ως εξής: στην υπόθεση Pringle, το δικαστήριο έδωσε το "πράσινο φως" για διασώσεις κατ' αρχήν, αρκεί να έχουν σκοπό να σταθεροποιήσουν τα δημόσια οικονομικά. Στην απόφαση για το «μαξιλάρι» της ΕΚΤ, το δικαστήριο αποδέχθηκε την αρχή ότι η ΕΚΤ μπορεί να υποστεί απώλειες στις αγορές τίτλων της, αρκεί η Τράπεζα να ακολουθεί τη εντολή της. Προσθέστε τις δυο αυτές αποφάσεις, και έχετε την ελάφρυνση χρέους. Δεν είμαι σίγουρος αν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα ακολουθήσει επακριβώς αυτήν την επιχειρηματολογία, αν η υπόθεση φτάσει ποτέ στη δικαιοσύνη. Το Δικαστήριο πιθανότατα θα επέβαλε κάποιους περιορισμούς. Όμως θα με εξέπληττε αν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ακολουθούσε την γερμανική ερμηνεία τώρα, όταν προηγουμένως την είχε απορρίψει. Γιατί διαφωνούν τόσο η Γερμανία και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο; Ο φανερός λόγος είναι ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την νομισματική ένωση είναι εσωτερικά ασυνεπής, και ως εκ τούτου επιδέχεται διάφορες ερμηνείες. Ούτε επιτρέπει την έξοδο, την χρεοκοπία, ούτε τη διάσωση και ως εκ τούτου δεν έχει κάποια ξεκάθαρη διαδικασία για την περίπτωση μιας οικονομικής κρίσης. Η γερμανική άποψη είναι πως ο όρος «no bail-out» είναι ο ισχυρότερος όλων και πρέπει ως εκ τούτου να έχει προτεραιότητα. Άλλοι διαφωνούν. Επιπλέον, οι Γερμανοί δικηγόροι με ειδίκευση στο συνταγματικό δίκαιο δεν επιτρέπουν να μπαίνουν στα νομικά τους επιχειρήματα οικονομικές θεωρήσεις, ενώ οι δικηγόροι του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου το επιτρέπουν. Σε βαθύτερο επίπεδο, η διαφωνία δεν έχει να κάνει με την νομική, αλλά με την πολιτική και τα οικονομικά. Ο νέος κανόνας "όχι χρεοκοπία" είναι μια πολιτική φιλοδοξία ενδεδυμένη με τον μανδύα του νομικού περιορισμού. Αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι η Γερμανία δεν θέλει να ελαφρυνθεί το ελληνικό χρέος για πολιτικούς λόγους, και χρησιμοποιεί ως πρόφαση την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ομοίως, όταν ο κ. Σόιμπλε προτείνει έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, θα πρέπει να διερωτηθείτε με ποιον κανόνα συνάδει αυτό. Το γεγονός είναι ότι φτιάχνουν τους κανόνες στην πορεία, προκειμένου να προσαρμόζονται στους δικούς τους πολιτικούς σκοπούς.

Σύμφωνα με την WSJ "η Ελλάδα ανακάμπτει άμεσα μέσω του τουρισμού". Αρκετοί τουρίστες που το προηγούμενο διάστημα έκαναν δεύτερες σκέψεις για το αν πρέπει να ταξιδεύσουν ως την Ελλάδα λόγω των capital controls και της γενικότερης αναταραχής, τώρα αποφασίζουν πως είναι η κατάλληλη στιγμή για να κλείσουν το πακέτο των διακοπών τους με προορισμό ένα ελληνικό νησί. Η Wall Street Journal κάνει λόγο για μια δυνατότητα ανάκαμψης που παρέχεται πλέον στη χώρα - και η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχουν πολλές ευκαιρίες ανάκαμψης το τελευταίο διάστημα. Από τη στιγμή που η κυβέρνηση ήρθε σε συμφωνία με τους δανειστές της στις 13 Ιουλίου, τα πράγματα άλλαξαν προς το καλύτερο, αναφέρει η εφημερίδα. Οι κρατήσει στα ξενοδοχεία, που στις αρχές του καλοκαιριού βρίσκονταν σε επικίνδυνα χαμηλά, τώρα αρχίζουν ξανά να ανεβαίνουν. Οι tour operator τους εξωτερικού επισημαίνουν πως είναι σαφής η τάση προς την Ελλάδα, ενώ πυκνώνουν σιγά-σιγά και τα αεροπορικά δρομολόγια από όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου.

Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Βουδούρη