Η ιστορία των φάρων

Οι φάροι και οι φαροφύλακες έχουν μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία και στις περιπέτειες των Ελλήνων ναυτικών γι' αυτό η συντήρηση και η αξιοποίησή τους αποτελεί στόχο του Πολεμικού Ναυτικού.

Για κάθε ναυτικό, φάρος σημαίνει ελπίδα, αισιοδοξία και ασφάλεια της πορείας του. Επίσης οι φάροι, είναι από μόνοι τους, ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα, καθώς πίσω από τους επιβλητικούς πέτρινους τοίχους τους, τούς διαβρωμένους από την αλμύρα της θάλασσας, κρύβεται μυστήριο, μοναξιά, περιπέτεια και συγχρόνως απέραντη γαλήνη.

Η «Διατήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς των Φάρων» αποτέλεσε το αντικείμενο σεμιναρίου, (μιας σειράς ενεργειών της Διεθνούς Ένωσης Φαρικών Αρχών-International Association of Marine Aids to Navigation and Lighthouse Authorities – IALA),που διοργανώθηκε από την Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού, υπό την αιγίδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος και του «Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη».

Στις εργασίες του Σεμιναρίου συμμετείχαν διακεκριμένοι επιστήμονες , ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας και Ναύαρχος ε.ά Δ. Ελευσινιώτης και ο Α/ΓΕΝ Αντιναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης.

Το Eλληνικό Φαρικό δίκτυο αριθμεί 120 παραδοσιακούς φάρους, με μέσο όρο παλαιότητας περίπου δυόμισι αιώνων. Από αυτούς περίπου 25 βρίσκονται σε καλή κατάσταση, ενώ μέτρια χαρακτηρίζεται η κατάσταση άλλων 33. Στους υπόλοιπους τα σημάδια φθοράς και εγκατάλειψης είναι εμφανή.

Το 1998 η Υπηρεσία Φάρων του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, στην οποία ανήκει η ευθύνη για τη διαχείριση του δικτύου, εκπόνησε ένα συνολικό πρόγραμμα συντήρησης και αποκατάστασης όλων των φαρικών κτισμάτων. Έχουν γίνει πολλά και η προσπάθεια συνεχίζεται, με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.

Οι πρώτοι φάροι έκαναν την εμφάνιση τους πριν από περίπου 2.200 χρόνια. Οι αρχαιότεροι και πλέον «διάσημοι» ήταν ο Κολοσσός της Ρόδου στην Ελλάδα και ο Φάρος της Αλεξάνδρειας, στην Αίγυπτο.

Σήμερα, η ευρεία χρήση των φωτοσημαντήρων έχει αντικαταστήσει τους φάρους.

Το προσωπικό της Υπηρεσίας Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού, επιτηρεί 57 παραδοσιακούς φάρους και 147 φωτοσημαντήρες και έχει την ευθύνη της ομαλής λειτουργίας τους.

Χρήστος Καπούτσης

Φωτό από τον manthos67