Γενεύη 2 μετ' εμποδίων

Δύσκολη θα είναι, σύμφωνα με τους αναλυτές, η τήρηση της ημερομηνίας της 22ας Ιανουαρίου που ορίσθηκε από τα Ηνωμένα Εθνη για την έναρξη της ειρηνευτικής διάσκεψης για τη Συρία, όπου η σύρραξη μαίνεται με σοβαρές συνέπειες για ολόκληρη την περιοχή.

"Επιτέλους, για πρώτη φορά, η συριακή κυβέρνηση και η αντιπολίτευση θα συναντηθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και όχι στο πεδίο της σύρραξης", έσπευσε να πανηγυρίσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ

Τζον Κέρι χαρακτήρισε τη διάσκεψη "εξαιρετική ευκαιρία ... για τον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης έπειτα από συμφωνία".

Ωστόσο, λίγοι αναλυτές πιστεύουν στην πιθανότητα γρήγορου τερματισμού ενός πολέμου που διαρκεί εδώ και διόμισι χρόνια και έχει αφήσει πίσω του περισσότερους από 100.000 νεκρούς και 3 εκατομμύρια εκτοπισμένους.

Ο κατάλογος των συμμετεχόντων στη διάσκεψη Γενεύη ΙΙ δεν έχει ακόμη καταρτισθεί, οι μεγάλες δυνάμεις παραμένουν χωρισμένες και αδύναμες να φρενάρουν τις εχθροπραξίες, ενώ η εχθρότητα παραμένει σφοδρή ανάμεσα στο καθεστώς του Μπασάρ αλ Ασαντ και μία κατακερματισμένη συριακή αντιπολίτευση.

Ο ΟΗΕ δεν αναλαμβάνει πλέον το ρίσκο να δώσει ακριβή απολογισμό των νεκρών της σφαγής, ενώ ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών στο Ιράκ Νικολάι Μλαντένοφ προειδοποίησε χθες το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τους κινδύνους διείσδυσης ένοπλων εξτρεμιστικών ομάδων από τη Συρία στο Ιράκ.

Σύμφωνα με τον Σαλμάν Σαΐχ, διευθυντή του ινστιτούτου Brookings της Ντόχα, το γεγονός ότι ο ΟΗΕ ανακοίνωσε μία ημερομηνία αποτελεί από μόνο του θετική κίνηση. Ομως θεωρεί ότι οι πιθανότητες επιτυχίας της διάσκεψης της Γενεύης είναι "50-50" και σημειώνει ότι η Γενεύη ΙΙ είναι όμηρος της εξέλιξης της κατάστασης στο πεδίο των μαχών.

"Η 22α Ιανουαρίου είναι ακόμη μακριά", δηλώνει από την πλευρά του ο Ρίτσαρντ Γκόουαν, του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. "Ο συριακός στρατός έχει καταγράψει νέες νίκες επί των ανταρτών και είναι πιθανόν να εντείνει την πολεμική προσπάθεια για να ενισχύσει τη στρατιωτική του θέση πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων".

Ο μεσολαβητής του ΟΗΕ Λαχντάρ Μπραχίμι θα συναντηθεί ακόμη μία φορά στις 20 Δεκεμβρίου με αμερικανούς και ρώσους αξιωματούχους για την προετοιμασία της διάσκεψης και κυρίως για την επιλογή των συμμετεχόντων. Τα εκκρεμή ερωτήματα είναι πολλά: ποιος θα εκπροσωπεί τους αντάρτες; Η αντιπροσωπεία του καθεστώτος θα είναι εξουσιοδοτημένη να λάβει κρίσιμες αποφάσεις; Το Ιράν, που υποστηρίζει τη Δαμασκό, και η Σαουδική Αραβία, που υποστηρίζει την αντιπολίτευση, θα συμμετάσχουν;

"Οι απαντήσεις στις ερωτήσεις αυτές είναι κρίσιμης σημασίας", σύμφωνα με διπλωμάτη του ΟΗΕ που παρακολουθεί την υπόθεση.

Η αντιπολίτευση πρέπει να συμμετάσχει στη διάσκεψη, σύμφωνα με τον Σαλμάν Σαΐχ. "Βρίσκεται σε αδύναμη θέση και έχει ανάγκη διεθνούς νομιμοποίησης... δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη για την αποτυχία των συνομιλιών αρνούμενη να συμμετάσχει".

Ωστόσο, οι αντάρτες αναλαμβάνουν μεγάλο ρίσκο πηγαίνοντας στη Γενεύη. "Εάν οι συνομιλίες δεν σημειώσουν πραγματική πρόοδο και η κατάσταση στο πεδίο του πολέμου επιδεινωθεί", οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης θα δεχθούν σκληρές επικρίσεις.

Η συμμετοχή του Ιράν αμφισβητείται διότι η Τεχεράνη δεν επικύρωσε την διακήρυξη που υιοθετήθηκε από τις μεγάλες δυνάμεις τον Ιούνιο 2012 στη Γενεύη, η οποία προβλέπει τον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης στη Συρία και, σύμφωνα με τις δυτικές δυνάμεις και τον ΟΗΕ, πρέπει να αποτελέσει τη βάση των διαπραγματεύσεων της ειρηνευτικής διάσκεψης της 22ας Ιανουαρίου.

"Τώρα που έχει ορισθεί συγκεκριμένη ημερομηνία - και παρά το ότι η ειρηνευτική διάσκεψη έχει αναβληθεί επανειλημμένως- η Ουάσινγκτον και η Μόσχα θέλουν να τηρηθεί", σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Γκόυοαν. "Αλλά υπάρχει πάντα μεγάλος κίνδυνος οι συνομιλίες να καταρρεύσουν μόλις ξεκινήσουν ή το αποτέλεσμα να είναι σαθρό".

«Και χωρίς τον Άσαντ»

ειρηνευτική διάσκεψη του ΟΗΕ για τη Συρία, η οποία έχει προγραμματιστεί για τις 22 Ιανουαρίου, θα πραγματοποιηθεί με τη συμμετοχή αντιπροσώπων του καθεστώτος -- χωρίς τον πρόεδρο Μπασάρ αλ-'Ασαντ -- και της μετριοπαθούς αντιπολίτευσης, δήλωσε σήμερα ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς.

"Η Γενεύη 2 θα πραγματοποιηθεί, αλλά υπενθυμίζω ότι στόχος της δεν είναι μια πρόχειρη κουβέντα για τη Συρία, είναι μια αναζήτηση συναίνεσης ανάμεσα σε αντιπροσώπους του καθεστώτος --χωρίς τον Μπασάρ αλ- Ασαντ-- και τη μετριοπαθή αντιπολίτευση με στόχο το σχηματισμό μιας μεταβατικής κυβέρνησης με όλες τις εξουσίες", τόνισε ο γάλλος υπουργός στο ραδιοσταθμό France Culture.

"Είναι πολύ δύσκολο, αλλά είναι η μόνη λύση για να μην έχουμε ούτε τον 'Ασαντ, ούτε τρομοκράτες", πρόσθεσε.

"Είναι μια θέση σωστή. Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν τώρα τις θέσεις αυτές. Ακόμα καλύτερα", πρόσθεσε.

Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι, δήλωσε ότι η διάσκεψη της Γενεύης θα είναι "η καλύτερη ευκαιρία" για το σχηματισμό μιας μεταβατικής κυβέρνησης κοινής συμφωνίας ".

Ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ Λαχντάρ Μπραχίμι θα συναντηθεί για μια ακόμα φορά στις 20 Δεκεμβρίου με ρώσους και αμερικανούς αξιωματούχους για την προετοιμασία της διάσκεψης και κυρίως για την επιλογή των προσώπων που θα συμμετάσχουν σ' αυτήν.

Πηγή: ΑΜΠΕ