Αίγυπτος: «..Κι΄ ακαρτέρει κι΄ακαρτέρει...» (3ο μέρος)

Του Βαγγέλη Καργούδη

Οι αιγυπτιακές Ένοπλες Δυνάμεις σαν παράγοντας πολιτικής ισχύος: Η Ιστορία & οι σημερινές ισορροπίες

Η κατάληψη από τον Ναπολέοντα της χώρας το 1789, για να πληγούν τα Βρετανικά συμφέροντα σε Μέση Ανατολή & Ινδικό, σημαίνει ταυτόχρονα και την αρχή της σύγχρονης ιστορίας της Αιγύπτου. Αφού, πέρα από όλα τα άλλα, είναι ακόμα ευδιάκριτα τα σημάδια της τότε πολύ σύντομης παραμονής των Γάλλων: Τα απελευθερωτικό, βαθιά ανθρώπινο & οικουμενικό μήνυμα της Γαλλικής Επανάστασης, καταφέρνει τα πρώτα ισχυρά πλήγματα στην πολιτισμική καθυστέρηση που επέφεραν η παράδοση των Μαμελούκων του θεοκρατικού Δεσποτισμού & η (περίπου ομόδοξη) ισχυρότατη Οθωμανική παρουσία & επιρροή.

Το 1801 ακόμα, Βρετανικά & Οθωμανικά στρατεύματα εκδιώκουν τους Γάλλους, κι αυτό σημαίνει την επαν-έναρξη του ανταγωνισμού για την κυριαρχία στην Αίγυπτο. Με ανταγωνιζόμενες πλευρές, στους Οθωμανούς αξιωματούχους από τη μία, και τους Μαμελούκους μπέηδες από την άλλη, με τελικό όμως επικρατήσαντα τον Τουρκο-αλβανό Μοχάμεντ Άλι, που πλέον από όλους τους ιστορικούς, θεωρείται κατά την μακρά θητεία του (1805 - 1848) ιδρυτής-θεμελιωτής του σύγχρονου Αιγυπτιακού Κράτους.

*Στη διάρκεια της θητείας (1863 - 1879) του επιγόνου & εγγονού του Ισμαήλ (και διακεκριμένου ευρωπαϊστή Αιγύπτιου ηγέτη) η Αίγυπτος, αποδεσμεύεται και πρακτικά και θεσμικά από την Οθωμανική επικυριαρχία, και ανοίγει η Διώρυγα του Σουέζ (1869).

*Μάιος 1876 και ο Ισμαήλ αναστέλλει την πληρωμή των δυσβάστακτων δανειακών υποχρεώσεων από την κατασκευή της Διώρυγας, η χώρα μπαίνει κάτω από αγγλο-γαλλικό οικονομικό (και φυσικά) και πολιτικό έλεγχο, και ο ίδιος επειδή έρχεται σε ρήξη με τους «προστάτες» της χώρας του (1879), παραδίδει τα ηνία στον διάδοχό του Ταουφίκ (1879-1892).

*Το καλοκαίρι του 1882, έχουμε την πρώτη μεθοδική-βίαια πολιτική παρέμβαση αξιωματικών του σύγχρονου Αιγυπτιακού Στρατού! Που υπό τον συνταγματάρχη Αχμάντ Ουράμπι, δυσαρεστημένοι από την «δουλικότητα απέναντι στους Βρετανούς, την αυταρχικότητά του, & την προσπάθεια να τους αποδυναμώσει επαγγελματικά» του Ταουφίκ, τον ανατρέπουν!

Οι Βρετανοί, παρεμβαίνουν στρατιωτικά με τη σειρά τους, συντρίβουν τους Ουραμπιστές αξιωματικούς & καταλαμβάνουν τη χώρα(!), μετατρέποντάς την σε προτεκτοράτο για το διάστημα 1914 - 1922!

Ενώ σε όλο το διάστημα του Μεσοπολέμου, όλη η δημόσια ζωή στην Αίγυπτο, χαρακτηρίζεται από την οξύτατη αντιπαράθεση μεταξύ από τη μια των δυνάμεων, κοινωνικών & πολιτικών που με κορμό την παλαιά Τουρκο-αιγυπτιακή αριστοκρατία των γαιοκτημόνων συντάσσονται υπό τον φιλο-Βρετανό μονάρχη Αχμάντ Φουάντ(1917 - 1936), και από την άλλη, των κοινωνικών δυνάμεων που με κορμό την ανερχόμενη εντόπια αστική τάξη & τα φτωχά αγροτικά & εργατικά στρώματα, εκφράζονται από το φιλελεύθερο-εθνικιστικό κόμμα ΟΥΑΦΝΤ.

Όπως είχαμε σημειώσει και στην αρχική αναφορά στην Αιγυπτιακή «Επανάσταση του 1952» στο πρώτο κομμάτι του σημειώματος, η Αίγυπτος, στις αρχές