Rethink Athens: οι νικητές

Στη δυναμικότητα που παρουσιάζει η μελέτη One Step Beyond (Ένα Βήμα Μπροστά) του ολλανδικού αρχιτεκτονικού γραφείου Okra, που αναδείχθηκε νικητής του διαγωνισμού Rethink Athens (Ξανασκέψου την Αθήνα), που διοργάνωσε το Ίδρυμα Ωνάση για την ανασυγκρότηση του κέντρου της πρωτεύουσας με άξονα την Πανεπιστημίου αναφέρθηκε ο Μάρτιν Κνάιτ.

Όπως είπε, στην εκπομπή του Αθήνα 9.84 «Metropolis» και στη

Νάντια Σκεπετάρη, για την εκπόνησή της τέθηκαν κριτήρια αναπτυξιακά, περιβαλλοντικά, αστικά και κοινωνικά. Παράλληλα, αναφέρθηκε στο όραμα το οποίο αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον σχεδιασμό και προγραμματισμό του συγκεκριμένου project.

Ποιο ήταν το όραμα που σας ενέπνευσε;
Μ.Κ.: «Αυτό που πιστεύω ότι μας ενέπνευσε είναι το γεγονός ότι η Αθήνα είναι ήδη ευρέως αναπτυγμένη, είναι μία μητρόπολη, αλλά και μία ενδιαφέρουσα περιοχή που μπορεί να συνδέσει το ιστορικό κέντρο με τις γύρω γειτονιές. Αν τώρα αναφερθούμε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πόλη, ναι μεν οι λόφοι παρουσιάζουν ενδιαφέρον και έχουν θέα μέχρι την θάλασσα, αλλά απ' την άλλη οι δημόσιοι χώροι στο κέντρο είναι υποβαθμισμένοι και υπάρχει και το περιβαλλοντικό πρόβλημα. Σε κάποια σημεία η ζέστη το καλοκαίρι είναι αφόρητη. Έτσι σκεφτήκαμε ότι θα μπορούσαμε ένα περιβαλλοντικό όραμα. Θα μπορούσαμε να αλλάξουμε το κλίμα με τον έλεγχο των υδάτων. Αν καταφέρουμε να συνδυάσουμε αυτά τα στοιχεία θα δημιουργηθεί μία ζωντανή καρδιά στο κέντρο της πόλης. Το όραμά μας στην πραγματικότητα ήταν ότι αν δημιουργήσουμε έναν καλύτερο χώρο στη Πανεπιστημίου και αν βελτιώσουμε την ατμόσφαιρα, όλες οι γύρω γειτονιές θα μπορέσουν να το εκμεταλλευτούν».

Ποια είναι η άποψή σας για την εικόνα της Αθήνας όπως την αντικρίζουμε σήμερα;
«Η Αθήνα είναι μία συναρπαστική πόλη με μεγάλη ιστορία. Όταν κάποιος φέρνει στο μυαλό του την Αθήνα συνειδητοποιεί ότι κάποτε ήταν η καρδιά της Ευρώπης κι ότι από εδώ ξεκίνησε ο πολιτισμός. Σήμερα η πόλη έχει μεταμορφωθεί σε μία μητρόπολη, είναι μια μεγάλη πόλη. Αυτό που είναι πραγματικά απαραίτητο είναι να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης και ο δημόσιος χώρος επειδή οι κάτοικοι το έχουν ανάγκη. Χρειάζονται χώρους πρασίνου, στάσης και ανάπαυσης. Η Αθήνα έχει ήδη όμορφα σημεία αλλά αυτό που θα έπρεπε να δημιουργηθεί είναι ένα δίκτυο δημόσιων χώρων που θα κάνει την πόλη ένα όμορφο μέρος για να μένει κάποιος».

Πείτε μας για το σχέδιό σας; Τι θα αλλάξει στην Αθήνα όταν υλοποιηθεί η πρότασή σας;
«Η Πανεπιστημίου θα γίνει διαφορετική. Σήμερα κυκλοφορούν πολλά αυτοκίνητα, έχει κίνηση. Στο μέλλον θα γίνει λεωφόρος. Θα τη μετατρέψουμε σε πεζόδρομο, θα περνάει το τραμ, ποδηλάτες. Θα είναι τελείως διαφορετικό περιβάλλον. Αυτό που προσπαθήσαμε είναι να γίνει προσβάσιμη περιοχή και να βελτιώσουμε τη σύνδεση με τις γύρω γειτονιές. Στην ίδια την Πανεπιστημίου θα δημιουργηθούν χώροι ανάπαυσης αλλά αυτό που επίσης θα αλλάξει είναι οι πλατείες. Η Ομόνοια σήμερα δεν είναι καθόλου όμορφη. Όλοι λένε ότι κάποτε ήταν υπέροχο μέρος. Το δικό μας όραμα θέλει την Ομόνοια πράσινη όπου στο κέντρο έχει χώρο για την διέλευση των πεζών. Η κίνηση των αυτοκινήτων θα είναι τελείως διαφορετική από τη σημερινή. Ο χώρος για τους πεζούς θα διαθέτει κιόσκια και άλλες κατασκευές που θα φιλοξενούν δραστηριότητες που κάνουν μία πλατεία δελεαστική. Επίσης θα τοποθετήσουμε περίπτερα με νερό τρεχούμενο, μία κατασκευή που δεν θα καταναλώνει πολλά λίτρα νερού, αλλά θα προσφέρει πολλά στην ατμόσφαιρα της πλατείας».

Επισκεφθήκατε την Αθήνα πριν ξεκινήσετε να σχεδιάζετε την πρότασή σας;
«Ναι. Αναλύσαμε προσεκτικά την πόλη. Παρ' όλα αυτά συνειδητοποιήσαμε ότι θα δώσουμε μία φρέσκια ματιά από το εξωτερικό, αλλά βέβαια ότι θα πρέπει να συνδέεται με το τι σκέφτονται, πράττουν και το πως αντιδρούν οι Αθηναίοι. Κάναμε συνεχώς συζητήσεις για να γίνει μια πρόταση που φέρνει κάτι καινούριο, αλλά που συγχρόνως είναι συνδεδεμένη με την Αθήνα».

Πως νιώθετε με αυτή τη διάκριση στον διαγωνισμό;
«Είμαστε ευτυχείς που μας επέλεξε η επιτροπή. Είμαστε ενθουσιασμένοι που η δημιουργία μας θα γίνει πραγματικότητα. Είναι τιμή μας να είμαστε παρόντες τη στιγμή που τέτοιες αλλαγές γίνονται πραγματικότητα. Είναι ιδιαίτερο να υλοποιήσουμε αυτό το σχέδιο σε μια πόλη που αξίζει να έχει περαιτέρω ανάπτυξη του δημόσιου χώρου».

Info

Το Ολλανδικό γραφείο OKRA είναι από τα σημαντικότερα διεθνώς γραφεία που ειδικεύονται στο σχεδιασμό δημόσιου αστικού χώρου με έδρα την Ουτρέχτη.Ιδρύθηκε το 1994 και διευθύνεται από τους Martin Knuijt (Μάρτιν Κνάϊτ), Wim Voogt (Βιμ Φόουγκτ) και Boudewijn Almekinders (Μπάουντεβέν Άλμεκιντερς).

Το σύνολο των 71 προτάσεων που υποβλήθηκαν στον διαγωνισμό Rethink Athens εκτίθενται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών από σήμερα, Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου έως την Τετάρτη 6 Μαρτίου, σε επιμέλεια του αρχιτέκτονα Πάνου Δραγώνα.