Ο Πειραιάς παράδειγμα για όλη την Ελλάδα

Της Μαρίας Καλαγιά*

«Η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα». Αυτό είχε δηλώσει ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ιταλίας, κατά την επίσκεψή του στην Κίνα, το περασμένο έτος, αναφορικά με την επικείμενη επένδυση της COSCO στην Τεργέστη.

Έξι μήνες μετά και το «δικό μας» Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) κατατάσσει ολόκληρη την ζώνη του λιμένα σε αρχαιολογικό χώρο. Είχε προηγηθεί πριν από περίπου τρεις μήνες, η αρνητική γνωμοδότηση της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ) για την υλοποίηση του επενδυτικού πλάνου της COSCO αξίας 612 εκατ. ευρώ. Έπεται, το Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων

Σήμερα, όμως, μαθαίνουμε πως η Τεργέστη διεκδικεί τη θέση του Πειραιά ως τη βασική πύλη εισόδου των κινεζικών προϊόντων στην Ευρώπη στα πλαίσια της πρωτοβουλίας «μία ζώνη ένας δρόμος». Η διεκδίκηση αυτή είναι μείζον θέμα για τους Ιταλούς, καθώς περιέχει ένα επενδυτικό πλάνο ανάλογο αυτού του Πειραιά. Το πρόβλημα για εμάς, όμως, έγκειται στο ότι προκειμένου να ολοκληρωθεί το κινεζικό πλάνο μέσω της Τεργέστης θα υποβαθμιστεί η επένδυση στο Πειραιά, λόγω ακριβώς αυτών των όψιμων εμποδίων που παρουσιάζονται.

Το Κ.Α.Σ. είναι ένα θεσμικό όργανο γνωμοδοτικού χαρακτήρα που συνεπικουρεί την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αυτό σημαίνει ότι ο/η εκάστοτε υπουργός δεν δεσμεύεται από τις γνωμοδοτήσεις του ΚΑΣ και μπορεί να αποφανθεί αντίθετα. Επομένως, αφού η γνωμοδότηση του ΚΑΣ δεν είναι τόσο καταλυτική όσο ακούγεται, προς τι η τόση φασαρία;

Το πρόβλημα είναι γενικότερο και πιο βαθύ. Αντανακλά τις παθογένειες της γραφειοκρατίας του κράτους. Υπό το υπάρχον καθεστώς, μία στρατηγική επένδυση δεν αποφασίζεται/ προεγκρίνεται από τις εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, παρά μόνο «ευλογείται». Πιθανοί εμπλεκόμενοι φορείς αφήνονται εκ των υστέρων να εκφράσουν γνώμη.

Μία γνώμη, ωστόσο, που ενδέχεται κατά το δοκούν και τις περιστάσεις να οδηγήσει σε αναστολή ή εν τέλει ματαίωση της επένδυσης. Εν προκειμένω, η καθυστέρηση αυτής της επένδυσης αναδεικνύει σε ένα διεθνές ακροατήριο, την αναξιοπιστία του Ελληνικού Δημοσίου.

Αναδεικνύει τον παραλογισμό της αιφνίδιας αναγνώρισης αρχαιολογικών ζωνών, την επιπολαιότητα των αποφάσεων των κρατικών οργάνων. Πάνω από όλα, όμως, επιβεβαιώνει ότι κανείς, ούτε καν μία κινεζική κρατική εταιρεία δεν μπορεί να λάβει διαβεβαιώσεις ότι μία επένδυση στην Ελλάδα μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς εκπλήξεις και προβλήματα! Αυτό είναι που πληγώνει παραπάνω από όλα την προσέλκυση των πολυπόθητων επενδύσεων. Ακόμα και οι ομογενείς μας αυτό αναφέρουν όποτε πέφτει στο τραπέζι της συζήτησης η ίδεας μιας επένδυσης στην πατρίδα. «Θέλουμε αλλά δεν έχουμε εμπιστοσύνη στο κράτος…».

Κανείς δεν ζητά από το ΚΑΣ να σιωπήσει. Κανείς δεν απαιτεί οι επενδύσεις να γίνουν με κάθε κόστος. Όλοι ζητάμε από το κράτος να δουλέψει μεθοδικά και αποτελεσματικά. Όλοι απαιτούμε από το κράτος να αποφαίνεται άπαξ και δια παντός επί των αιτήσεων μας. Το νομικό πλαίσιο υπάρχει και επιβάλλει στο Δημόσιο να διεκπεραιώνει τις υποθέσεις των πολιτών εντός 50 ημερών (άρθρο 4 ν.2690/1999).

Ο πολιτισμός που κληρονομήσαμε, είναι εργαλείο ανάπτυξης και όχι τροχοπέδη. Πρέπει, επιτέλους, να γίνει η αρχή. Ας αποτελέσει ο Πειραιάς παράδειγμα για όλη την Ελλάδα.

Η Μαρία Καλαγιά είναι σύμβουλος σε ναυτιλιακή εταιρεία