Νόμος Κατσέλη: Τελευταία ευκαιρία για όσους έχουν «κόκκινα» δάνεια και οφειλές

Tελευταία ευκαιρία για χιλιάδες δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια και ληξιπρόθεσμες οφειλές για να ζητήσουν υπαγωγή στον νόμο Κατσέλη, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου, καθώς στις 28 Φεβρουαρίου λήγει η δίμηνη παράταση που έδωσε η κυβέρνηση.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και από τις πρώτες επαφές που είχαν οι εκπρόσωποι κυβέρνησης και θεσμών την περασμένη Τρίτη, θεωρείται δεδομένο ότι σύντομα οι δανειολήπτες να βρεθούν αντιμέτωποι με ένα δυσμενέστερο θεσμικό πλαίσιο το οποίο θα αφορά λιγότερους. Κομβικό σημείο των αλλαγών θεωρείται το ύψος της αξίας του ακινήτου που θα μπορεί να μπει σε προστασία ενώ και το ύψος του εισοδήματος, αλλά και της περιουσίας του δανειολήπτη θα παίζει καθοριστικό ρόλο, όπως και το ύψος του δανείου, ιδιαίτερα για εκείνους που θα αναζητούν να λάβουν επιδότηση της δόσης του δανείου τους από το Δημόσιο.

Το σχέδιο της κυβέρνησης το οποίο παρουσιάστηκε στους θεσμούς προβλέπει ένα νέο πλαίσιο που βασίζεται στην εξωδικαστική ρύθμιση των χρεών για φυσικά πρόσωπα ενώ για τον σκοπό αυτό θα δημιουργηθεί ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα. Πρόκειται για ένα μοντέλο ανάλογο του εξωδικαστικού μηχανισμού για τις επιχειρηματικές οφειλές.

Ωστόσο όπως όλα δείχνουν από τις μέχρι τώρα πληροφορίες η ρύθμιση που θα προκύπτει θα βασίζεται σε αυστηρά κριτήρια και φυσικά θα περιλαμβάνει μικρότερο αριθμό κόκκινων δανειοληπτών.

Επί το δυσμενέστερο. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση επιδιώκει η αξία προστασίας πρώτης κατοικίας να παραμείνει στα σημερινά επίπεδα, αυτό φαντάζει δύσκολο με τις τράπεζες να επιχειρηματολογούν ότι 180.000 ευρώ για τον άγαμο και 280.000 ευρώ για ζευγάρι με τρία παιδιά είναι υπερβολικά υψηλά, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία τους το μέσο στεγαστικό δάνειο δεν ξεπερνά τις 80.000 ευρώ, με τη δική τους πρόταση να ξεκινά από τις 75.000 ευρώ και ταβάνι τις 140.000 ευρώ. Επίσης στον αέρα βρίσκεται και η προστασία της πρώτης κατοικίας για δάνεια εκτός των στεγαστικών καθώς οι τράπεζες είναι αντίθετες στην πρόταση της κυβέρνησης να περιλαμβάνονται στις προστατευτικές διατάξεις του νέου πλαισίου όλα τα δάνεια που συνδέονται με πρώτη κατοικία.

Αναφορικά με το κούρεμα της οφειλής των δανείων επίσης οι τράπεζες απορρίπτουν την πρόταση της κυβέρνησης για οριζόντιο κούρεμα το οποίο θα είναι συνάρτηση του ύψους του δανείου και της τρέχουσας εμπορικής αξίας του ακινήτου, ενώ απορριπτική είναι και η θέση τους για την παροχή δυνατότητας σε δανειολήπτες των οποίων τα δικαστήρια απέρριψαν προηγούμενες αιτήσεις ένταξης να αποκτήσουν δικαίωμα εκ νέου υποβολής αίτησης στο αναμορφωμένο νομοθετικό πλαίσιο όταν αυτό έρθει.

Με αυτά τα δεδομένα αλλά και την άποψη των θεσμών ότι καθυστερεί σημαντικά η εκδίκαση των υποθέσεων του νόμου Κατσέλη και μαζί η αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, θεωρείται βέβαιο ότι όποιες αλλαγές έρθουν θα είναι λιγότερο ευνοϊκές.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το τελευταίο διάστημα αυξάνονται οι δανειολήπτες που «τρέχουν» να καταθέσουν αιτήσεις ένταξης φοβούμενοι δυσμενείς αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο και αυτό παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση προβάλλει την επιδότηση της δανειακής δόσης κατά το 1/3 που θα περιλαμβάνει το νέο πλαίσιο. Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης έως το τέλος του εννεαμήνου 2018, 137.840 ήταν οι εκκρεμείς αιτήσεις στα Ειρηνοδικεία για τον νόμο Κατσέλη ενώ στο ίδιο διάστημα εισήχθησαν 5.405 νέες αιτήσεις. Με τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια που είναι σε καθεστώς νομικής προστασίας να αντιπροσωπεύουν το 31% των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων.

Τι ισχύει σήμερα και έως τις 28 Φεβρουαρίου

Σήμερα και με βάση τα στοιχεία της γενικής γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με τον νόμο Κατσέλη – Σταθάκη προστατεύεται η κύρια κατοικία του 61,2% των νοικοκυριών ενώ προσφέρει προστασία σε νοικοκυριά και ελεύθερους επαγγελματίες που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να πληρώσουν τις οφειλές τους. Σε αυτόν μπορούν να ενταχθούν όσοι δανειολήπτες έχουν οικογενειακό εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70% και φτάνει έως τις 40.800 ευρώ (άγαμος: 13.906 ευρώ, ζευγάρι: 23.659 ευρώ και κάθε παιδί: 5.714 ευρώ), ενώ η κύρια κατοικία τους έχει αντικειμενική αξία μεταξύ 180.000 και 280.000 ευρώ.

Επιπλέον ρυθμίζει και το σύνολο των οφειλών (τράπεζες, Εφορία, ΟΤΑ, ασφαλιστικά ταμεία και ιδιώτες), δηλαδή το σύνολο του ιδιωτικού χρέους, και όχι μόνο το στεγαστικό δάνειο. Ωστόσο ο νόμος ορίζει ότι η μη τήρηση από τον οφειλέτη των υποχρεώσεων που του υπαγορεύει η δικαστική απόφαση επιτρέπει στον πιστωτή να κινήσει διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη και της μοναδικής κατοικίας του. Καταγγελία της ρύθμισης επιτρέπεται εφόσον ο οφειλέτης καθυστερεί την καταβολή τεσσάρων διαδοχικών μηνιαίων δόσεων ετησίως ή καθυστερεί την καταβολή δόσεων της ρύθμισης και το συνολικό ύψος του ποσού σε καθυστέρηση υπερβαίνει αθροιστικώς την αξία τεσσάρων μηνιαίων δόσεων ετησίως.