Αγωνία για την παγκόσμια κληρονομιά των Γκαλαπάγκος : Κινέζοι αλιείς ψαρεύουν προστατευόμενα είδη

Ο Τζόναθαν Γκριν ακολουθούσε την πορεία του φαλαινοκαρχαρία Χόουπ στον ανατολικό Ειρηνικό επί 280 ημέρες, όταν η δορυφορικές μεταδόσεις από το GPS που είχε εμφυτευμένο στο πτερύγιό της διακόπηκαν ξαφνικά.

Οι διακοπές των μεταδόσεων δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο, ενώ πολλές φορές διαρκούν ακόμη και εβδομάδες, εξηγεί ο Γκριν, επιστήμονας που μελετά το μεγαλύτερο ψάρι του κόσμου εδώ και τρεις δεκαετίες, στο μοναδικό θαλάσσιο οικοσύστημα των Γκαλαπάγκος.

Όμως όταν έλεγξε τις δορυφορικές εικόνες της περιοχής όπου είχε

εντοπίσει για τελευταία φορά την Χόουπ, παρατήρησε ότι στον ωκεανό έπλεαν εκατοντάδες κινεζικά αλιευτικά σκάφη.

«Άρχισα να το ελέγχω και ανακάλυψα ότι στο τέλος των μεταδόσεων, άρχισε να επιταχύνει», λέει ο Γκριν, συνιδρυτής και διευθυντής του Galapagos Whale Shark Project.

«Η ταχύτητά της αυξήθηκε από τον έναν στους έξι ή επτά κόμβους τα τελευταία 32 λεπτά – δηλαδή, προφανώς, στην ταχύτητα ενός αλιευτικού».

Τα αλιευτικά σκάφη που είδε ο Γκριν στις δορυφορικές εικόνες, πιστεύεται ότι ανήκουν σε έναν τεράστιο στόλο με κινεζική σημαία, για την παρουσία του οποίου ακριβώς έξω από τα κυριαρχικά ύδατα των Γκαλαπάγκος είχαν προειδοποιήσει την περασμένη εβδομάδα οι αρχές του Εκουαδόρ.

«Δεν έχω αποδείξεις, όμως η υπόθεσή μου είναι ότι πιάστηκε από τα σκάφη του ίδιου στόλου που τώρα βρίσκεται στα νότια των νησιών», δήλωσε ο Γκριν στον Guardian. Είναι ο τρίτος φαλαινοκαρχαρίας με εμφυτευμένο GPS που έχει εξαφανιστεί την τελευταία δεκαετία, προσθέτε.

Ο κινεζικός στόλος, που αριθμεί περισσότερα από 300 σκάφη, βρίσκεται σε διεθνή ύδατα ακριβώς έξω από τα θαλάσσια σύνορα γύρω από τα νησιά Γκαλαπάγκος και τα εγχώρια ύδατα του Εκουαδόρ, εξηγεί ο Νόρμαν Ρέι, κυβερνήτης των νησιών.

Ένα ετήσιο φαινόμενο

Κινεζικά αλιευτικά σκάφη φτάνουν κάθε χρόνο στις θάλασσες γύρω από τα Γκαλαπάγκος, τα οποία έχουν ανακηρυχθεί Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την Unesco το 1978. Όμως ο φετινός στόλος είναι ένας από τους μεγαλύτερους που έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια. Από τα 248 σκάφη, τα 243 φέρουν κινεζική σημαία, ενώ κάποια ανήκουν σε εταιρείες που κατηγορούνται για παράνομη, μη καταγεγραμμένη ή ανεξέλεγκτη αλιεία, σύμφωνα με έρευνα του C4ADS, μιας ΜΚΟ ανάλυσης δεδομένων.

Ο στόλος περιλαμβάνει αλιευτικά σκάφη και σκάφη με κοντέινερ συντήρησης ή πλοία ψυγεία, για την αποθήκευση των τεράστιων ψαριών.

Η μεταφορά του φορτίου μεταξύ των σκαφών απαγορεύεται βάσει της διεθνούς ναυτικού δικαίου. Κι όμως, ο κινεζικός στόλος διαθέτει πλοία προμηθειών και αποθήκευσης παραπλεύρως των αλιευτικών βαρκών.

«Υπάρχουν στόλοι που δείχνουν να μην συμμορφώνονται σε καμία νομοθεσία», δήλωσε ο Ρέι.

Ένας καπετάνιος σε πλοίο αλίευσης τόνου συμφερόντων Εκουαδόρ, είδε τις κινεζικές αλιευτικές βάρκες από κοντά στις αρχές Ιουλίου, πριν τη λήξη της περιόδου του τόνου.

«Απλώς βγάζουν ό,τι κι αν πιάσουν!», είπε ο καπετάνιος, που ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. «Είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε μαζί μας έναν βιολόγο που ελέγχει την ψαριά. Αν πιάσουμε καρχαρία, είμαστε υποχρεωμένοι να τον ρίξουμε πίσω στη θάλασσα. Όμως αυτούς ποιος τους ελέγχει;»

Θυμάται να κινείται ανάμεσα στο στόλο τη νύχτα, αλλάζοντας διαρκώς πορεία για να αποφύγει τις βάρκες, καθώς τα φώτα τους έπεφταν στο νερό για να προσελκύσουν τα καλαμάρια στην επιφάνεια.

«Ήταν σαν να είσαι σε πόλη τη νύχτα», θυμάται.

«Ήταν πραγματικό σφαγείο»

Οι κινεζικές πρακτικές αλιείας τράβηξαν την προσοχή του Εκουαδόρ για πρώτη φορά το 2017, όταν το ναυτικό της χώρας κατέσχεσε το κινεζικό πλοίο-ψυγείο Fu Yuang Yu Leng 999 εντός του προστατευμένου θαλάσσιου βιότοπου των Γκαλαπάγκος. Μέσα του βρέθηκαν 6.000 παγωμένοι καρχαρίες – μεταξύ τους και σφυροκέφαλοι καρχαρίες και φαλανοκαρχαρίες, δύο είδη που απειλούνται με εξαφάνιση.

«Ήταν πραγματικό σφαγείο», λέει ο Γκριν, περιγράφοντας τις εικόνες του φορτίου. «Τέτοια σφαγεία κινούνται σε τεράστια κλίμακα σε διεθνή ύδατα, χωρίς να τα βλέπει κανείς».

Η κατάσχεση είχε οδηγήσει σε διαδηλώσεις έξω από την κινεζική πρεσβεία του Κουίτο. Το Εκουαδόρ επέβαλε πρόστιμο $6 εκατ. στο σκάφος και τα 20 μέλη του πληρώματος καταδικάστηκαν σε τετραετή κάθειρξη για παράνομη αλιεία.

Τι απαντά η Κίνα

Η κινεζική πρεσβεία στο Κουίτο δήλωσε, μετά τη θέαση και του πρόσφατου στόλου, ότι η Κίνα είναι «υπεύθυνο αλιευτικό έθνος» με «μηδενική ανοχή» απέναντι στην παράνομη αλιεία. Έχει διαβεβαιώσει το ναυτικό του Εκουαδόρ ότι τα αλιευτικά εργάζονται νόμιμα και «δεν αποτελούν απειλή για κανένα», σε δήλωσή της τον περασμένο μήνα.

Ο Μίλτον Καστίγιο, εκπρόσωπος των Γκαλαπάγκος στο γραφείο του συνηγόρου ανθρώπινων δικαιωμάτων στο Εκουαδόρ, δήλωσε ότι έχει ζητήσει από τον δημόσιο κατήγορο να ελέγξει το φορτίο των κινεζικών σκαφών, βάσει της νομικής αρχής της διεθνούς και εξωεδαφικής προστασίας των προστατευόμενων ειδών.

Ο κινεζικός στόλος αλιείας σε απομακρυσμένα ύδατα είναι ο μεγαλύτερος του πλανήτη, αποτελούμενος από σχεδόν 17.000 σκάφη – 1.000 εκ των οποίων χρησιμοποιούν σημαίες άλλων κρατών, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Διεθνούς Ανάπτυξης.

Ο στόλος συχνά ψαρεύει στα χωρικά ύδατα φτωχότερων κρατών, αναφέρει η έκθεση, έχοντας μειωμένα αποθέματα ψαριών στα εγχώρια ύδατά της.

Ο Γκριν σημειώνει ότι η «έκρηξη ζωής» που δημιουργείται από την ανάμειξη θερμών και ψυχρών ρευμάτων του ωκεανού στα νησιά Γκαλαπάγκος είναι ακριβώς αυτό που έχει προσελκύσει τους Κινέζους αλιείς στα νερά του αρχιπελάγους.

«Το θαλάσσιο πάρκο των Γκαλαπάγκος είναι ένας τόπος εξαιρετικά υψηλής παραγωγικότητας, μεγάλης βιομάζας και βιοποικιλότητας», εξηγεί. Η τεχνική αλιείας με παραγάδι που χρησιμοποιεί ο στόλος είναι κατάλληλη για το ψάρεμα μεγάλων ψαριών, όπως ο τόνος, αλλά και καρχαριών, χελιών, χελωνών και κητών, όπως οι θαλάσσιοι λέοντες και τα δελφίνια, προσθέτει.

«Δεν μιλάμε πλέον για ψάρεμα, αλλά για καταστροφή της πανίδας των ωκεανών μας», προειδοποιεί ο Γκριν. «Θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν η οποιαδήποτε χώρα σε αυτόν τον πλανήτη έχει το δικαίωμα να καταστρέφει τα κοινά μας εδάφη».

Πηγή: www.theguardian.com