Δύο αποφάσεις στην πορεία προς τον τοίχο

Οι απολογισμοί, οι οποίοι εμπεριέχουν αναγκαστικά παρελθοντολογία, έχουν σημασία μόνο αν πρόκειται να εξαχθούν σωστά συμπεράσματα για το τι έφταιξε και φτάσαμε ως εδώ. Εν προκειμένω, ο απολογισμός του 2015 δεν είναι τυπικός και επετειακός, αλλά απολύτως χρήσιμος.

Το 2015 σημαδεύτηκε από δύο πρώιμες αποφάσεις, οι οποίες αποδείχτηκαν καθοριστικές για τη συνέχεια. Ηταν δύο καθοριστικά λάθη. Το ένα το έχουν παραδεχθεί ήδη ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών. Το άλλο είναι πολύ δύσκολο να το παραδεχθούν, αλλά-ποιος ξέρει;-τίποτα δεν αποκλείεται σε κάποιο

Η πρώτη απόφαση δεν είναι κάν του 2015, είχε ληφθεί από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ τουλάχιστον από το καλοκαίρι του 2014. Και έγινε πράξη (στις 29 Δεκεμβρίου), λίγο πριν εκπνεύσει το 2014. Η Βουλή ψήφισε «Όχι» στην εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας και η χώρα οδηγήθηκε στις πρόωρες εκλογές του Ιανουαρίου.

Επρόκειτο, ίσως, για «αναπόφευκτο λάθος». Ο Αλέξης Τσίπρας και η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ πετούσαν τότε στα σύννεφα. Εκαναν μηδενιστική αντιπολίτευση. Είχαν έναν και μοναδικό στόχο: την κατάληψη της εξουσίας. Και αυτό τους εμπόδισε να δουν καθαρά, να σταθμίσουν όλα τα δεδομένα, να συνειδητοποιήσουν τις δυσκολίες. Είχαν πιστέψει- ή έτσι έλεγαν- ότι οι δανειστές θα υποχωρούσαν. Ετσι, αγνοούσαν όλες τις προειδοποιήσεις. Μία από αυτές, του Ευάγγελου Βενιζέλου, ήταν πολύ ηχηρή και αρκούντως παραστατική για τις διαθέσεις των Ευρωπαίων, αλλά όλα πήγαιναν στο βρόντο.

Τότε, η συμφωνία της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου δεν ολοκληρώθηκε για καθαρά πολιτικούς λόγους. Οι δανειστές έβλεπαν ότι η κυβέρνηση αυτή θα έπεφτε, λόγω της άρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να συναινέσει στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και ήθελαν να διαπραγματευθούν με την επόμενη.

Τότε, τα μέτρα που απαιτούνταν ήταν πολύ λιγότερα από όσα απαιτήθηκαν αργότερα. Το κόστος του περίφημου «mail Xαρδούβελη» ήταν πολύ μικρότερο από το αντίστοιχο των μέτρων Βαρουφάκη-Τσακαλώτου. Η οικονομία βρισκόταν σε φάση σταθεροποίησης, δεν υπήρχε στο τραπέζι θέμα μειώσεων σε μισθούς και συντάξεις και καμιά υποψία για κλείσιμο τραπεζών.

Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ τα αγνόησε όλα αυτά. Δεν ήταν σε θέση να αντέξει μια ολιγόμηνη αναβολή των εκλογών, τις οποίες έτσι κι αλλιώς θα κέρδιζε. Δεν ήταν σε θέση να συνεκτιμήσει ότι θα ήταν καλύτερα-και για τη δική του κατοπινή διακυβέρνηση- να είχε γίνει τότε η συμφωνία και να μην ακολουθήσει πολύμηνη οικονομική και πολιτική αβεβαιότητα.
Το λάθος έγινε (συμβολή σ’ αυτό είχε και η τότε ΔΗΜΑΡ του Φώτη Κουβέλη, που έκτοτε εξαφανίστηκε) και η χώρα πλήρωσε ακριβά αυτήν την αβεβαιότητα.

Η δεύτερη απόφαση ελήφθη στις 20 Φεβρουαρίου, από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πλέον. Η ισχύς του προηγούμενου Μνημονίου παρατάθηκε χωρίς κανένα οικονομικό όφελος για τη χώρα. Βρισκόμασταν στην εποχή που ο Γιάννης Βαρουφάκης, ως το πουλέν(ή «σημαντικό asset για τη χώρα», κατά την έκφραση του κ. Τσίπρα) είχε περάσει στον πρωθυπουργό το δόγμα «δεν ζητάμε λεφτά».
Την απόφαση αυτή πολύ γρήγορα αποκήρυξε ο διάδοχος του Βαρουφάκη, Ευκλείδης Τσακαλώτος (εδώ). Πρόσφατα παραδέχτηκε το λάθος και ο κ. Τσίπρας, με τη φράση «χάσαμε χρόνο μας τελείωσαν και τα λεφτά» (περισσότερα εδώ).
Η ιστορία δεν γράφεται με «αν». Όμως, το ερώτημα τι θα είχε συμβεί, αν δεν είχαν ληφθεί αυτές οι δύο αποφάσεις, παραμένει. Και μάλλον θα το απαντήσουν οι ιστορικοί του μέλλοντος. Ωστόσο, η τελευταία παραδοχή του κ. Τσίπρα «αν τα ήξερα, θα είχα πάρει πιο γενναίες αποφάσεις από την αρχή», δίνει σήμερα μια απάντηση.

Ο πρωθυπουργός αποφάσιζε έχοντας άγνοια-κατά τη δική του ομολογία-των πραγματικών δεδομένων. Αλλοι του τα παρουσίαζαν διαφορετικά ή δεν ήταν σε θέση ο ίδιος να τα δει;

Μικρή σημασία έχει πλέον. Τα λάθη έγιναν, οι αποφάσεις ελήφθησαν, τις συνέπειες τις πληρώνουμε όλοι. Οι εκ των υστέρων παραδοχές και ομολογίες έχουν κάποια αξία στο βαθμό που θα αποτρέψουν νέα, παρόμοια ή ανάλογα, λάθη. Για να μη φτάσουμε κάποια στιγμή σ’ αυτό που περιγράφει ο αφορισμός του Φρόιντ: «Από λάθος σε λάθος ανακαλύπτει κανείς όλη την αλήθεια».
Γιατί τότε η ανακάλυψη της αλήθειας θα είναι πολύ καθυστερημένη και πολύ οδυνηρή.

The post Δύο αποφάσεις στην πορεία προς τον τοίχο appeared first on Protagon.gr.