Μακεδονικό: «Κάντε το όπως ο Ντε Γκολ και ο Αντενάουερ»

Βασικό συμπέρασμα τόσο από την ιστορική επίσκεψη Κοτζιά στα Σκόπια, όσο και από την τριμερή της Βιέννης, είναι ότι Ελλάδα και ΠΓΔΜ απέχουν πολύ ακόμα για να κλείσουν μια συμφωνία για το ονοματολογικό. Και αυτό παρά την αισιοδοξία που εξέφρασε ο υπουργός των Εξωτερικών μετά την τριμερή και τη γεμάτη σιγουριά δήλωσή του ότι είναι έτοιμος για το μεγάλο βήμα που οδηγεί στο Γκόρναμακεντόνια -έτσι αμετάφραστο

Στο πλαίσιο της τακτικής που ακολουθεί κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, η ελληνική πλευρά θέτει τις αλλαγές στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ ως προαπαιτούμενο προκειμένου να κατασιγάσει τις φωνές στο εσωτερικό και ειδικά μέσα στην συγκυβέρνηση (βλ. Πάνο Καμμένο).

Στην άλλη πλευρά των συνόρων ωστόσο, η επιταγή των συνταγματικών αλλαγών συναντά έντονες αντιδράσεις, σε μια περίοδο μάλιστα που ο Ζόραν Ζάεφ δεν είναι τόσο ισχυρός ώστε να επιβάλει τη γνώμη του.

Ακόμα όμως και υπάρξει ένα κοινό κείμενο φαίνεται να χρειάζεται πολύς καιρός ακόμη για να φθάσουν οι δύο πλευρές σε μία τελική συμφωνία -αν υπάρξει ποτέ τέτοια- πριν από το ορόσημο του Ιουλίου με τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Εξου και οι αναφορές περί σχεδίου Β’ που έχει ήδη στη φαρέτρα του ο Νίκος Κοτζιάς και σύμφωνα με το οποίο το «πρώτα συνολική erga omnes συμφωνία με έμπρακτες αλλαγές στο Σύνταγμα και μετά ένταξη σε ΝΑΤΟ και ΕΕ» μετατρέπεται πλέον σε Ενδιάμεση Διεθνή Συμφωνία στον ΟΗΕ, με χρονική μετατόπιση των συνταγματικών αλλαγών για μετά… (χωρίς να προσδιορίζεται πότε θα είναι αυτό το μετά, ούτε τι είδους εξασφαλίσεις θα δοθούν στην ελληνική πλευρά).

Σε κάθε περίπτωση, όπως σημειώνει και ο επικεφαλής του think tank European Stability Initiative (ESI) Τζέραλντ Κνάους, αμφότερες οι διαπραγματευτικές ομάδες χρειάζονται μία διέξοδο της οποίας θα μπορούν να υπεραμυνθούν στο εσωτερικό τους ακροατήριο και για το σκοπό αυτό πρέπει να αλληλοβοηθηθούν.

Η διέξοδος θα πρέπει να επικεντρωθεί σε τρία σημεία: στο νέο όνομα και τη χρήση του, την ευρωατλαντική ενσωμάτωση των Σκοπίων και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που θα κληθούν να γεφυρώσουν το έλλειμμα εμπιστοσύνης που έχει δημιουργηθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών.

Σύμφωνα με τον Τζέραλντ Κνάους, κλειδί για την επιτυχή έκβαση των συνομιλιών είναι η συμφωνία των δύο πλευρών σε έναν οδικό χάρτη για τη χρήση του νέου ονόματος (με το think tank να έχει ήδη παρουσιάσει σε Αθήνα, Σκόπια, Βρυξέλλες και Παρίσι συγκεκριμένη πρόταση/ σ.σ. στην πρόταση αυτή περιλαμβάνονται πιθανά ονόματα στη βάση πάντα της σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό, καθώς επίσης οι απαραίτητες αλλαγές στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ).

Οι δύο κυβερνήσεις θα συμφωνήσουν ότι το νέο όνομα αντικαθιστά άμεσα το «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας» σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς και την ίδια στιγμή η κυβέρνηση Ζάεφ δεσμεύεται ότι ΘΑ αλλάξει το Σύνταγμά της χώρας ως εξής:

«Την ημέρα που η ‘Δημοκρατία της Μακεδονίας’ θα ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το όνομα της χώρας θα είναι …. (π.χ. Γκόρναμακεντόνια) με ισχύ για όλες τις χρήσεις (erga omnes) σε όλες γλώσσες εκτός από την επίσημη γλώσσα της χώρας για εσωτερική χρήση».

Με το που τεθεί σε ισχύ η συνταγματική αλλαγή η Ελλάδα θα στηρίξει την ένταξη του βόρειου γείτονά της στο ΝΑΤΟ ενω θα ανοίξουν και τα κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ.

Μία συνταγματική αλλαγή στα Σκόπια θα αποτελούσε ισχυρό σήμα ότι η κυβέρνηση της χώρας είναι σοβαρή σε αυτό που κάνει και επιδιώκει. Η αλήθεια είναι ότι απαιτεί σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο και όχι λιγότερες από τρεις δύσκολες ψηφοφορίες στο κοινοβούλιο (Sobranje): πρώτα με πλειοψηφία 2/3 (81/120 βουλευτές)), μετά απλή πλειοψηφία (61/120 βουλευτές) και την τρίτη φορά και πάλι πλειοψηφία 2/3.

Για να το πετύχει αυτό η κυβέρνηση Ζάεφ χρειάζεται να απευθυνθεί σε κόμματα της αντιπολίτευσης. Αν οι ενταξιακές συνομιλίες αρχίσουν μέσα στο καλοκαίρι, με δεδομένη μάλιστα την πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ, το εμπόδιο αυτό μπορεί να ξεπεραστεί.

Η Αθήνα εξασφαλίζει άμεσα τη χρήση του νέο ονόματος σε διεθνές επίπεδο και την ημέρα της ένταξης των Σκοπίων στους ευρωατλαντικούς θεσμούς η χρήση του νέου ονόματος γίνεται erga omnes, αφου προηγηθεί το σχετικό δημοψήφισμα για την είσοδο στην ΕΕ.

Το κλειδί, τονίζει ο επικεφαλής του ESI, είναι να δημιουργηθεί ένας ενάρετος κύκλος. Αυτό θα διασφαλίσει ένα αμοιβαίο συμφέρον μεταξύ Αθηνών και άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών για την επιτυχία της ενταξιακής διαδικασίας της ΠΓΔΜ, με την ελληνική πλευρά να διατηρεί το δικαίωμα βέτο.

Παράλληλα οι δύο πλευρές υιοθετούν μία κοινή διακήρυξη αναφορικά με τα υπόλοιπα βήματα που χρειάζονται για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Μία τέτοια διακήρυξη μπορεί και να επικυρωθεί ως συμφωνία από τα κοινοβούλια των δύο χωρών, κάτι ωστόσο που είναι λιγότερο σημαντικό από ό,τι η απαρέγκλιτη εφαρμογή του περιεχομένου της.

Στόχος επίσης είναι το εν λόγω έγγραφο να γράψει Ιστορία και να αποτελέσει σημείο αναφοράς για το μέλλον. Γι αυτό πρέπει να είναι συγκεκριμένο και να μην είναι μακροσκελές.

Αντίστοιχο προηγούμενο στην ευρωπαϊκή ιστορία αποτελεί η εξασέλιδη Συνθήκη των Ηλυσίων μεταξύ Γαλλίας και Δυτικής Γερμανίας το 1963 (υπεγράφη από τον γάλλο πρόεδρο Σαρλ ντε Γκολ και τον καγκελάριο Κόνραντ Αντενάουερ στις 22 Ιανουαρίου του 1963 στο Μέγαρο των Ηλυσίων στο Παρίσι. Με την υπογραφή της οι δύο χώρες έβαλαν νέα θεμέλια για τις σχέσεις τους και τερμάτισαν αιώνες αντιπαλότητας μεταξύ τους).

Η Συνθήκη των Ηλυσίων θεωρείται σημείο αναφοράς στην ιστορία της ευρωπαϊκής διπλωματίας. Μεταξύ άλλων προέβλεπε την αδελφοποίηση δεκάδων γαλλικών γερμανικών πόλεων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων κτλ.

Κατά τον Κνάους, σήμερα Αθήνα και Σκόπια έχουν τη δυνατότητα να θέσουν ως κοινό στόχο μία αντίστοιχης σημασίας διακήρυξη για τον 21ο αιώνα στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Στη μυθολογία, στα Ηλύσια Πεδία πήγαιναν οι άξιοι, στον Άδη όσοι δεν αξιοποίησαν τη ζωή και στα Τάρταρα οι εγκληματίες. Στην αρχή η είσοδος στα Ηλύσια ανήκε αποκλειστικά στους θνητούς που συνδέονταν με τους θεούς (στα θνητά τέκνα των θεών) στην συνέχεια όμως οι πύλες τους άνοιξαν για τους ενάρετους, τους αρίστους και τους ηρωικούς.

Αυτός, κατά τον Κνάους, είναι ένας εποικοδομητικός τρόπος να επικαλεστεί κανείς την αρχαία μυθολογία στην σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτική. Επιπρόσθετα, καθοριστικός θα μπορούσε να αποβεί και ο ρόλος της Γαλλίας που διατηρεί καλές σχέσεις με αμφότερες τις κυβερνήσεις σε Αθήνα και Σκόπια. Ως ένθερμος υποστηρικτής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης άλλωστε, ο Εμανουέλ Μακρόν μπορεί να αναδειχθεί ως κατάλληλος μοχλός που θα βοηθήσει τις κυβερνήσεις Τσίπρα και Ζάεφ να γράψουν ιστορία και να πετύχουν εκεί που άλλοι ηγέτες στο παρελθόν απέτυχαν, καταλήγει ο επικεφαλής του ESI.

The post Μακεδονικό: «Κάντε το όπως ο Ντε Γκολ και ο Αντενάουερ» appeared first on Protagon.gr.