H νέα ζωή της Ροτόντας

Ενα πιάνο βανδαλίζεται μέσα στη Ροτόντα. Ενας καλλιτέχνης – ο Θεσσαλονικιός κι από τις σημαντικότερες παρουσίες στην ελληνική σκηνή της τζαζ Σάκης Παπαδημητρίου – την τελευταία στιγμή γλιτώνει από το μαχαίρι ενός μοναχού. Το κηρυγμένο Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς θυμίζει πεδίο μάχης. Και casus belli δεν είναι παρά μια συναυλία που διοργανώνεται με άδεια του τότε υπουργού Πολιτισμού, Θάνου Μικρούτσικου κι ενώ η πόλη προετοιμάζεται πυρετωδώς για να στεφθεί δυο χρόνια αργότερα «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης». Το ημερολόγιο

δείχνει 30 Οκτωβρίου 1995.

Χρειάστηκε να περάσουν δυο ολόκληρες δεκαετίες. Το μέχρι προσφάτως απαξιωμένο και ντυμένο με σκαλωσιές μνημείο για σχεδόν 40 χρόνια, που χτίστηκε ως μαυσωλείο του Γαλερίου (κατά άλλη εκδοχή ως ναός του Δία ή του Καβείρου), ασχέτως αν στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του λειτούργησε ως εκκλησία και ως τζαμί, αφού βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο διαμάχης με αφορμή το αν θα τοποθετηθεί ή όχι σταυρός στην κορυφή της οροφής του, φαίνεται πως είναι έτοιμο να γυρίσει σελίδα στην ιστορία του και να αναδείξει και τον κοσμικό χαρακτήρα του. Μια πτυχή απαραίτητη για ένα μνημείο –σύμβολο της πολυπολιτισμικότητας, που χαρακτηρίζει έτσι κι αλλιώς την πόλη της Θεσσαλονίκης και αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ταυτότητας της.

Δώδεκα κοσμικές εκδηλώσεις τον χρόνο, μία κάθε μήνα, για 300 άτομα κάθε φορά, θα μπορεί λοιπόν από εδώ και στο εξής να φιλοξενεί η Ροτόντα, σύμφωνα με την γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (το βράδυ της Τρίτης).

Επιπλέον, μπορεί να αποτελέσει φιλόξενη στέγη και για εικαστικές εκθέσεις και για συναυλίες κοσμικής και θρησκευτικής, κλασικής, αλλά και νεότερης μουσικής από μεγάλα και μικρά σύνολα, ορχήστρα ή σολίστ, ρεσιτάλ κλασικού λυρικού τραγουδιού, ρέκβιεμ και παρουσίαση ορατορίων μεταξύ άλλων.

Στιγμιότυπο από συναυλία στη Ροτόντα, τα Χριστούγεννα του 2015 (Κωνσταντίνος Τσακαλίδης/Sooc)

Χώρος θα υπάρχει και για εκδηλώσεις λόγου, διαλέξεις και ημερίδες σχετικά με την ιστορία του μνημείου, οι οποίες στο σύνολό τους θα πρέπει να διοργανώνονται από επίσημους φορείς εντός και εκτός συνόρων, το Υπουργείο Πολιτισμού, τη δημοτική αρχή, καθώς και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και πάντα σε συνεργασία με την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων και υπό την προϋπόθεση ότι το περιεχόμενό τους να ανταποκρίνεται στο ιστορικό και μνημειακό χαρακτήρα της Ροτόντας.

Ο κόσμος του πολιτισμού φαίνεται πως αδημονούσε για τη συγκεκριμένη εξέλιξη αν κρίνει κάποιος από το γεγονός ότι οι πρώτες κρούσεις για εκδηλώσεις έχουν ήδη γίνει πριν ακόμη υπογραφεί η σχετική απόφαση από τον αρμόδιο υπουργό, Αριστείδη Μπαλτά.

Οι πρώτες πληροφορίες κάνουν λόγο για το ενδιαφέρον που έχει δείξει το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος για την 13η Μαρτίου, ημέρα γέννησης του νομπελίστα Γιώργου Σεφέρη, ώστε να παρουσιάσει αναλόγιο με το «Άσμα Ασμάτων», όπως το μετέγραψε ο ποιητής. Στον ίδιο χώρο τον Απρίλιο ενδιαφέρεται να εμφανιστεί και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης.

Τι θα συμβαίνει όμως στο εντυπωσιακό μνημείο με τα εξαιρετικής ποιότητας ψηφιδωτά όταν δεν θα φιλοξενεί εκδηλώσεις και όταν δεν θα λειτουργεί όπως όλα τα μνημεία σε συγκεκριμένες ώρες και μάλιστα με εισιτήριο δύο ευρώ (το μειωμένο θα είναι ένα), ενώ ως τώρα η πρόσβαση ήταν ελεύθερη; Δώδεκα Κυριακές τον χρόνο θα λειτουργεί ως εκκλησία, σύμφωνα με την υπουργική απόφαση του 1999. Οχι όμως 13 Κυριακές όπως ζήτησαν οι ιθύνοντες της Εκκλησίας ώστε να γιορτάζονται και οι Άγιοι Ασώματοι (Ταξιάρχες) στους οποίους είχε αφιερωθεί η Ροτόντα όταν λειτουργούσε ως χριστιανικός ναός. Η γιορτή θα ενταχθεί στην λειτουργία της Κυριακής του Νοεμβρίου, μήνα της εορτής των Ταξιαρχών. Ωστόσο διευκρινίστηκε στη σχεδόν δίωρη και ομολογουμένως χαμηλών τόνων συνεδρίαση, ότι δεν θα υπάρχει καμία μόνιμη εγκατάσταση ιερών σκευών στον χώρο πέραν της Αγίας Τράπεζας και κάποιων φορητών σκευών απαραίτητων για την τέλεση της λειτουργίας.

Χιονισμένο τοπίο γύρω από τη Ροτόντα πριν από λίγες μέρες (Κωνσταντίνος Τσακαλίδης/Sooc)

Αν και το θέμα της συζήτησης στο αμφιθέατρο της οδού Μπουμπουλίνας όπου συνεδριάζει το ΚΑΣ δεν ήταν ο επίμαχος σταυρός της οροφής, δεν απεφεύχθη η αναφορά στο ζήτημα. Και για μία ακόμη φορά αποσαφηνίστηκε ότι όλα θα κριθούν από την μελέτη προστασίας από τους κεραυνούς, η οποία εκτιμάται από αρκετούς ότι θα προσφέρει στην ηγεσία του ΥΠΠΟ το άλλοθι που χρειάζεται ώστε να μην τοποθετηθεί τελικά ο σταυρός.

Οι επισκέπτες που θα φτάνουν ωστόσο ως το κυκλικό οικοδόμημα στο οποίο οφείλει και το όνομά του, μελλοντικά – κι αφού ολοκληρωθούν οι σχετικές μελέτες είναι σε εκκρεμότητα – θα έχουν την ευκαιρία να βλέπουν και μια μικρή έκθεση με ευρήματα που έχουν αποκαλύψει οι έρευνες εντός του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου του.

The post H νέα ζωή της Ροτόντας appeared first on Protagon.gr.