Ερχεται αυτοφωρο για τους καταπατητες δημοσιων εκτασεων

Ρεπορτάζ : Θάνος Πασχάλης
(από την Ελευθεροτυπία)
Με νομικά όπλα που φθάνουν ακόμα και το αυτόφωρο για τους καταπατητές δημοσίων κτημάτων σκοπεύει να ενισχύσει το Υπουργείο Οικονομικών, το Ταμείο Ιδιωτικής Περιουσίας Ελληνικού...
Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) προκειμένου να προχωρεί άμεσα στην αποβολή των καταπατητών και έτσι να αποδεσμεύονται δημόσια κτήματα του δημοσίου ώστε στη συνέχεια να διατίθενται προς αξιοποίηση σε ιδιώτες. Η πρωτοβουλία αυτή του Υπουργείου Οικονομικών γίνεται μετά τη διαπίστωση ότι τουλάχιστον 32.000 δημόσια κτήματα που αποτελούν το 40% σε σύνολο 80.000 που έχουν εκχωρεί στο ΤΑΙΠΕΔ προκειμένου να αξιοποιηθούν ή εκμισθωθούν σε τρίτους παρουσιάζουν νομικά προβλήματα λόγω παρατεταμένων αυθαιρεσιών από καταπατητές και δεν θεωρούνται ακόμα καθαρά προς εκμετάλλευση. Τα περισσότερα από αυτά λογίζονται ακόμα ως καταπατημένα, άλλα είναι διακατεχόμενα ενώ άλλα εμφανίζονται χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας ή οικοδομικές άδειες (εάν πρόκειται για οικοδομήματα). Επίσης υπάρχει μια μικρή μερίδα δημοσίων κτημάτων τα οποία έχουν άλλη επιφάνεια απ’ ότι εμφανίζεται στους τίτλους ιδιοκτησίας. Το αξιοπερίεργο είναι ότι πολλά από τα προβλήματα νομικής φύσεως που εμφανίζουν οφείλονται και σε λάθη των κτηματικών υπηρεσιών του δημοσίου οι οποίες προχωρούσαν στο παρελθόν σε απαλλοτριώσεις εκτάσεων (Αφάντου Ρόδου) χωρίς να έχει εκπληρωθεί εντός της εικοσαετίας ο προβλεπόμενος σκοπός για την εκμετάλλευσή τους με αποτέλεσμα σήμερα αρκετοί ιδιώτες να τα διεκδικούν πίσω.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα από το πάρτυ σε βάρος εκτάσεων του δημοσίου που είχαν στήσει εδώ και χρόνια καταπατητές αποτελεί ο Νομός Μαγνησίας όπου επιτήδειοι εκμεταλλευόμενοι την κρατική απραξία έφθασαν αφού καταπατούσαν δημόσια, αστικά και αγροτικά κτήματα να τα πωλούν στη συνέχεια ή να τα εκμισθώνουν σε τρίτους.
Αυτή την κατάσταση κλήθηκε να αντιμετωπίσει η πρόσφατα τοποθετηθείσα προϊσταμένη στη Κτηματική Υπηρεσία του Νομού Μαίρη Τραχανατζή φέρνοντας ήδη τα πρώτα ευεργετικά αποτελέσματα στα δημόσια ταμεία και βάζοντας φρένο σε νέους επίδοξους καταπατητές. Η προϊσταμένη επιβεβαιώνει ότι η κατάσταση που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ήταν τραγική προσθέτοντας ότι τα καταπατημένα δημόσια ακίνητα είναι πολύ περισσότερα καθώς υπάρχουν περιπτώσεις που ενώ εμφανίζοντας ως ελεύθερα στο βιβλίο καταγραφής της υπηρεσίας αυτά καταπατόνταν και στη συνέχεια εκμισθώνονταν από τους καταπατητές σε τρίτους. Η εικόνα των καταπατήσεων είναι τόσο εκτεταμένη που ξεπερνά τα στενά όρια της πόλης του Βόλου και επεκτείνεται σε ολόκληρο τον αιγιαλό του Νομού και σε γνωστές τουριστικές περιοχές όπως την Αγριά, τον Άγιο Μηνά, την Κάτω Γατζέα, το Πήλιο μέχρι τα νησιά των Σποράδων.

-Η δημόσια ακίνητη περιουσία λεηλατείται χρόνια τώρα από επίδοξους και όχι μόνο καταπατητές ..Πρόσφατα η "Κ.Ε" είχε παρουσιάσει πόρισμα Οικονομικών Επιθεωρητών για την χαώδη κατάσταση που επικρατεί στο Νομό Μαγνησίας με εκατοντάδες καταπατήσεις δημοσίων κτημάτων. Τι αντιμετωπίσατε αναλαμβάνοντας προϊσταμένη της Κτηματικής Υπηρεσίας του Νομού ?
Θα ήθελα να τονίσω ότι η Έκθεση της Οικονομικής Επιθεώρησης του 2011 ανέφερε τον αριθμό των καταγεραμμένων στο βιβλίο Δημοσίων κτημάτων ακινήτων τα οποία βρίσκονται εντός της πόλης του Βόλου και στα περίχωρα αυτής. Από τον αριθμό των 645 καταγεγραμμένων ακινήτων, ορισμένα έχουν διπλοκαταχωρηθεί, ορισμένα εκποιηθεί και διαγραφεί ενώ πράγματι αρκετά καταπατώνται επί σειράς ετών. Αντίστοιχα βιβλία τηρούνται για τα Δημόσια ακίνητα στην περιοχή του Αλμυρού και περιχώρων αλλά και των Σποράδων. Ο ακριβής αριθμός όμως των καταπατημένων ακινήτων θα εξακριβωθεί με ασφάλεια όταν ολοκληρωθούν οι αυτοψίες ώστε να διαπιστωθεί η πραγματική κατάστασή τους. Δυστυχώς ακίνητα του Δημοσίου, πολλά από τα οποία εντός ή πλησίον της πόλης του Βόλου, αν και εμφανίζονταν ως ελεύθερα στο βιβλίο καταγραφής, καταπατώνταν ακόμη και εκμισθώνονταν από τους καταπατητές σε τρίτους.
Μπορώ να πω ότι μεγαλύτερη πρόκληση μετά την ανάληψη καθηκόντων από πλευράς μου αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί η αλλαγή νοοτροπίας. Θα έπρεπε να εμπνεύσω εμπιστοσύνη στους συναδέλφους. Να πιστέψουμε ότι με σκληρή δουλειά και συνεργασία θα μπορούσαμε να θέσουμε ορθές αρχές σύννομης λειτουργίας της υπηρεσίας, ξεκινώντας πολλές φορές από μηδενική βάση. Ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων και η ανάθεση εγγράφων που αφορούσαν την ίδια υπόθεση σε διάφορους υπαλλήλους έπαυσε άμεσα. Δουλεύουμε ακατάπαυστα, πολλές φορές και πέραν του ωραρίου μας προκειμένου να έχουμε αποτελέσματα. Δημιουργήθηκαν τμήματα για κάθε αντικείμενο της Υπηρεσίας τα οποία στελεχώθηκαν, αναλαμβάνοντας συγκεκριμένες αρμοδιότητες και στόχους. Συντάσσονται λεπτομερείς εκθέσεις ελέγχου για κάθε αυτοψία που διενεργούμε και χρησιμοποιούνται πρόσφορα συγκριτικά στοιχεία για την επιβολή προστίμων. Και ερχόμαστε έτσι στη δεύτερη πρόκληση που κατακτούμε ολοένα και περισσότερο δηλαδή την αλλαγή νοοτροπίας της τοπικής κοινωνίας απέναντι στην Υπηρεσία με βάση την ισότιμη μεταχείριση και την αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών και την αποθάρρυνση επίδοξων καταπατητών.
-Που εντοπίζετε τις χειρότερες περιπτώσεις καταπάτησης μέχρι και της ζώνης του αιγιαλού στον Νομό σας ?
Πολλά από τα καταπατημένα Δημόσια και Ανταλλάξιμα Ακίνητα βρίσκονται εντός ή πλησίον της πόλης του Βόλου. Είναι ακίνητα "φιλέτα", τα οποία οι καταπατητές συνήθως διεκδικούν με σκληρούς δικαστικούς αγώνες. Αν λάβουμε υπόψη και τα χιλιόμετρα ακτογραμμής που είναι εντός της αρμοδιότητάς μας (περιλαμβανομένων και των νησιών των Σποράδων) σαφέστατα το έργο μας είναι πολύ μεγάλο σε όγκο και δυσχερές. Όσον αφορά τον αιγιαλό, έχουμε επιληφθεί καταγγελιών για εκτεταμένης εκτάσεως καταπατήσεις τόσο εντός της πόλεως του Βόλου και των γύρω περιοχών όπως η Αγριά, ο Άγιος Μηνάς, η Κάτω Γατζέα κλπ. αλλά και στο Νότιο Πήλιο και το νησί της Σκιάθου.
-Πώς κατάφερναν τόσα χρόνια οι καταπατητές να βρίσκονται σε ασυλία ?τι έφταιξε ?
Αν και δεν είμαι σε θέση να μιλήσω για τον προγενέστερο τρόπο λειτουργίας της υπηρεσίας, η νοοτροπία που επικρατούσε είναι σε γενικές γραμμές ότι δεν είχε ιδιαίτερο αντικείμενο και όλα κινούνταν σε χαλαρούς ρυθμούς. Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις των Επιθεωρητών που άσκησαν έλεγχο πριν από μια τριετία περίπου, ο κατακερματισμός αρμοδιοτήτων, η μη έγκαιρη καταγραφή και προστασία μεγάλων Δημοσίων Κτημάτων, η απουσία συγκριτικών στοιχείων στην επιβολή προστίμων και η πλημμελής εφαρμογή της νομοθεσίας αποτέλεσαν κρίσιμους παράγοντες στη διαμόρφωση της αρνητικής κατάστασης.
-Τι έσοδα στα δημόσια ταμεία μπορεί να αποφέρει πλέον η ενεργοποίηση από μέρους σας της νομοθεσίας περί δημοσίων κτημάτων ?
Θα αναφέρω τα πραγματικά στοιχεία που αφορούν το 2012. Σε πλήθος 111 Πρωτοκόλλων Αυθαίρετης Χρήσης που εκδόθηκαν για καταπατήσεις σε Αιγιαλό βεβαιώθηκε ποσό 475.052,53 Ευρώ. Από την καταβολή του ανταλλάγματος 20% των Ο.Τ.Α. για την περίοδο 1999-2009 εισπράξαμε περίπου 1.000.000 Ευρώ ενώ εκδόθηκαν 112 πρωτόκολλα Αυθαίρετης Χρήσης για καταπατήσεις Δημοσίων κτημάτων συνολικού ποσού 1.124.206,17 Ευρώ. Επιπρόσθετα, έχουμε έτοιμες εισηγήσεις προς την Επιτροπή Δημοσίων Κτημάτων για την επιβολή προστίμων σε ανταλλάξιμα Δημόσια ακίνητα, τα οποία προστατεύονται με ειδικές διατάξεις, που ανέρχονται σε αρκετές χιλιάδες Ευρώ. Με λιγοστό προσωπικό και πόρους αλλά με πολύ δουλειά και την πολύτιμη βοήθεια της οικονομικής επιθεωρήτριας κας Κων/νας Χατζηθωμάογλου συνεχίζουμε να εργαζόμαστε, ενώ παράλληλα ζητούμε με πολλαπλά έγγραφά μας την στελέχωση και ενίσχυση της υπηρεσίας προκειμένου να φέρουμε ακόμη μεγαλύτερα έσοδα το τρέχον έτος.