Υπόθεση Σνόουντεν: Το Εκουαδόρ αγνοεί την Ουάσινγκτον

Ο πρόεδρος του Εκουαδόρ, Ραφαέλ Κορέα

Στα τελευταία αντίποινα σχετικά με τη διαμάχη αίτησης ασύλου του Έντουαρντ Σνόουντεν, το Εκουαδόρ τερμάτισε μια εμπορική συμφωνία με την Ουάσιγκτον. Ο πρόεδρος Ραφαέλ Κορέα θα κερδίσει πόντους με την αντίστασή του στις ΗΠΑ, αλλά κάποιοι ανησυχούν ότι πιθανόν να υπάρχουν κυρώσεις.

Οι εντάσεις συνεχίζουν να σιγοβράζουν ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το

Κίτο σχετικά με την υπόθεση του Έντουαρντ Σνόουντεν. Αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες απείλησαν να εξαλείψουν τα ειδικά εμπορικά προνόμια με τον Ισημερινό, η χώρα της Νότιας Αμερικής προχώρησε μονομερώς την Πέμπτη στον τερματισμό μιας εμπορικής συμφωνίας με προνομιακά δικαιώματα για τη χώρα. Λίγο αργότερα, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα εξετάσουν επίσης τα εμπορικά πλεονεκτήματα που δίνουν στον Ισημερινό.

Για την Ουάσιγκτον, οι τελευταίες εξελίξεις αποτελούν ένα ακόμη πλήγμα στο διπλωματικό εφιάλτη γύρω από τον πληροφοριοδότη Σνόουντεν, ο οποίος καταδιώκεται από τότε που διέρρευσε έγγραφα σχετικά με κολοσσιαία αμερικανικά και βρετανικά κατασκοπευτικά προγράμματα του Internet στην βρετανική εφημερίδα Guardian. Οι απειλητικές χειρονομίες της Ουάσιγκτον έρχονται την κατάλληλη στιγμή για τους πολιτικούς στο Κίτο.

Στο Εκουαδόρ, ελάχιστοι πιστεύουν ότι μια συμφωνία εμπορίου με τις ΗΠΑ από το 1991 θα επεκταθεί. Πολλές συγκρούσεις υπήρχαν ήδη μεταξύ των δύο χωρών, ακόμη και πριν από την υπόθεση Σνόουντεν. Το 2009, για παράδειγμα, ο πρόεδρος Ραφαέλ Κορέα διέταξε το κλείσιμο της αμερικανικής στρατιωτικής βάσης στις ακτές του Εκουαδόρ.

Είναι μια κίνηση που ο πρόεδρος έκανε, παρά το γεγονός ότι τα οφέλη του εμπορίου ήταν ανταποδοτικά για τον Ισημερινό που συνεργάστηκε με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών. Το 2012, ο Κορέα εξαπάτησε την Ουάσιγκτον για άλλη μια φορά, προσφέροντας στον Τζούλιαν Ασάνζ πολιτικό άσυλο στον Ισημερινό. Ο ιδρυτής του WikiLeaks βρήκε τότε καταφύγιο στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο όπου και ζει έκτοτε.

Πρόσφατα, η Ουάσιγκτον ανταπέδωσε με την σκληρή κριτική του κατασταλτικού νέου νόμου για τα Μέσα του Ισημερινού. Όταν ο Αμερικανός πρέσβης Άνταμ Ναμ επισκέφθηκε μια εκδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στο νόμο το Μάιο, ο Κορέα διαμαρτυρήθηκε ότι ο Ναμ ήταν ένας ταραχοποιός, που δεν πρέπει να παρεμβαίνει στις υποθέσεις των άλλων.

«Ήταν σαφές στην κυβέρνηση του Ισημερινού για κάποιο διάστημα ότι η εμπορική συμφωνία δεν θα επεκτεινόταν» σχολιάζει ο Σαντιάγο Ζέας, πολιτικός αναλυτής στην εφημερίδα El Comercio. Τις τελευταίες ημέρες, οι πολιτικοί έχουν πει στην τηλεόραση ότι αν η συμφωνία ανασταλεί, η υστέρηση των εσόδων θα μπορούσε να αναπληρωθεί από τις επιδοτήσεις της κυβέρνησης στην εξαγωγική βιομηχανία. Υπό το πρίσμα αυτό, δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι ο Ισημερινός αντέδρασε τόσο γρήγορα στις απειλές της Ουάσιγκτον.

Ο Κορέα δεν φοβάται τις κυρώσεις

Η εξέλιξη αυτή στην πραγματικότητα προσφέρει ορισμένα πλεονεκτήματα για το Κίτο. Θα επιτρέψει στον Κορέα και στους υποστηρικτές του να παρουσιάζονται ακόμη πιο κατηγορηματικά ως υπερασπιστές της ελευθερίας της γνώμης. Στη συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη, στην οποία το Εκουαδόρ ανακοίνωσε τη λήξη της εμπορικής συμφωνίας, ο εκπρόσωπος του Κορέα αγνόησε κι άλλο την Ουάσιγκτον, προσφέροντας στις ΗΠΑ 23 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο βοήθεια – περίπου τον όγκο των αποταμιεύσεων όσων κερδήθηκαν από τα προνομιακά δικαιώματα της εμπορικής συμφωνίας- προκειμένου να βελτιώσει την ανθρωπιστική κατάσταση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η χρηματοδότηση, είπε ο εκπρόσωπος Φερνάντο Αλβαραδο, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει «στην αποτροπή της παραβίασης της ιδιωτικής ζωής, τα βασανιστήρια και άλλες ενέργειες που δυσφημούν την ανθρωπότητα».

Ο Κορέα δεν θα ήθελε τίποτα περισσότερο από το να παρουσιάσει τον Ισημερινό ως ατρόμητο, υποτιμώντας τις πιο ισχυρές ΗΠΑ. «Ήταν πάντα πολύ σημαντικό για τον Κορέα να δείχνει ότι δεν υπακούει στις ΗΠΑ», σχολιάζει ο γερμανός πολιτικός επιστήμονας και εμπειρογνωμόνων του Ισημερινού Γιόνας Βολφ, του Peace Research Institute της Φρανκφούρτης. Πρόσθεσε επίσης ότι ο Κορέα είναι περιβόητος για τις πολύωρες ομιλίες στις οποίες ο ίδιος κομπάζει ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό.

Ακόμα κι αν δεν το ήθελε με δεδομένη τη σημερινή κλιμάκωση, ο Κορέα ενδέχεται να μην έχει καμία άλλη επιλογή πολιτικά από το να προσφέρει άσυλο στον Σνόουντεν. Αν αποφασίσει να απορρίψει την αίτηση θα χάσει την υπόληψή του. Και ακόμα κι αν είχε υπάρξει η δυνατότητα κάποιου είδους εμπορικής συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ισημερινού, οι τελευταίες απειλητικές κινήσεις της Ουάσιγκτον φαίνεται να έχουν δώσει τέλος σε αυτή την ευκαιρία, μια για πάντα. Αλλά ενώ οι ηγέτες του Ισημερινού μπορεί να επιδεικνύουν τη δύναμή τους εναντίον της Ουάσιγκτον, πολλοί κάτοικοι του Εκουαδόρ ανησυχούν για τις ενέργειές τους. Φοβούνται ότι οι θετικές οικονομικές εξελίξεις στον Ισημερινό θα μπορούσαν να διακυβευτούν εάν οι ΗΠΑ επιβάλουν κυρώσεις στη χώρα.
«Είναι μια ανεύθυνη απόφαση που είναι αποκλειστικά εμπνευσμένη από πολιτικά και ιδεολογικά συμφέροντα και όχι αυτό που ένας εκλεγμένος εκπρόσωπος θα έπρεπε να κάνει για να αποφασίσει» λέει ο Μπλάσκο Πενιαχερέρα, επικεφαλής του εμπορικού επιμελητηρίου του Εκουαδόρ. Την χαρακτήρισε «εχθρική πράξη» και εξέφρασε επίσης την ανησυχία του ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να απαντήσουν με κυρώσεις.

spiegel