Τι κρύβει το μαυσωλείο του Λένιν;

Κάθε τόσο στη Ρωσία θέμα του δημόσιου διαλόγου γίνεται το ερώτημα: Να ταφεί το σώμα του Λένιν που εκτίθεται στο μαυσωλείο, στην Κόκκινη πλατεία, ή όχι; Το ζήτημα ήλθε στην επιφάνεια και πάλι.

Το Μαυσωλείο του Β.Ι. Λένιν φτιάχτηκε κατά το διάστημα 1924-1930 και η σορός που εκτίθεται, βρίσκεται εκεί εδώ και σχεδόν 90 χρόνια. Από το 1953 έως το 1961 διατηρούταν εκεί με την ίδια τεχνολογία η σορός του Στάλιν, που τελικά ετάφη ύστερα από ομόφωνη απόφαση του 22ουσυνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος

Στη σοβιετική εποχή το Μαυσωλείο και η σορός θεωρούνταν από τους καλύτερα φυλασσόμενους χώρους κρατικής σημασίας και ως τέτοιος υπαγόταν στη δικαιοδοσία της Εθνικής Επιτροπής του υπουργείου Εσωτερικών (NKVD) και της Επιτροπής Κρατικής Ασφάλειας (KGB). Πιο συγκεκριμένα, την ευθύνη γι’αυτό είχε το ίδιο το Κρεμλίνο. Πριν το θάνατο του Στάλιν, το σώμα τυπικά είχε καταχωρηθεί στην υπηρεσία, “Κεντρικό Εργαστήριο”, που αποτελούσε και αυτό μέρος της αυτοκρατορίας της KGB. Στη συνέχεια το εργαστήριο πέρασε στη δικαιοδοσία του υπουργείου Υγείας της ΕΣΣΔ. Σήμερα για το σώμα του Λένιν είναι υπεύθυνο το Κέντρο Βιοϊατρικής Ερευνας και Τεχνολογίας («Ρωσικό Ινστιτούτο Φαρμακευτικών και Αρωματικών Φυτών της Ρωσικής Ακαδημίας Γεωργικών Επιστημών»).

Το μυστικό υγρό 90 ετών

Αν η κυβέρνηση αποφασίσει την ταφή, τότε θα έχει να επιλύσει χιλιάδες νομικά ζητήματα. Ποιος θα ακυρώσει το πλήθος των επίσημων αποφάσεων και εντολών, μεταξύ αυτών και της ΕΣΣΔ, και ποιός θα αποχαρακτηρίσει τα απόρρητα έγγραφα για να ξεκινήσει η διαδικασία; Για παράδειγμα, την περίφημη απόφαση № 5114/b. Εκεί, στις 20 Νοεμβρίου 1939, ο επίτροπος του υπουργείου Εσωτερικών της ΕΣΣΔ, Λαβρέντι Μπέρια, έγραφε στον πρόεδρο της σοβιετικής κυβέρνησης, Βιατσεσλάβ Μόλοτοφ:

«Για την εξέταση των συνθηκών που αφορούν την περαιτέρω επιτυχή διατήρηση του σώματος του Β.Ι. Λένιν και τη διεξαγωγή επιστημονικών και πειραματικών εργασιών (…) Στον αναπληρωτή μου για θέματα προσωπικού, επίτροπο κρατικής ασφάλειας σύντροφο 3ης τάξεως Κρουγκλόφ, να δοθούν τα στοιχεία που διαθέτει η NKVD ΕΣΣΔ προκειμένου στη συνέχεια να παραδοθούν στο Εργαστήριο (…) Το Εργαστήριο αναφέρει για την εργασία του στην επιτροπή που έχει ορίσει η κυβέρνηση (…) Το εργαστήριο τελεί υπό τη διοίκηση του Κρεμλίνου, το οποίο και αναλαμβάνει τη συντήρησή του».

Τα έγγραφα που αφορούν την κηδεία του Λένιν και τη δημιουργία του πρώτου ξύλινου μαυσωλείου φυλάσσονται ακόμη στα αζήτητα της δεύτερης, μυστικής απογραφής του γραφείου № 16 της Επιτροπής για τη διαιώνιση της μνήμης του Λένιν. Αυτή είναι θαμμένη στα έγκατα του πρώην Κεντρικού Αρχείου του Ινστιτούτου Μαρξισμού-Λενινισμού της πάλαι ποτέ Κεντρικής Επιτροπής του Κ.Κ. ΕΣΣΔ.

Σύντομα, το μυστικό αυτό θα κλείσει 90 χρόνια. Έχουν παρέλθει όλα τα οριζόμενα από το νόμο χρονικά όρια που αφορούν τις περιπτώσεις απορρήτων. Γιατί δεν επιτρέπουν τη δημοσιοποίηση των εγγράφων; Γιατί έως τώρα εξακολουθούν να φοβούνται ό,τι έχει σχέση με την κηδεία του Λένιν; Επειδή στο υλ