Σύνοδος του ΝΑΤΟ με φόντο το Brexit

Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συναντώνται στη Βαρσοβία για μια διήμερη σύνοδο κορυφής με την ελπίδα να σταθεροποιήσουν την αναταραχή μετά την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ και την αποκατάσταση της δυτικής συνοχής, για την αντιμετώπιση της πρόκλησης από τη Ρωσία και την τρομοκρατία.

Η σύνοδος κορυφής θα εγκρίνει τη στάθμευση των τεσσάρων πολυεθνικών ταγμάτων μάχης στην Πολωνία, την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία, και αναμένεται να ανακοινώσει ένα νέο στάδιο ετοιμότητας της αντιπυραυλικής ασπίδας στην ανατολική Ευρώπη. Οι αξιωματούχοι της Συμμαχίας παρουσιάζουν τη δημιουργία των 1.000μελών ταγμάτων, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και τη Γερμανία, ως μια προσεκτικά σχεδιασμένη απάντηση στην πιο αποφασιστική στρατιωτική στάση και την παρέμβαση της Μόσχας στην Ουκρανία. Επιμένουν ότι το αμυντικό σύστημα προορίζεται για να αντιμετωπίσει μια απειλή πυραύλων από το Ιράν και τη Συρία, και όχι για να αμβλύνει την άμυνα της Ρωσίας. Ωστόσο, αναλυτές προειδοποιούν ότι υπάρχει κίνδυνος η Ρωσία να αντιδράσει υπερβολικά στις κινήσεις του ΝΑΤΟ, τροφοδοτώντας την κλιμάκωση στα ήδη τεταμένη ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ.

Η σύνοδος κορυφής, η οποία αρχίζει σήμερα, διεξάγεται στο εθνικό στάδιο της Πολωνίας στην ανατολική όχθη του ποταμού Βιστούλα. Σε αυτήν τη θέση, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1944, ο Στάλιν σταμάτησε την προέλαση του σοβιετικού στρατού αρκετό καιρό ώστε οι Ναζί να εξαλείψουν μια μαζική εξέγερση από την πολωνική αντίσταση στη Βαρσοβία.

Η πολωνική κυβέρνηση έχει κηρύξει μια υψηλή κατάσταση συναγερμού, καθώς 18 πρόεδροι και 21 επικεφαλής των κυβερνήσεων καταφθάνουν στην πρωτεύουσα. Κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής, η οποία θα περιλαμβάνει τους υπουργούς Εξωτερικών την Παρασκευή και αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων το Σάββατο, θα απαγορευθεί η διέλευση σκαφών κατά μήκος ενός τμήματος του ποταμού κοντά στο γήπεδο, ενώ αεροσκάφη θα απαγορεύεται να εκτελούν πτήσεις στον εναέριο χώρο της χώρας εντός ακτίνας 100 χιλμ.

Την παραμονή της συνόδου κορυφής, ο πρόεδρος της Πολωνίας, Αντρέι Ντούντα, και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, επέμειναν ότι το Brexit δεν θα επηρεάσει την ισχύ της συμμαχίας. "Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι αρκετά ξεχωριστές οργανώσεις" δήλωσε ο Ντούντα στους δημοσιογράφους. "Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ένα από τα ισχυρότερα μέλη του ΝΑΤΟ και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η συμμετοχή και η συνεργασία του στην συμμαχία θα συνεχισθεί τουλάχιστον στο ίδιο επίπεδο". Ωστόσο, αξιωματούχος του ΝΑΤΟ ανέφερε ότι υπήρξαν ανήσυχες συζητήσεις για το θέμα παρασκηνιακά.

"Πώς μπορεί να μην επηρεάσει τη δυτική συνοχή; Πώς μπορεί τα τρισεκατομμύρια που αφανίστηκαν στην αγορά να μην επηρεάσουν τις αντιλήψεις της δυτικής δύναμης;" αναρωτήθηκε ο αξιωματούχος. Προέβλεψε ότι ο Ντέιβιντ Κάμερον, αφού παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία, θα έχει έναν αρκετά υποβαθμισμένο ρόλο κατά τη σύνοδο κορυφής.

Ο Κριστοφ Μπλατς, ένας στρατηγικός αναλυτής του thinktank WiseEuropa στη Βαρσοβία, δήλωσε ότι η έκβαση του δημοψηφίσματος της ΕΕ θα έχει πολλαπλές έμμεσες επιπτώσεις στο ΝΑΤΟ, σχεδόν όλες αρνητικές. "Ανεξάρτητα από το πώς και πότε θα συμβεί το Brexit, θα δημιουργήσει μια κατάσταση όπου τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ είναι πιο εσωστρεφή, πιο απασχολημένα με τις εθνικιστικές τάσεις τους. Η ώθηση είναι ήδη εκεί, αλλά αυτό θα προσθέσει στην απόσπαση της προσοχής και το Κρεμλίνο δεν θα χάσει την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί την κατάσταση", είπε.

Ο Μπόγκνταν Κλιχ, ο κορυφαίος γερουσιαστής της αντιπολίτευσης και πρώην υπουργός Άμυνας της Πολωνίας, είπε ότι αναμένεται το Ηνωμένο Βασίλειο να τονίσει το ρόλο του στο ΝΑΤΟ για να αντισταθμίσει την απόφαση της αποχώρησης από την ΕΕ, αλλά ότι ανησυχούν για τον ευρύτερο οικονομικό αντίκτυπο. "Ανησυχούμε ότι σε ένα τέτοιο πλαίσιο η ΕΕ δεν θα έχει την ίδια επιρροή στη διεθνή σκηνή" δήλωσε ο Κλιχ στον Guardian. Για να αντισταθμίσει την κατάσταση, υποστήριξε, η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει τον αμυντικό της ρόλο.

Οι γερμανοί και γάλλοι υπουργοί Εξωτερικών, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ και Ζαν-Μαρκ Ερό, υποστήριξαν το ίδιο σε ένα κοινό έγγραφο πολιτικής εννέα σελίδων για τη μετα-Brexit εποχή, με τίτλο "Μια ισχυρή Ευρώπη σε έναν κόσμο αβεβαιότητας". Το έγγραφο ενόχλησε τις ΗΠΑ και τον Καναδά, που είναι δύσπιστες όσον αφορά τον ευρωπαϊκό διπλασιασμό στρατιωτικών δομών του ΝΑΤΟ.

Ο Σταϊνμάγερ είχε ήδη προκαλέσει ανησυχία στους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ, προειδοποιώντας για τις "δυνατές πολεμικές κραυγές" της Μόσχας, αναφερόμενος στις τελευταίες στρατιωτικές επιχειρήσεις στην ανατολική πλευρά της συμμαχίας ως "συμβολικές παρελάσεις τανκς". Ο Λούκατς Κουλέσα, διευθυντής έρευνας στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ηγεσίας, προέβλεψε ότι η αντίδραση της Ρωσίας στη σύνοδο κορυφής θα είναι κατά πάσα πιθανότητα συμβολική, "επανασυσκευάζοντας" τις μακρά προγραμματισμένες στρατιωτικές αναβαθμίσεις της ως "ισχυρή απάντηση".

"Ωστόσο, τα πράγματα μπορεί να χειροτερέψουν πολύ, καθώς η Ρωσία μπορεί να κάνει δύο λάθη κατά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων της Βαρσοβίας. Το πρώτο λάθος θα ήταν να παρερμηνεύσει το αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής και να υποθέσει ότι η συμμαχία ετοιμάζεται για μια σύγκρουση", δήλωσε ο Κουλέσα. Το δεύτερο πιθανό λάθος είναι ότι η Μόσχα θα μπορούσε να το πάρει πολύ "ελαφρά τη καρδία" και να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η ενότητα του ΝΑΤΟ για τη Ρωσία και η αποφασιστικότητα για την αποτροπή της είναι μάλλον ρηχή και μπορεί να διαλυθεί αν ασκηθεί περισσότερη πίεση". Οποιοσδήποτε λάθος υπολογισμός θα μπορούσε να είναι αποσταθεροποιητικός, υποστήριξε.

Ο Κιλχ δήλωσε: "Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει αυτή τη μικρή στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ και άλλων χωρών του ΝΑΤΟ ως ένα από τα επιχειρήματά της για να αυξήσει το επίπεδο της έντασης με τη συμμαχία". Ωστόσο, υποστήριξε ότι αν το ΝΑΤΟ δεν ενισχύσει την ανατολική του πλευρά ως απάντηση στις ρωσικές ενέργειες στην Ουκρανία, "θα ήταν μια μαριονέτα, και όχι μία τίγρης".

theguardian.com

Διαβάστε περισσότερα