«Σκληραίνει ο οικονομικός πόλεμος ΕΕ - Ρωσίας με «μπαλάκι» την Ουκρανία»

Τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που υπήρξε η αφορμή για τις δραματικές καταιγιστικές εξελίξεις στην Ουκρανία που κατέληξαν στην ανατροπή Γιανουκόβιτς και σε όσα επακολούθησαν στην Κριμαία και στην ανατολική Ουκρανία, υπέγραψε, χθες, ο νέος Ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο στις Βρυξέλλες. Ανάλογες συμφωνίες υπέγραψαν η Μολδαβία και η Γεωργία. Απώτερος στόχος και των τριών χωρών να γίνουν μέλη της ΕΕ, προοπτική που, προς το παρόν, φαντάζει πολύ μακρινή καθώς ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής

Ένωσης Χέρμαν βαν Ρομπάι δεν την έθιξε καν στις επίσημες δηλώσεις του, αρκούμενος να τονίσει ότι υπάρχουν ακόμη «πολλά βήματα να γίνουν» στις σχέσεις τις ΕΕ με τις τρεις χώρες.

Ο Ποροσένκο χαρακτήρισε την υπογραφή της συμφωνίας «πολύ σημαντική μέρα για τη χώρα του» υποστηρίζοντας ότι μπορεί για την ΕΕ να είναι μια απλή υπογραφή αλλά για το Κίεβο είναι ένα εξαιρετικά σοβαρό βήμα. Ευχαρίστησε, δε, πολλάκις για την «στήριξη» της ΕΕ τις δύσκολες αυτές στιγμές.

Όπως αναμενόταν η υπογραφή της συμφωνίας, τόσο από πλευράς Ουκρανίας όσο και από πλευράς Γεωργίας και Μολδαβίας, προκάλεσε την εντονότατη αντίδραση της Μόσχας. Το Κρεμλίνο, δια του εκπροσώπου του Ντμίτρι Πεσκόφ, διεμήνυσε ότι προφανώς είναι δικαίωμα κάθε χώρας, και της Ουκρανίας, να υπογράφει οποιαδήποτε συμφωνία επιθυμεί, όμως, αν η συμφωνία αυτή αποδειχθεί ότι βλάπτει τα οικονομικά συμφέροντα της Μόσχας, τότε θα ληφθούν και μέτρα υπεράσπισής τους. Ο φόβος της Ρωσίας είναι ότι δια της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μια σειρά από ευρωπαϊκά προϊόντα θα φθάνουν στην Ουκρανία, η οποία με τη σειρά της θα κάνει χρήση της συμφωνίας για μη ύπαρξη δασμών με τη Ρωσία για να τα προωθήσει στη ρωσική αγορά βαφτίζοντάς τα ουκρανικά ή με κάποιον άλλο τρόπο, έτσι ώστε να υπερσκελίζονται οι αυστηροί δασμοί που η Ρωσία έχει επιβάλλει στα ευρωπαϊκά προϊόντα προκειμένου να ελέγχει το τι μπαίνει από τα σύνορά της και να μην επιτρέψει να κατακλυστεί μόνο από ξένα φτηνά προϊόντα που θα πλήξουν τη δική της παραγωγή.

Λίγο πριν τη συμφωνία ο Πούτιν προειδοποίησε ότι θα επανεξεταστεί άμεσα η συμφωνία μη δασμών που υπάρχει με την Ουκρανία και πιθανότατα θα καταργηθεί. «Δεν πρόκειται για πολιτική ή για τιμωρία» τόνισε ο Πούτιν. «Κάθε κράτος επιλέγει το δρόμο που θέλει να ακολουθήσει και αυτό έχει υπέρ και κατά».

Συνέχισε, δε, τα σχόλιά του λέγοντας ότι οι πιέσεις που δέχτηκε η Ουκρανία για να διαλέξει «ανάμεσα στην Ευρώπη και στη Ρωσία χωρίς να χρειάζεται απαραίτητα να διαλέξει» και το «αντισυνταγματικό πραξικόπημα στο Κίεβο» οδήγησαν στον αιματηρό διχασμό της. Σημείωσε δε ότι πλέον στην ανατολική Ουκρανία συντελείται ανθρωπιστική καταστροφή, κάτι που δεν ακούγεται και τόσο ρητορικό αν συνειδητοποιήσει κανείς ότι πλέον οι νεκροί υπερβαίνουν τους 400, οι ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα είναι τεράστιες και το λιγότερο μισό εκατομμύριο χιλιάδες Ουκρανοί έχουν αναζητήσει καταφύγιο στη Ρωσία.

Διαβουλεύσεις κεκλεισμένων των θυρών

Ο Ποροσένκο είχε, νωρίτερα, αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να δώσει παράταση στην εκεχειρία που έχει κηρυχθεί, κάτι όμως που δεν έγινε μέχρι τα ξημερώματα του Σαββάτου, τουλάχιστον επισήμως. Στην κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν οι χώρες μέλη της ΕΕ ζητούν από τους φιλορώσους ακτιβιστές στα ανατολικά να συναινέσουν σε παράταση εκεχειρίας και στις «διευθετήσεις επιβεβαίωσης αυτής της παράτασης» , κάτι που με απλά λόγια σημαίνει να αποδεχθούν άνευ όρων το ειρηνευτικό σχέδιο του Ποροσένκο.

Υπενθυμίζεται ότι από το 15, όπως λέγεται, σημείων σχέδιο του Ποροσένκο έχει γίνει γνωστό ότι προβλέπει παράδοση όπλων, τερματισμό της κατάληψης δημοσίων κτιρίων, δημιουργία ασφαλούς διαδρόμου για αποχώρηση όλων των «ενόπλων τρομοκρατών» όπως αποκαλεί συλλήβδην τους φιλορώσους ακτιβιστές, από το ουκρανικό έδαφος, δημιουργία «ουδέτερης ζώνης» δέκα χιλιομέτρων στα σύνορα με τη Ρωσία, πρόωρες βουλευτικές και πρόωρες τοπικές εκλογές και ότι, πλέον, δέχεται αυτό που δεν συζητούσε πριν, δηλαδή την παραχώρηση ακόμη μεγαλύτερης αυτονομίας στις ανατολικές περιοχές. Στην ανακοίνωση υπογραμμίζεται ότι η ΕΕ θα «επανεξετάσει την κατάσταση και εφόσον χρειάζεται θα προχωρήσει στις αναγκαίες αποφάσεις» απειλώντας με νέο γύρο κυρώσεων από τη Δευτέρα και αφού πρώτα την Κυριακή Μέρκελ και Ολλάντ μιλήσουν τηλεφωνικώς με τον Πούτιν.

Λίγες ώρες αργότερα, οι φιλορώσοι ακτιβιστές ανακοίνωσαν ότι παρατείνουν μέχρι τη Δευτέρα την κατάπαυση πυρός και είναι έτοιμοι για συνομιλίες αρνούμενοι, όμως, να αποδεχτούν μια σειρά από προαπαιτούμενα που θέτει ο Ποροσένκο ενώ φυσικά αρνούνται το χαρακτηρισμό «τρομοκράτες» και την πρόβλεψη για αποχώρηση όλων όσων πήραν τα όπλα από το ουκρανικό έδαφος. Τα ξημερώματα της Παρασκευής είχαν προχωρήσει στην απελευθέρωση των τεσσάρων από τους οκτώ παρατηρητές του ΟΑΣΕ που κρατούσαν και δήλωσαν ότι θα επιθυμούσαν ο Οργανισμός να στείλει παρατηρητές για τον έλεγχο της «γραμμής» ανάμεσα σε αυτούς και τον ουκρανικό στρατό προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση της κατάπαυσης πυρός.

Μέχρι να γίνει αυτό, πάντως, αργά την Παρασκευή ανακοινώθηκε ότι μετά από πολύωρη και αιματηρότατη μάχη κατά την οποία σκοτώθηκαν περί τους 20 ανθρώπους, οι φιλορώσοι της περιοχής του Σλαβιάνσκ κατέλαβαν σημείο ελέγχου που έλεγχε η Εθνοφρουρά (που αποτελείται από ενόπλους του φασιστικού Δεξιού Τομέα και των πολιτοφυλακών της πλατείας Μαϊντάν). Όπως υποστηρίζουν το συγκεκριμένο σημείο ελέγχου ήταν στρατηγικής σημασίας γιατί από εκεί προέρχονταν οι αλλεπάλληλες βομβαρδισμοί από το πυροβολικό της πόλης του Σλαβιάνσκ. Προσέθεσαν δε ότι κατά τη διάρκεια της μάχης εξολοθρεύτηκε μια διμοιρία της Εθνοφρουράς.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές, ο Ποροσένκο, στις συνομιλίες που είχε με Ευρωπαίους ηγέτες εμφανίστηκε έτοιμος να προχωρήσει σε διάλογο απευθείας με την Μόσχα, χωρίς, όμως, να γίνεται αναφορά στους ίδιους τους εκπροσώπους των αυτοανακηρυχθέντων ανεξάρτητων δημοκρατιών. Επίσης φέρεται να τάχθηκε κατά της υιοθέτησης νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας, εκτιμώντας ότι αυτό θα έχει συνέπειες στην Ουκρανία και δεν θα συνεισφέρει στην προσπάθεια αποκλιμάκωσης που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Η άποψη αυτή ως ένα βαθμό, διευκολύνει και την ΕΕ καθώς, ασχέτως των σκληρών λόγων και του γνωστού απειλητικού ύφους, πολλοί ακόμη Ευρωπαίοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης της Μέρκελ παρά το ότι μίλησε για «μέτρα», δεν επιθυμούν διόλου να παραταθεί και να χειροτερεύσει περαιτέρω το κλίμα με τη Ρωσία όταν δεν έχει βρεθεί κανένας άλλος ασφαλής εναλλακτικός τρόπος διασφάλισης ενέργειας, και δεν φαίνεται δυνατό κάτι τέτοιο να γίνει σύντομα. Επίσης, η αγορά της Ρωσίας και οι εμπορικές και οικονομικές σχέσεις που υπάρχουν είναι πολύ προσοδοφόρες για να τιναχτούν τόσο εύκολα στον αέρα, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι οι κυρώσεις της ΕΕ πέραν ορισμένων συγκεκριμένων Ρώσων αξιωματούχων δεν έχουν αγγίξει τις επενδύσεις και τις συμφωνίες που υπάρχουν μεταξύ των δύο μερών.

Πηγές: bbc, reuters, intefax, Russia today, france info

Διαβάστε περισσότερα