Πέθανε ο αντιφρονών Κινέζος νομπελίστας Λιου Σιαομπό

Ο πιο διάσημος πολιτικός κρατούμενος της Κίνας, νικητής του βραβείου Νόμπελ και σύμβολο της δημοκρατίας Λιου Σιαομπό, πέθανε σε ηλικία 61 ετών. Ο Κινέζος διανοούμενος και ακτιβιστής, ο οποίος υπερασπίστηκε τη μη βίαιη αντίσταση ως τρόπο για να ξεπεραστεί η "έντονη τυραννία", είναι ο πρώτος νικητής του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης για την ειρήνη που πεθαίνει υπό κράτηση, μετά τον Γερμανό ειρηνιστή Καρλ φον Οσιέτσκι, παραλήπτη του βραβείου το1935, ο οποίος πέθανε υπό περιορισμό έπειτα από χρόνια κράτησης σε ναζιστικά στρατόπεδα

Ο Λιου διαγνώστηκε με καρκίνο του ήπατος σε προχωρημένο στάδιο τον Μάιο, ενώ έκτιε ποινή 11 ετών για τη συμμετοχή του σε ένα μανιφέστο υπέρ της δημοκρατίας με την ονομασία Χάρτα '08, με το οποίο ζητούσε να τερματιστεί η μονοκομματική κυριαρχία της Κίνας. Τον περασμένο μήνα του δόθηκε ιατρική άδεια και μετακόμισε σε νοσοκομείο στη βορειοανατολική Κίνα, όπου φέρεται να υποβλήθηκε σε θεραπεία σε θάλαμο απομόνωσης υπό ένοπλη φρουρά.

Παγκόσμιοι ηγέτες, όπως η Γερμανίδα καγκελάριος, η Άνγκελα Μέρκελ και η πρόεδρος της Ταϊβάν, Τσάι Ινγκ Γουέν, ζήτησαν από την Κίνα να επιτρέψει στον αντιφρονούντα να ταξιδέψει στο εξωτερικό για να λάβει ιατρική φροντίδα, που όπως υποστήριζαν θα μπορούσε να παρατείνει τη ζωή του. Όμως, η Κίνα αρνήθηκε, προκαλώντας επικρίσεις για το γεγονός ότι οι ηγέτες του Κομμουνιστικού κόμματος προκάλεσαν σκόπιμα τον πρόωρο θάνατο του αντιφρονούντος, για να του αρνηθούν μια τελευταία ευκαιρία να καταγγείλει την εξουσία τους.

Την Πέμπτη το βράδυ οι αρχές στη βορειοανατολική πόλη Σενγιάνγκ, όπου και υποβλήθηκε σε θεραπεία, επιβεβαίωσαν το θάνατό του σε σύντομη δήλωση. Η είδηση για τον θάνατο του Λιου πυροδότησε μια άμεση εξέγερση θλίψης και καταδίκης του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίστηκε. Ο ειρηνικός ακτιβισμός και η έντονη κριτική στη μονοκομματική εξουσία οδήγησαν τον Λιου να περάσει σχεδόν το ένα τέταρτο της ζωής του πίσω από τα κάγκελα.

Γεννημένος στη βόρεια επαρχία Τζιλίν το 1955, ο Λιου ήταν μέρος της πρώτης γενιάς Κινέζων φοιτητών που πήγαν στο πανεπιστήμιο, αφού ξανάνοιξαν μετά την ανατροπή της Πολιτιστικής Επανάστασης του Μάο Τσε Τουνγκ. Σπούδασε κινεζική λογοτεχνία και στη συνέχεια έγινε διακεκριμένος συγγραφέας και διανοούμενος. Όταν ξέσπασαν οι φιλοδημοκρατικές διαμαρτυρίες στο Πεκίνο την άνοιξη του 1989, ο Λιού δίδασκε στη Νέα Υόρκη, αλλά αποφάσισε να επιστρέψει, παρά το γεγονός ότι είχε προηγουμένως ελάχιστο ενδιαφέρον για την πολιτική.

Ο Λιου επέστρεψε στο Πεκίνο και κατευθύνθηκε προς την πλατεία Τιενανμέν, όπου έπαιξε κεντρικό ρόλο στις διαμαρτυρίες. Έκανε μια απεργία πείνας λίγο πριν τη στρατιωτική καταστολή στις 4 Ιουνίου, στην οποία χάθηκαν χιλιάδες ζωές. Φυλακίστηκε για σχεδόν δύο χρόνια για το ρόλο του σε αυτό που το Πεκίνο ονόμασε "αντεπαναστατικές" ταραχές. Η εμπειρία αυτή χρησίμευσε ως πολιτική αφύπνιση που μετέτρεψε τον Λιου σε έναν δια βίου ακτιβιστή και υπερασπιστή της δημοκρατίας. Κατά τα επόμενα χρόνια, ο Λιου συνέχισε να μιλάει, παρά τις δύο ακόμα "θητείες" του πίσω από τα σίδερα, κινούμενος αδιάκοπα κατά του αυταρχικού καθεστώτος της Κίνας με δοκίμια και συνεντεύξεις.

Το 2010, απονεμήθηκε στον Λιου το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για τον "μακρύ και μη βίαιο αγώνα του για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα". Εκπροσωπήθηκε στην τελετή απονομής από μια άδεια καρέκλα. Όταν ενημερώθηκε για τη νίκη του, σύμφωνα με πληροφορίες, δήλωσε: "αφιερώνω αυτό το βραβείο στις χαμένες ψυχές της 4ης Ιουνίου", αναφερόμενος στα θύματα της σφαγής της Τιενανμέν.

Οι υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας είδαν το βραβείο Νόμπελ του Λιου ως θρίαμβο για τον σκοπό τους. Αλλά για τη σύζυγό του, ποιήτρια και καλλιτέχνιδα Λιου Σία, με την οποία είχαν ερωτευτεί κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, ήταν μια καταστροφή. Αμέσως βρέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό περνώντας τα τελευταία χρόνια της ζωής της σχεδόν σε πλήρη απομόνωση, υπό συνεχή επιτήρηση.

theguardian.com

Διαβάστε περισσότερα