Μέρκελ από τη σύνοδο κορυφής: Η ΕΕ βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση, είπε η Άνγκελα Μέρκελ φτάνοντας στην Μπρατισλάβα για μια ειδική σύνοδο κορυφής - χωρίς το Ηνωμένο Βασίλειο - που ελπίζει να δημιουργήσει μια νέα πορεία μετά το πλήγμα του Brexit. "Πρέπει να δείξουμε με τις πράξεις μας ότι μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι" δήλωσε η γερμανίδα καγκελάριος. Το μπλοκ πρέπει να βελτιώσει "τον τομέα της ασφάλειας, εσωτερικής και εξωτερικής, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τη συνεργασία στον τομέα της άμυνας", καθώς και την άμυνα και την απασχόληση, πρόσθεσε.

Ο Ντόναλντ Τουσκ, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ο οποίος προεδρεύει των συνόδων κορυφής των ηγετών της ΕΕ, ελπίζει να ηρεμήσει τα πνεύματα στη Σλοβακία, αφού ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου ζήτησε να αποβληθεί η Ουγγαρία από την ΕΕ επειδή αντιμετωπίζει τους αιτούντες άσυλο "χειρότερα και από τα άγρια ζώα". Η Ουγγαρία αντεπιτέθηκε, σχολιάζοντας ότι το Μεγάλο Δουκάτο βοηθά την φοροαποφυγή μεγάλων εταιρειών.

Την παραμονή της συνόδου κορυφής, ο Τουσκ κάλεσε τους ηγέτες της ΕΕ να είναι "ιδιαίτερα ειλικρινείς" με τα προβλήματα του μπλοκ, δηλώνοντας: "Δεν πρέπει να αφήσουμε αυτή την κρίση να πάει χαμένη. Δεν έχουμε έρθει στην Μπρατισλάβα για να παρηγορήσουμε ο ένας τον άλλο ή ακόμα χειρότερα να αρνηθούμε τις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή στην ιστορία της κοινότητάς μας, μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου", είπε. "Δεν μπορούμε να ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας ... με αυτό το είδος της μακάριας πεποίθησης ότι τίποτα δεν είναι λάθος, ότι τα πάντα ήταν και είναι εντάξει", πρόσθεσε. "Πρέπει να διαβεβαιώσουμε ...τους πολίτες μας ότι πήραμε το μάθημά μας από το Brexit και είμαστε σε θέση να επαναφέρουμε τη σταθερότητα και την αίσθηση της ασφάλειας και αποτελεσματικής προστασίας".

Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίκο, ο οποίος είναι ο οικοδεσπότης της συνόδου, δήλωσε ότι οι ηγέτες "θέλουν να επιδείξουν ενότητα", αλλά προειδοποίησε ότι δεν θα είναι εύκολο. "Μετά το Brexit και τους κινδύνους που συνδέονται με το Brexit, είναι απολύτως απαραίτητο για μένα να είμαστε πολύ ειλικρινείς", είπε. Ο Τουσκ ελπίζει να επικεντρωθεί σε τομείς που οι 27 ηγέτες θα συμφωνήσουν: την ασφάλεια των συνόρων, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και κινήσεις που "θα επαναφέρουν τον έλεγχο της παγκοσμιοποίησης". Οι αξιωματούχοι έχουν υποτιμήσει τις προσδοκίες των αποτελεσμάτων από τη συνάντηση στο κάστρο της Μπρατισλάβας, στην πρωτεύουσα της Σλοβακίας, μια από τις τέσσερις χώρες του Βίσεγκραντ, μαζί με την Πολωνία, την Ουγγαρία και την Τσεχική Δημοκρατία.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπάν, υποσχέθηκε ότι η ομάδα του Βίσεγκραντ θα παρουσιάσει ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ΕΕ, το οποίο όπως είπε, "θα είναι μια σημαντική στιγμή στη ζωή αυτών των τεσσάρων χωρών". Σε μια ραδιοφωνική συνέντευξη που κυκλοφόρησε την Παρασκευή το πρωί, ο Ορμπάν είπε επίσης ότι αναμένει η μεταναστευτική πίεση να αυξηθεί στα Βαλκάνια και πάλι, όταν ο καιρός χειροτερεύσει και οι θαλάσσιες διαδρομές προς την Ιταλία γίνουν πιο δύσκολες.

Αξιωματούχοι κοντά στο Τουσκ ελπίζουν κάποια μικρά αλλά συμβολικά επιτεύγματα, κυρίως μια συμφωνία για την αποστολή επιπλέον 200 συνοριοφυλάκων και 50 οχημάτων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ στη Βουλγαρία από τον επόμενο μήνα.

Η συμφωνία για ισχυρότερη άμυνα των συνόρων μπορεί να αποδειχθεί ευκολότερη από ό,τι ο επιμερισμός του κόστους της προστασίας των προσφύγων, κάτι που είναι πιθανό να συνεχίσει να υπονομεύει την ενότητα. Τα μέλη της ομάδας του Βίσεγκραντ είναι έντονα αντίθετοι με τις προσπάθειες της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ να τους επιβάλει πρόστιμο για τη μη αποδοχή των προσφύγων στις χώρες τους. Η Ουγγαρία αρνείται κατηγορηματικά να δεχθεί πρόσφυγες στο πλαίσιο ενός συστήματος ποσοστώσεων της ΕΕ, ενώ πολλές άλλες χώρες δεν τηρούν αυτά τα ποσοστά.

Ο Ορμπάν ζήτησε δημοψήφισμα στις 2 Οκτωβρίου σχετικά με το σχέδιο μετεγκατάστασης της ΕΕ, σύμφωνα με το οποίο η χώρα θα δεχτεί 1.294 αιτούντες άσυλο. Πριν από την ψηφοφορία, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ \φάνηκε να προσφέρει ένα κλαδί ελιάς στους αντιπάλους του. Στο ετήσιο διάγγελμά του, είπε ότι η αλληλεγγύη "πρέπει να προέρχεται από την καρδιά" και δεν θα μπορούσε να είναι αναγκαστική. Μια πηγή της ΕΕ είπε ότι ήταν πολύ νωρίς για να πούμε τι σήμαινε αυτό για την πολιτική. Ένας άλλος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι η διαφορά ήταν "ένας καρκίνος που πρέπει να θεραπεύσουμε".

Στο κάστρο που δεσπόζει πάνω από τον Δούναβη, ο Τουσκ θα ενημερώσει τους ηγέτες σχετικά με την πρόσφατη συνάντησή του με τη βρετανίδα πρωθυπουργό, Τερέζα Μέι, αν και αξιωματούχοι λένε ότι δεν έχει να πει και πολλά επί του θέματος. Η ΕΕ αρνείται να διαπραγματευτεί με το Ηνωμένο Βασίλειο, μέχρι η κυβέρνηση να ενεργοποίησε το άρθρο 50, μια θέση που είναι πιθανό να επιβεβαιωθεί κατά τη σύνοδο κορυφής. Οι ηγέτες της ΕΕ είναι επίσης πιθανό να επαναλάβουν ότι η Βρετανία πρέπει να αποδεχθεί την ελεύθερη κυκλοφορία, προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στην ενιαία αγορά.

Σε μια πρόσφατη επιστολή του προς τους ηγέτες της ΕΕ, ο Τουσκ δήλωσε ότι θα ήταν "μοιραίο λάθος" να υποθέσουμε ότι η ψήφος του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν ένα ειδικά βρετανικό θέμα, χαρακτηρίζοντάς το ως "μια απελπισμένη προσπάθεια να απαντήσει στα ερωτήματα που εκατομμύρια Ευρωπαίοι αναρωτιούνται καθημερινά" για την ασφάλεια, την πολιτιστική κληρονομιά και τον τρόπο ζωής. Αυτή η άποψη συναντάται σε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. "Το Brexit είναι ένα σύμπτωμα ευρύτερων θεμάτων", είπε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. "Δεν είναι ως εκ τούτου ο αποφασιστικός παράγοντας, αλλά μια έκκληση αφύπνισης".

Πολλοί αναλυτές των Βρυξελλών βλέπουν ελάχιστες πιθανότητες αποκατάστασης του μπλοκ, καθώς η Γαλλία και η Γερμανία θα διεξάγουν εκλογές το 2017.

theguardian.com

Διαβάστε περισσότερα