Η Τουρκία κινδυνεύει από τον εαυτό της

Οι πρόσφατες δηλώσεις του Erdoğan περί συνοδείας του επόμενου στολίσκου προς τη Γάζα από πολεμικά πλοία, καθώς και η πλήρης στήριξή του προς ένα νέο παλαιστινιακό κράτος, οδηγούν στο συμπέρασμα πως η αραβική άνοιξη θα μπορούσε εύκολα να καταλήξει σε «τουρκικό καλοκαίρι».Αντιμετωπίζει λοιπόν η Μέση Ανατολή έναν νέο Οθωμανισμό, μιας Τουρκίας που πασχίζει να γίνει περιφερειακή δύναμη; Μήπως βλέπουμε την ανακατεύθυνση της Τουρκίας προς την Ανατολή;Οι αραβικές εξεγέρσεις, που ακολούθησαν τις αμφιταλαντεύσεις της ΕΕ σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας, ενίσχυσαν τις εθνικιστικές και θρησκευτικές παρορμήσεις και πεποιθήσεις των Τούρκων. Μάλιστα, ο Erdoğan άρχισε πλέον να επικαλείται στις δηλώσεις και στις ομιλίες του τον Θεό, πολύ περισσότερο από ότι στο παρελθόν.Τα τελευταία χρόνια, ο δυτικός κόσμος αναρωτιέται: «Ποιος έχασε τη Τουρκία»; Μήπως όμως, η Τουρκία, η οποία έχει παρασυρθεί από τις οικονομικές και διπλωματικές της επιτυχίες, κινδυνεύει η ίδια να χάσει τον εαυτό της;Η τουρκική κυβέρνηση δεν πρόβλεψε τις αλλαγές στον αραβικό κόσμο, όπως δεν τις πρόβλεψαν ούτε τα κράτη της Δύσης, αλλά ούτε και αυτά του αραβικού κόσμου. Το 2010, ο Erdoğan βραβεύτηκε από τον ίδιο τον  Καντάφι για τη προσφορά του στα ανθρώπινα δικαιώματα. Παράλληλα, η Τουρκία προσπάθησε διαχρονικά να έχει καλές σχέσεις με το καθεστώς του Άσαντ στη Συρία, παρά την αποκρουστική του συμπεριφορά.Εν ολίγοις, η τουρκική στάση εκλήφθηκε αρνητικά από τους Άραβες. Για αυτό και η σκληρή αντιμετώπιση του Erdoğan όσον αφορά  στο Ισραήλ, ερμηνεύεται από κάποιους ως μια προσπάθεια επαναφοράς της ισορροπίας της διεθνούς εικόνας της χώρας του.Παρά τις δυσκολίες της να αντιληφθεί τη πραγματικότητα και το βάθος της αραβικής επαναστατικής διεργασίας, η Τουρκία παραμένει ένας παίκτης κλειδί στην ευρύτερη περιοχή. Μπορεί ως κράτος να μην αποτελεί το ιδανικό μοντέλο, αλλά αποτελεί πηγή έμπνευσης για τα κράτη της Μ. Ανατολής, παρά το γεγονός ότι το ιστορικό της είναι αμφίβολης αποδοτικότητας όσον αφορά στην ουσία.Κατά τον 17ο  και 18ο αιώνα, ο εξωτισμός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας εξυπηρετούσε ως καθρέφτης των ατελειών και των ανασφαλειών της Ευρώπης.Σήμερα, αυτό συμβαίνει με τον αραβικό κόσμο, ο οποίος αντιμετωπίζει τη Τουρκία όπως την αντιμετώπιζε κάποτε η Δυτική Ευρώπη. Αυτή τη φορά όμως, ο εκσυγχρονισμός της, και όχι ο εξωτισμός, είναι το στοιχείο της έλξης.Η κοσμική της παράδοση (που τώρα αμφισβητείται από το νυν καθεστώς), η μη αραβική της ταυτότητα, η συμπεριφορά της απέναντι στη κουρδική μειονότητα, και οι αμφιταλαντεύσεις του Οθωμανικού της παρελθόντος, όλα αυτά συντελούν στο να θεωρείται η Τουρκία τόσο αντιπαραγωγικό όσο και ιδανικό μοντέλο. Πρόκειται δηλαδή για έναν καθρέφτη, μέσα από τον οποίο ο αραβικός κόσμος προβάλλει του φόβους και τις ελπίδες του.Σε στρατηγικό επίπεδο, η Τουρκία πολύ σωστά θεωρεί ότι η αραβική επανάσταση έχει αποδυναμώσεις τους πρώην ανταγωνιστές της. Για παράδειγμα, το Ιράν κινδυνεύει να χάσει τον εταίρο του, την Συρία. Τι θα συμβεί όμως αν η Τουρκία αναγκαστεί να συμβι