Η λιτότητα διαλύει την Ευρώπη

Κάποιες, πολύ σημαντικές, ειδήσεις περνούν συνήθως στα ψιλά επειδή εδώ στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να ασχολούμαστε με τα …σοβαρά.

Είδηση πρώτη: Ο απερχόμενος επικεφαλής του Eurogroup και Πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, ο γνωστός μας Ζαν Κλώντ Γιούνκερ, δήλωσε αυτή τη βδομάδα ότι ο ESM θα μπορούσε να δανείζει απ’ ευθείας τις τράπεζες

των χωρών μελών. Η ιδέα δεν είναι καινούργια, αλλά, προσώρας, συναντά τη σθεναρή αντίδραση της Γερμανίας.

Αν η πρόταση υιοθετηθεί, (εκτιμώ ότι μετά τις Γερμανικές εκλογές η συζήτηση θα επανέλθει με μεγαλύτερη ένταση) τότε η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα μπορούν να γίνονται απ’ ευθείας, χωρίς τα κεφάλαια αυτά να υπολογίζονται στο δημόσιο χρέος της χώρας. Υπάρχει ήδη ειλημμένη απόφαση όσον αφορά στην Ισπανία.

Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική για τη χώρα μας, δεδομένου ότι αν αφαιρεθούν από το δημόσιο χρέος τα 40 δις που προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, θα έχουμε μια εντυπωσιακή μείωσή του.

Και το αίτημα αυτό πρέπει να το συντηρεί στην επικαιρότητα και να το προωθεί η Ελληνική πλευρά. Είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσει γιατί θα αλλάξει τη δημοσιονομική εικόνα της χώρας.

Είδηση δεύτερη: Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας ανακοίνωσε προχτές ένα ευρύτατο πρόγραμμα για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Ως γνωστόν, η ιαπωνική οικονομία βρίσκεται σε παρατεταμένη ύφεση, ενώ λόγω και των επιπτώσεων από τον καταστροφικό σεισμό, το δημόσιο χρέος της χώρας έχει εκτοξευτεί στο 220% του ΑΕΠ!

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της ιαπωνικής κυβέρνησης η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας θα ενισχύει τη ρευστότητα με 116 δις δολλάρια. Σε απλά ….οικονομικά θα τυπώσει χρήμα! Που θα διοχετευτούν τα χρήματα αυτά; Στην εκτέλεση έργων υποδομής, την παιδεία, την έρευνα, αλλά και τη στήριξη της βιομηχανίας και τους ασφαλιστικού συστήματος της χώρας! Πρόκειται, κατά κάποιο τρόπο, για ένα ιαπωνικό «new deal».

Η κίνηση αυτή έχει μεγάλη σημασία για την ΕΕ. Οι οικονομίες του Νότου οδηγούνται σε κατάρρευση από τον θανατηφόρο εναγκαλισμό της λιτότητας, οι επιπτώσεις της οποίας ήδη αρχίζουν να γίνονται ορατές ακόμα και στον …αυστηρό και ….ηθικό Βορρά.

Παράλληλα, πληθαίνουν οι φωνές (ακόμα και το ΔΝΤ έφτασε να παροτρύνει την εγκατάλειψη της λιτότητας) ότι η πολιτική αυτή, σχεδόν με μαθηματική ακρίβεια, καταστρέφει τις ευρωπαϊκές οικονομίες.

Είδηση τρίτη: Ανοίγει πάλι (αν και ουσιαστικά ποτέ δεν έκλεισε) η συζήτηση για ένα νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Προφανώς το ζήτημα είναι πολύ πρόωρο και το θεωρώ απίθανο να τεθεί σε υψηλό πολιτικό επίπεδο. Συζητείται, όμως, στα τεχνοκρατικά κλιμάκια. Άρα κάτι ετοιμάζεται. Μόνο που το πρόβλημα διαχείρισης του δημοσίου χρέους δεν αφορά πλέον μόνο την Ελλάδα, αλλά σχεδόν ολόκληρο τον Ευρωπαϊκό Νότο, να μη πω το σύνολον της Ε.Ε. Αυτό σημαίνει ότι αρχίζουν να ωριμάζουν οι συνθήκες για μια συνολική παρέμβαση στην αντιμετώπιση του δημοσίου χρέους. Ευρωομόλογο, κάτι σαν «Ομόλογα Μπρέϊντυ» η λύση θα πρέπει να είναι συνολική, να αντιμετωπίζει το πρόβλημα οριστικά και να δημιουργεί προϋποθέσεις ανάπτυξης.

Με την διακυβέρνηση Ομπάμα να συνεχίζει τη πολιτική δημοσιονομικής χαλάρωσης, την Ιαπωνία να μπαίνει στον ίδιο δρόμο, τα BRICS να αναπτύσσονται με «τρελούς» ρυθμούς, αν η Ευρώπη παραμείνει εγκλωβισμένη σε πολιτικές λιτότητας, θα μετατραπεί σε ουραγό της παγκόσμιας οικονομίας. Πολιτικές λιτότητας που διαλύσουν κοινωνίες, ενισχύουν τα άκρα και υπονομεύουν τη μεγαλύτερη μεταπολεμική κατάκτηση της «γηραιάς ηπείρου»: δημοκρατία με κοινωνική δικαιοσύνη.

Κώστας Ροδινός