Η επανάσταση των φτωχών

Στο μυθιστόρημα του John Steinbeck «Τα σταφύλια της οργής», που διαδραματίζεται  στην εποχή του μεγάλου κραχ, ο κεντρικός ήρωας, ένας άνδρας που έγινε φτωχός, και που τον κυνηγά η αστυνομία, αναρωτιέται: «…  οι άνθρωποι ζουν σαν γουρούνια, και υπάρχουν ατέλειωτες εκτάσεις που δεν καλλιεργούνται… ένας έχει εκατομμύρια στρέμματα, και χιλιάδες αγρότες λιμοκτονούν… αναρωτιέμαι αν όλοι μαζί συσπειρωνόμασταν…».

Αυτή η απορία διατρέχει την αμερικανική ιστορία, με τον

Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πάρα πολλοί Αμερικάνοι, που ενώ δεν γεννήθηκαν μέσα σε αυτόν τον διάδρομο, βρέθηκαν σ αυτόν δια της βίας. Οι εποχές που οι γονείς ήταν σίγουροι ότι τα παιδιά τους θα ζήσουν μια καλύτερη απ αυτούς ζωή, πέρασαν ανεπιστρεπτί. Η φτώχια έχει εισβάλλει πια και στα «πλούσια» προάστια των πόλεων. Τριαντάρηδες συνεχίζουν να ζουν με τους γονείς τους. Οι περισσότεροι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να σπουδάσουν. Οι υπόλοιποι αποφοιτούν, έχοντας φορτωθεί τεράστια χρέη.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στην Ισπανία, την Ελλάδα,  την Αγγλία, και την Ιρλανδία. Τα σύνορα που περικλείουν τους θύλακες προνομίων συρρικνώνονται, και αντί για το έθνος κράτος, τώρα περικλείουν τον ιδιωτικό πλούτο.

Αν το πρόβλημα ήταν ότι δεν υπάρχουν αρκετά λεφτά για να διανεμηθούν, τότε ίσως ο κόσμος να αποδέχονταν την κατάντια του. Υπάρχουν όμως πάρα πολλά λεφτά, και βρίσκονται στα χέρια μια πολύ μικρής μειοψηφίας.

Οι οικονομικές ελίτ, που μέχρι χθες μας παρουσίαζαν τον εαυτό τους ως τους αρχιερείς της οικονομικής καπατσοσύνης, μέσα από την οποία πετύχαμε την συλλογική μας ευμάρεια, και από τους οποίους εξαρτόμαστε για την συνέχισή της, προκάλεσαν την παγκόσμια κρίση του 2008.

Το πρόβλημα δεν ήταν κάποιοι λάθος υπολογισμοί σε κάποιον αλγόριθμο. Το  πρόβλημα ήταν η πλεονεξία μιας κάστας που αφέθηκε να επιβληθεί σε όλους μας. Όπως λέει ένα τραγούδι του Bruce Springsteen, που μιλά για την αποβιομηχάνιση της Αμερικής, «αυτοί οι τύποι κατάφεραν αυτό που δεν μπόρεσε να καταφέρει ο Χίτλερ». Πρόκειται για μια κάστα που έχει αναπτύξει τόση δύναμη επί των ΜΜΕ και των πολιτικών, που της επετράπη να υπαγορεύσει η ίδια την λύση της κρίσης!

Το σχέδιο τους βέβαια αφορά στην συνέχιση της δικής τους κερδοφορίας, ενώ τον λογαριασμό καλείται να τον πληρώσει η κοινωνία. Αυτό σημαίνει ότι όλο και πιο πολλοί θα χάνουν τα σπίτια τους, δεν θα μπορούν να ασφαλιστούν, δεν θα μπορούν να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, θα παρατάνε τις σπουδές τους, θα χρεώνονται, και θα δουλεύουν παράλληλα σε δυο τρείς απαίσιες δουλειές, προκειμένου να τα βγάλουν πέρα.

Από την αρχή της κρίσης, υπήρξε αντίδραση. Αλλά όλα έδειχναν πως η αμερικανική αντίδραση θα ήταν ο δεξιός λαϊκισμός. Το  κίνημα Occupy Wall Street όμως, που επηρέασε ανάλογα κινήματα σε ολόκληρο τον κόσμο, διαψεύδει τα παραπάνω.

Ο συμβολισμός και τα σλόγκαν του κινήματος είναι εύγλωττα. Για να πετύχει όμως θα